خوش‌نشینی دلاری

سحر جعفریان- روزنامه نگار

مرد میانسال بی‌اعتنا به شکستن خط اتوی کت‌وشلوار برندش، روی کاناپه طرح کلاسیک یکی از دفاتر مشاوره املاک در مناطق شمالی پایتخت لم می‌دهد و فنجان قهوه تلخی را که کمی پیش‌تر خانم مسئول خدمات همان دفتر شیک و شلوغ دستش داده، سر می‌کشد. درست در همین لحظه، مشاور فایل‌های اجاره‌ای ویژه آپارتمان‌های لوکس که پسری جوان، خوش‌پوش و بسیار سرزبان‌دار است با گفتن «این واحد فول‌فرنیش که پسندیدید اجاره ماهانه‌اش تقریبا 7هزار دلار است» مقابل او درمی‌آید. مرد میانسال، همچنان بی‌اعتناست، اما وکیلش که سویی از آن کاناپه کلاسیک نرم و راحت، خبردار ایستاده و چیزی کم از گشاده‌زبانی امیر، مشاور جوان ندارد، رقم اجاره دلاری را تاب نمی‌آورد و می‌گوید: «گفتیم که اجاره دلاری پرداخت می‌کنیم، اما نه 7هزار دلار (365میلیون تومان) برای این واحد که از فول‌فرنیش و وی‌آی‌پی بودن فقط یکی، دو دست مبل و کمی هم وسایل آشپزخانه دارد!» امیر خوب می‌داند چک و چانه زدن این جماعت خوش‌نشین ارزی از دلار و پوند تا دیجیتال که اغلب‌شان سفیر یا تاجر و... از دیگر کشورها هستند، محدود می‌شود به بیان چند جمله این‌چنینی با کمترین اثر از اصرار. پس به توصیه مدیر دفتر مشاوره املاکی که در آن آموزش دیده و فعالیت دارد، هیچ به هول و ولا گرفتار نمی‌شود تا به وقتش مشتری طعمه‌گیر دام و دانه شود. این مختصری از روایت پدیده نام‌آشنای اجاره‌نشینی دلاری است که این روزها تعدادشان از تعدد و تنوع فایلینگ‌ واحدهای 80تا 450متری که به سبک‌های فاخری از مینیمال تا سلطنتی آراسته و با امکاناتی لاکچری انباشته شده‌‌اند، کم نیست؛ واحدهایی با اجاره‌هایی از هزار تا بیش از 20هزار دلار!

موجر راضی، مستأجر هم راضی!
 از آن زمان که نخستین‌بار خبر اجاره واحدهای مسکونی لوکس به دلار در گوش افکار عمومی پیچید و در وانفسای باقی اخبار مانند کانکس‌خوابی و پشت‌بام‌خوابی به تعجب‌شان انداخت‌، بیش از یک‌دهه می‌گذرد؛ خبری که هر بار، تن و جان مستأجران اجاره‌نشین به نرخ تومانی بسیاری را می‌لرزاند و هر بار نیز سودهای کلان است که به جیب‌‌های ویل برخی روانه می‌کند. امیر بیش از 7سال است که تجربه فایلینگ واحدهای مسکونی اجاره‌ای به بهای دلار را در رزومه کاری خود دارد و مشتریان بسیاری از کشورهای مختلف نام و نشان او را می‌شناسند؛ مشتریانی که به محض ورود به ایران برای اجاره محل مناسب ویژه اقامت کوتاه‌مدت و موقت، سراغش می‌روند. شاید به سبب همین بازار گرم است که امیر اجاره‌نشینی ارزی را عجیب و غریب نمی‌داند: «این اقتضای وضعیت بازار مسکن در مواردی خاص ا‌ست که مستأجر و موجر هر دو از آن راضی هستند؛ یکی پول دارد و دوست دارد اینطور خرج کند و یکی دیگر هم خانه لوکس با متریال وارداتی دارد و دلش می‌خواهد به دلار اجاره دهد.» او هفته گذشته واحدی 300متری در موقعیت یکی از خیابان‌های معروف شمال تهران را به مبلغ 7هزار دلار معادل 365میلیون تومان به مشتری اعیان‌نشینی از آلمان که وعده داشت قریب به 8‌ماه در تهران به دعوت شرکتی مهندسی اقامت داشته باشد، اجاره داد؛ قراردادی نان و آب‌دار که هر یک از طرفین معامله از امضای آن رضایت داشتند. هر چند کاغذ این قرارداد چند هزار دلاری، دست‌نویس، بدون مهر معتبر و ثبت قانونی بود، اما موجر برای اطمینان خاطر خود نیمی از مبلغ طول مدت اجاره را از مستأجر دست و دل‌باز، وصول کرده بود. البته به‌گفته امیر که حالا حسابی کارکشته شده برخی از موجران یا وکلای آنها پیش از توافق، برای تأیید تمکن مالی مستأجران، اسناد استعلام گردش بانکی حساب‌های جاری و مدارکی مانند پاسپورت و مجوز اقامت آنها یا جواز شرکت‌های چندملیتی (طرف قرارداد اجاره واحد مسکونی از سوی مهمانان خارجی به‌عنوان مستأجر) را بررسی می‌کنند. این بررسی‌ها زمانی سختگیرانه‌تر می‌شود که قرار باشد سند اجاره‌نامه (این معمولا فرمتی به 2زبان فارسی و انگلیسی دارد) به‌صورت آنلاین و با واسطه‌گری سایت یا افرادی خاص ثبت شود: «به هر حال نوسانی که نرخ دلار دارد ممکن است موجر را نگران کند.» در این میان او برای افزایش قیمت اجاره‌ دلاری واحدهای مسکونی از هیچ چرب‌زبانی‌ای دریغ نمی‌کند تا میزان دستمزد یا همان حق کمیسیونش از معامله افزایش یابد: «فرمول محاسبه دستمزد ما هم اینطور است که 10تا 15روز از مبلغ اجاره یک‌ماه واحد را طلب می‌کنیم.»

مشتری باید سکه‌دار باشد
رد اجاره‌های دلاری آپارتمان در برخی آگهی‌های فضای مجازی نیز پیداست. یکی از این آگهی‌ها را شایان، دیگر مشاور املاک در سایت و پیجی ترند ثبت کرده که بسیاری از دنبال‌کنندگان آن شرکت‌های صنعتی و بازرگانی هستند؛ شرکت‌هایی که برای تدارک محل اقامت موقت مهمانان خارجی خود از خدمات مسکن او که تخصص خود را اجاره واحدهای فوق لوکس و رویایی به دلار می‌داند، بهره می‌گیرند: «اجاره مسکن به دلار، 2نوع دارد؛ یکی شورت تایم از 3تا 9‌ماه و دیگری لانگ تایم از یک تا 3سال. برای هر کدامشان هم مشتری فراوان است. فقط کافی ا‌ست کمی روانشناسی بلد باشی و کمی هم فن بیان بدانی.» انگار که بخواهد رازی را فاش کند، آرام ادامه می‌دهد: «مشتری که از در وارد می‌شود اول ماشین و تیپش را برانداز می‌کنیم. بعد هم از زیر زبانش بیرون می‌کشیم که شغل و سابقه‌اش چیست. خلاصه که باید آدم سکه‌داری باشد تا وقت و انرژی صرفش کنیم.» برای گواه این حرف به مشتری روسی چند روز پیش خود اشاره می‌کند که بعد از چند دقیقه هم‌صحبتی با او فهمید واحد 250متری برج قیطریه با مبلغ اجاره ماهانه 20هزار دلار مناسب اوست و همینطور هم شد.

اجاره مسکن به دلار، 2نوع دارد؛ یکی شورت تایم از 3تا 9‌ماه و دیگری لانگ تایم از یک تا 3سال. برای هر کدامشان هم مشتری فراوان است. فقط کافی ا‌ست کمی روانشناسی بلد باشی و کمی هم فن بیان بدانی