کشتی با چوخه جهانی شد

‌راحله‌عبدالحسینی-روزنامه‌نگار

بنا بر یک رسم کهن کشتی‌گیران خراسانی با آغاز فصل بهار به میدان می‌آیند؛ رسمی که نه فقط به بهانه بهار، بلکه در عروسی‌ها و جشن‌های دیگر هم برگزار می‌شود. این کشتی محلی که در خراسان به کشتی با چوخه معروف است، به نام کشتی کردی هم شناخته می‌شود و چند سالی است از ثبت ملی آن می‌گذرد، اما امسال برای نخستین بار همزمان با عید سعید فطر، کشتی‌ با چوخه به شکل بین‌المللی در خراسان شمالی برگزار می‌شود.

چشم امید جوانان به رقابت‌های جهانی
پيشكسوتان کشتی با چوخه که سال‌هاست به پیگیری انجمن کشتی با چوخه خراسان شمالی دل‌خوشند، امسال شاهد رقابت با کشتی‌گیران خارجی هستند و از این بابت راضی‌اند. جواد اسدی که خود از قهرمانان کشتی با چوخه است و حالا داور مسابقات شده به همشهری می‌گوید: «آوازه این ورزش محلی منطقه خراسان که بیشتر در خراسان شمالی اجرا می‌شود، باید از مرز کشور فراتر برود تا جوانان به تمرین و مسابقات دلگرم باشند.»  او که سال‌ها مربیگری کشتی با چوخه را هم در کارنامه دارد، ادامه می‌دهد:‌ «جوانان بعد از چندبار تجربه کشتی با چوخه ترجیح می‌دهند جودو را ادامه دهند. چون می‌دانند می‌توانند به مسابقات جهانی بروند.»

زمینه‌ساز گردشگری


«برای روز مسابقات لحظه‌شماری می‌کنیم.» این را رئیس انجمن کشتی با چوخه خراسان شمالی به همشهری می‌گوید و ادامه می‌دهد: «با تامین زیرساخت‌ها برای گود زینل‌خان اسفراین که محل برگزاری مسابقات است، امسال شاهد رقابت کشتی‌گیران در عرصه جهانی هستیم.» قاسم اسدی که خود نیز یکی از پیشکسوتان کشتی با چوخه بوده است، ادامه می‌دهد: «در تلاشیم تا کشتی با چوخه برای خودش فدراسیون مستقلی داشته باشد و مسابقات در عرصه‌ ‌بین‌المللی سازوکار جدی‌تری بگیرد.» هر سال برای تماشای کشتی با چوخه در آغاز فصل بهار هزاران نفر در گودزینل‌خان اسفراین دور هم جمع می‌شوند و تعدادی از آنان گردشگر هستند. اسدی می‌گوید: «امسال برای گردشگران که داخلی و خارجی نیز هستند، برنامه‌هایی برای بازدید از اماکن دیدنی، تاریخی و طبیعی استان خراسان شمالی تدارک دیده‌‌شده ازجمله شهر تاریخی بلقیس و روستای گردشگری رویین که پایتخت نساجی ایران است.» ‌

مشق جوانمردی در گود
کشتی با چوخه یادآور روحیه پهلوانی نزد مردم کرد شمال خراسان است و در جشن‌‌ها، مراسم عروسی و اعیاد در فضای باز، روی چمن یا خاک نرم، در روستاها، ایلات و عشایر انجام می‌شود. چوخه یا چوخا نیز همان جلیقه‌ پشمی است که چوپانان محلی به تن می‌کردند. علت نام‌گذاری کشتی با چوخه استفاده کشتی‌گیران از این لباس هنگام کشتی گرفتن است. تعلق خاطر مردم خراسان به رقابت‌های کشتی با چوخه به قدری است که مسابقات در
گود زینل خان اسفراین با حضور ده‌ها هزار نفر برگزار می‌شود.
در پایان نیز به چوخه‌کاران برتر جوایزی اهدا می‌شود؛ جوایزی برگرفته از زندگی سنتی مردم مناطق خراسان مثل قند، شتر، قوچ، قالی و جاجیم و همچنین جوایز نقدی. کشتی با چوخه را می‌شود مادر تمام رشته‌های کشتی آزاد و فرنگی، جودو و کوراش(کشتی بومی خراسانی‌ها) دانست. فردی پیروز میدان است که بتواند ۳بار پشت یا شانه‌های حریفش را به زمین برساند، بدون اینکه زمانی برای رقابت درنظر گرفته شده باشد.
 اما مسابقه‌های امروزی این رشته در وقت ۱۰دقیقه‌ای برگزار می‌شود. کشتی چوخه به غیراز خراسان، با عناوین «گوراش»، «گولش» و «آلیش» در ازبکستان، قزاقستان و تاتارستان رواج دارد.‌


رقابت 140کشتی‌گیر
گود چشمه زینل خان اسفراین به مناسبت عیدفطر میزبان برگزاری مسابقات بین‌المللی کشتی با چوخه است. به‌گفته دبیر رقابت‌های کشتی باچوخه خراسان شمالی، ۱۵تیم خارجی در رقابت‌های کشتی با چوخه اسفراین حضور دارند. یونس کریمان می‌گوید: «در مسابقات کشتی با چوخه امسال ۴۰ورزشکار خارجی در قالب ۱۵تیم و ۱۰۰ تا ۱۲۰ چوخه‌کار ایرانی در قالب یک تیم با عنوان تیم ایران در این مسابقات به رقابت می‌پردازند.»‌