مظلومیت در اقتصاد دستوری

محمدعلی تیموری، مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا در نشستی خبری گفته است: «قیمت تمام‌شده چانگان در گمرک ۹۰۰میلیون تومان شده است و با در نظر گرفتن امور تحویل و خدمات پس از فروش یک چانگان که نزدیک به ۲.۵میلیارد تومان قیمت خواهد داشت، فکر نکنم ما بتوانیم این خودرو را بیشتر از 1.3میلیارد تومان بفروشیم. نوش‌جان کسی که در سامانه ثبت‌نام کرده است.» این حس مظلومیت مدیرعامل سایپا در بازار انحصاری داخلی در حالی است که در زمان ثبت‌نام برای خودروهای وارداتی، سازمان حمایت در نامه به بورس کالای ایران، قیمت پایه علی‌الحساب خودروی چانگان مدل CS35 پلاس برای عرضه در بورس را 583میلیون تومان اعلام کرده بود و حالا با وجود اینکه قیمت احتمالی فروش این خودرو توسط سایپا، 123درصد بالاتر از قیمت پایه سازمان حمایت تخمین زده می‌شود، این خودروساز احساس مظلومیت می‌کند؛ چراکه می‌داند همین خودرو را می‌توان در بازار آزاد 2.5میلیارد تومان فروخت و چند100درصد بیشتر سود کرد. البته که سایپا در مقایسه با سایر واردکنندگانی که خودروها را پیش‌فروش کرده‌اند و می‌خواهند با پیش‌پرداخت مشتریان، خودرو وارد کنند، مظلوم است؛ چراکه  ابتدا خودروها را با پول خودش وارد کرده و حالا درگیر قیمت‌گذاری و چانه‌زنی شده است. مخلص کلام اینکه با قیمت‌گذاری دستوری، جریان انتقال منابع بین افراد و جیب به جیب شدن سودهای کلان و بادآورده چنان همه را به تکاپو می‌اندازد که درنهایت هیچ‌کسی راضی نیست. همین مسئله، بن‌مایه رواج احتکار در شرایط متشنج اقتصادی و نایاب شدن کالاهایی مانند لاستیک خودرو و روغن‌موتور است؛ چراکه دارندگان کالا مطمئن هستند به‌واسطه قیمت‌گذاری دستوری احتمال افزایش عرضه توسط تولیدکنندگان منتفی است و دارنده کالا به ازای هر روزی که کالایش را نفروشد، سود خوبی به جیب می‌زند.