تحولآفرینی با رویکرد فرهنگی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشت: یکی از نیازهای اساسی دولت، جامعه و ارکان نظام اسلامی در گام دوم انقلاب اسلامی، تحولخواهی و تحولآفرینی است. محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تأکید کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی از انتهای سال۱۳۹۷ کلیدواژه تحول را با تأکیدی خاص و ویژه به ادبیات حکمرانی نظام اسلامی اضافه کردهاند که آخرین مورد این سخنرانی نوروز۱۴۰۲ در حرم مطهر رضوی بود. باتوجه به وضعیت کشور و دولت در موقعیت کنونی، در متن زیر به بخشی از یادداشت وزیر ارشاد در زمینه تحول مبتنیبر ظرفیتهای فرهنگی جامعه ایران، اشاره میکنیم.
ایمان؛ قطبنمای تحول
تحول متعالی نیازمند ملازماتی است که مهمترین آن ایمان به خداوند قادر است. بهسان کشتی که در آبهای پهناور قرار دارد و هر سویی که میبیند شمایل یک راه است، جوامع بشری نیز در مقابل خود مسیرهای متعددی را جهت تحول میبینند که البته بسیاری از اینها نه راه، که بیراهه هستند. قطبنمای پیداکردن درستترین مسیر تحول، ایمان به خداست. دین اسلام و مکتب اهلبیت(ع)، گنجینهای سرشار را در اختیار ما گذاشته که منبع و سرچشمه تحول است.
فرهنگ؛ مبدأ تحول
تحولاتی همهگیر، پایدار و مؤثر واقع میشوند که ریشه در فرهنگ مردم داشته باشند و به ابعاد تأثیرات فرهنگی آن توجه شود. درواقع فرهنگ را بستر هر تحول مثبتی در بخشهای مختلف کشور میدانیم. با بیتوجهی به فرهنگ، تحولات عقیم، کماثر و غیرمفید خواهند بود. فرهنگ ایرانی- اسلامی، واجد ظرفیتهای عظیمی برای ایجاد تحولات مثبت است. این فرهنگ از دیرباز نشان داده است که چه قابلیتی برای همزیستی، انطباق و تحول در خود دارد. در طول تاریخ شکست و پیروزی در نبرد نظامی کم نداشتیم. اما اذهان جمعی ملت ایران غلبه فرهنگ مهاجم بر فرهنگ ایران را بهخاطر ندارد. دولت مردمی همواره نشان داده است که نگاهی که به حوزه فرهنگ دارد، نگاهی کاملا فرهنگی است و علاوه بر آن، به تأثیرات فرهنگی اقدامات خود توجه دارد. در این مدت تلاشهایی در جهت ایجاد تحول در حوزه فرهنگ صورت پذیرفته است. سعی بر آن بوده که ابتکار عمل در حوزه فرهنگ و هنر در دستان هنرمندان توانمند کشورمان باشد. اقتباس و بهرهگیری از فرهنگ و هنر ملل دیگر امری بسیار مثبت و لازم است، اما دنبالهروی و تقلید امری غلط و اشتباه است.
فرهنگ و هنر ایران، تواناییهای گستردهای در جهت تحول صحیح دارد که میتوان از آنها در حوزههای مختلف اعم از اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بهره برد به شرط آنکه با تکیه بر تاریخ، فرهنگ، باورها و ارزشهای کشور باشد. در این راستا سیاستگذاری کلان جهت پررنگشدن دغدغههای دینی و ملی در تولیدات هنری و سینمایی، تقویت دیپلماسی فرهنگی، رسیدگی به مشکلات اهل فرهنگ و هنر و تلاش برای رونق فعالیتهای فرهنگی و هنری، اولویت وزارت فرهنگ در یک سال گذشته
بوده است.
فرهنگ «ما میتوانیم» و اعتماد به داشتههای خود شخص
جامعهای توانایی پیشرفت و تحول دارد که باور داشته باشد میتواند به ظرفیتهای خویش تکیه کند. این داشتهها، آمیختهای از مسائل مادی، معنوی، فرهنگی، تاریخی و اجتماعی است. برخی از کشورها، علیالخصوص کشورهای تازهتأسیس، فاقد این ظرفیت هستند. به همینخاطر است که با صرف هزینههای گزاف بهدنبال تصاحب افتخارات و دستاوردهای سایر کشورها هستند تا این ضعف خود را جبران کنند. ملت ایران یکی از سردمداران این ظرفیت در بین تمام کشورها و ملتهاست. ایران از بلندای تاریخ خود تاکنون، حامل افتخارات و ظرفیتهای بسیار بزرگ تمدنی، فرهنگی و انسانی بوده است. سر جای خود نشاندن دیکتاتور تا بن دندان مسلحی که به خاک کشورمان چشم طمع داشت و از پشتیبانی شرق و غرب برخوردار بود، از همین سرمایههاست که لازمه اعتمادبهنفس و تحول است. فرهنگ شهادت، اهمیت و ارزش خانواده، پایبندی به ارزشهای دینی و اخلاقی، ایستادگی و مقاومت در برابر بزرگترین فشارهای اقتصادی خارجی و عدمتسلیم در برابر آنها، از دیگر جلوههای اعتمادبهنفس ملت ایران است.
مشارکت مردم
تحول در اداره جامعه، بدون مشارکت مردم معنایی ندارد. مردمیبودن شعار ظاهری دولت نیست؛ باور دولت است. هر جا مشارکت مردم بوده، ایران پیشرفت کرده است. نظام جمهوری اسلامی ایران دو لنگر و تکیهگاه از ابتدای تأسیس خود داشته است؛ ولایتفقیه و مردم. این دو تکیهگاه بودهاند که باعث شدهاند در بیش از ۴۴سال گذشته، نظام جمهوری اسلامی در برابر بزرگترین تجاوزات، تهدیدات، فشارها و دشمنیها، نهتنها از پای درنیاید، بلکه پیشرفت کند و تبدیل به قدرتی شود که ملجأ بسیاری از مظلومان منطقه و جهان باشد. با اتکا به الزامات هشتگانه فوق و زیرساختها و تغییرات فراهمشده در ۱۹ماه گذشته، مدیریت فرهنگی دولت، تحول جدی در ساختار، منابع انسانی، بودجه و مهمتر از همه بازسازی انقلابی ساختار فرهنگ و بازآرایی رسانه را تکمیل خواهد کرد. تحولات مثبت در برنامه و بودجه۱۴۰۲ که با همکاری نزدیک دولت و مجلس محترم ایجاد شد و احکام مهمی که در برنامه هفتم پیشبینی شده است، مسیر تحقق کامل این تحولات را ممکن ساخته است. تحول صحیح و در مسیر انقلاب اسلامی بر پایه تمدن درخشان ایرانی- اسلامی برنامه اصلی دولت مردمی است و با تکیه به مردم، رهنمودهای مقام معظم رهبری و تلاشهای شبانهروزی، ساختن ایران قوی نزدیکتر از هر زمان دیگری است. در اجرا و تکمیل این تغییرات، هدف و مأموریت مهم عبور از دوره «دولت اسلامی» به «جامعه اسلامی» و زمینهسازی برای تحقق «تمدن نوین اسلامی»، آرمان بزرگ ما خواهد بود.