آثار هنری درباره بد عهدی

توافقات و عهد‌نامه هایی مانند برجام و در نهایت خروج بدون هزینه آمریکا از آن و بی اثر بودن توافقاتی که از سوی سازمان ملل متحد نیز مورد تایید قرار گرفت نشانه‌ای واضح از بی‌توجهی و بی اعتقادی ابرقدرت‌ها در مقابل قوانین بین المللی است؛ قوانینی که تنها زمانی مورد تایید این کشورهاست که بتواند مطامع آنان را تامین کند و هر بار که چنین نشود مورد بی‌اعتنایی قرار می‌گیرد این موضوع دستمایه تولید آثار فرهنگی از جمله کتاب در این بخش شده که در این گزارش به‌چند نمونه ازاین کتاب ها اشاره کرده ایم.

سراب برجام
این کتاب که با مقدمه فوأد ایزدی آغاز می‌شود، سندی برای ثبت در تاریخ سیاسی کشور و منبعی برای پژوهش درباره ابعاد گوناگون برجام است. همچنین در کتاب سراب مذاکره به بررسی ابعاد مختلف تجربه مذاکره برای رفع تحریم و دلایل شکست این رویکرد از منظر دانش روابط بین‌الملل و سیاست خارجی پرداخته می‌شود.
ناشر این کتاب مرکز پژوهشی و آموزشی کوثر وابسته به بسیج دانشجویی دانشگاه تهران است. سراب برجام 128صفحه دارد و توسط مسعود براتی، سیدحامد براتی و حسین حاجیلو به‌ رشته ‌تقریر در آمده است.
در این کتاب مقاله‌هایی درباره برجام از حسین کچوییان، فوأد ایزدی، محمدجواد لاریجانی، حسن عباسی، شهریار زرشناس، مظفر نامدار، کارخانه‌ای، نبویان، نادری، رزاقی، فریدون عباسی، حسین شریعتمداری، مهدی محمدی، حمید رسایی، یاسر جبرائیلی و... می‌خوانید.
سراب برجام ۵فصل و یک ضمیمه دارد. «فراتر از برجام: تحلیل‌هایی کلان و راهبردی از برجام و مناسبات ایران و نظام سلطه»، «خسارت محض: بیانات رهبری پیرامون مذاکرات هسته‌ای در دولت یازدهم»، «در دام برجام: بررسی تحلیلی انتقادی برجام از منظر حقوقی، فنی، سیاسی، اقتصادی، امنیتی، استراتژیک و فقهی»، «کلید نفوذ: برجام از منظر مقامات و کارشناس‌های آمریکایی» و «فرجام برجام، شامل 3بخش؛ روزهای پس از برجام، برجام از فراز آفتاب تابان تا فرود تقریبا هیچ(بزک برجام و اعتراف به شکست آن از سوی مسئولان) و فهرست بدعهدی‌های آمریکا در پسابرجام» و بخش ضمیمه که در آن کتابشناسی مذاکرات در دولت یازدهم آمده است.
در بخش‌هایی از کتاب سراب برجام می‌خوانیم: انتخاب مذاکره به‌عنوان راهبردی برای رفع تحریم و حل مشکلات کشور به‌جای نگاه ابزاری به مذاکره، این نگاه را تثبیت و تعمیق کرد که تحریم ابزار مؤثر آمریکا برای فشار بر کشور است. باراک اوباما به صراحت گفته بود تأثیر تحریم‌ها ایران را سر میز مذاکره آورد. حاصل تثبیت این نگاه، پابرجا ماندن ساختار تحریم‌ها بود. آمریکا ابتدا وعده داده بود تمام تحریم‌ها را لغو می‌کند؛ اما وقتی متوجه شد با این ابزار می‌تواند ایران را پای میز مذاکره بیاورد، این ابزار را حفظ کرد.

گفتم اعتماد نکنید
نویسنده:حسین ایزدی
موضوع: بیانات مقام معظم رهبری و منطق مواجهه ایشان با مسئله هسته‌ای از رویدادهای تاریخی در مسیر پرونده هسته‌ای و تحلیل کلان از شرایط کنونی کشور و انقلاب، 2نگاه کلان برای حل مشکلات اقتصادی کشور، تحریم؛ از تهدید تا فرصت، نقد رویکردهای کلان و عملکرد دولت در حوزه سیاست خارجی.
در قسمت‌هایی از کتاب آمده است: «درباره آمریکا هم از چند سال قبل و در مذاکرات هسته‌ای، هم در جلسات خصوصی و هم در جلسات عمومی مکرر به مسئولان می‌گفتم به آمریکایی‌ها اعتمادی ندارم و شما هم به قول و حرف و لبخند و امضای آنها اعتماد نکنید. اکنون نتیجه این شد که مسئولانی که آن روزها مذاکره می‌کردند، خودشان می‌گویند آمریکا غیرقابل اعتماد است. باید از اول این را تشخیص می‌دادند و بر این مبنا حرکت می‌کردند(بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش با فرمانده کل قوا - 19بهمن1397)»
«گفتم اعتماد نکنید» در 416صفحه نوشته شده و نشر شهیدکاظمی این کتاب را چاپ کرده است.

عالیجناب برجام؛ عبارت‌پردازی ناتمام
کتــاب عالیــجنــاب برجام؛ عبــارت‌پردازی‌ ناتمام نوشته بهروز علیشیری در انتشارات نور علم به چاپ رسیده است.
این کتاب به برجام به‌مثابه یک کلیت یکپارچه که محصول رویاهای متناقض طرفین مذاکره‌کننده بود، نگریسته است و یک تحلیل یا ارزیابی درون‌گفتمانی مبتنی بر آرایش واژگانی و عبارت‌پردازی از متن سند، بدون قضاوت ارزشی به خواننده ارائه داده است. هدف نویسنده ارائه یک تحلیل مبتنی‌بر نتایج یا نقد سیاسی از سند برجام نیست، بلکه تحلیل محتوای متن و درک مفهومی از عبارت‌پردازی فنی آن است؛ یعنی جایی که متن و پیام آن، اصول و دیدگاه‌های طرفین را بازگو و دیکته می‌کند.
نویسنده این کتاب در تحلیل برجام، تلاش کرده است تا این سند را بر پایه 4ستون اصلی یک موافقتنامه بین‌المللی نقد و ارزیابی کند: نخست نوع و کیفیت تعهدات هر یک از طرفین متعاهد است؛ اینکه طرفین چه الزاماتی را پذیرفته‌اند و چه الزاماتی را تحمیل کرده‌اند. دوم شیوه نظارت یا راستی‌آزمایی نحوه و کیفیت ایفای این تعهدات توسط طرفین متعاهد است. به‌عبارتی چگونه و از طریق چه مکانیزم‌هایی می‌توان از صحت و دقت عمل تعهدات هر یک از طرفین متعاهد اطمینان حاصل کرد. سوم چه مکانیزم‌هایی برای حل‌وفصل اختلافات احتمالی و تفسیر رفتار یا برداشت‌های هر یک از طرفین مذاکره طراحی و تعبیه شده است و چهارم اینکه در صورت احراز قصور هر یک از طرفین متعاهد و اثبات ایراد یا صدمه به طرف مقابل یا نقض تعهد چه ابزارهایی برای جبران خسارت و پرداخت غرامت منصفانه به طرف دیگر پیش‌بینی‌شده‌است.