بانوان سعدیخوان
زنان فعال در انجمن سعدیپژوهی همدان از تاثیر فعالیت ادبی بر فرهنگ جامعه میگویند
سمانه اسکندری| همدان- خبرنگار:
نقش زنان در آموزش و پرورش کودکان که نسل فردا را میسازند، انکارناپذیر است. از این رو فعالیتهای اجتماعی زنان جامعه و آشنایی آنان با آموزههای اخلاقی اهمیت فراوانی دارد.
یکی از بسترهایی که زنان میتوانند در آن - از این جهت - به رشد و آگاهی بیشتری دست یابند، انجمنهای ادبی است. در همدان چندین انجمن ادبی وجود دارد که زنان نیز پا به پای مردان در آنها فعالند.
انجمن سعدیپژوهی همدان یکی از این انجمنهاست. نشستهای این انجمن به صورت منظم هر هفته برگزار میشود و بانوان زیادی از آن استقبال میکنند. محوریت این نشستها بررسی حکمت سعدی و بیشتر موضوعات آن اخلاقی است.
قرابت با ادبیات
مریم رازانی، یکی از پیشکسوتان تئاتر و تلویزیون همدان مدرک کارشناسی زبان و ادبیات فارسی دارد اما زمینه فعالیت او بیشتر نویسندگی، بازیگری و به طور عمده تئاتر، تلویزیون و اجرای نمایش در رادیو بوده است. رازانی یکی از فعالترین اعضای انجمن سعدیپژوهی همدان نیز به شمار میرود.
رازانی در پاسخ به این سوال که چطور با این انجمن آشنا و جذب آن شدهاید، به همشهری میگوید: به طور اتفاقی توسط یکی از دوستان خبرنگار با انجمن سعدیپژوهی آشنا شدم و به دلیل علاقهام به ادبیات و اینکه در سالهای تحصیل تا حد زیادی با گلستان و بوستان آشنا بودم، این انجمن را متناسب با روحیه خود دیده و ادامه دادم. بخشی هم مربوط میشود به نحوه اداره مدیر انجمن که بسیار صمیمانه و آگاهانه است.
ضرورت تشکیل انجمنها
رازانی تشکیل چنین انجمنهایی را برای همه به خصوص بانوان ضروری دانسته و میگوید: متأسفانه در بسیاری موارد شاهد بودهایم که نسل جوان و به اصطلاح نسل سوم به ندرت با آثار کلاسیک و حتی آثار ادبی شاعران و نویسندگان معاصر برخورد دارند و آشنا هستند و حتی گاهی از خواندن ساده آن هم ناتوانند.
تاسیس اینگونه انجمنها میتواند راهکاری برای آشنا کردن و بهتر بگویم آشتی دادن این دسته از هموطنان با ادبیات کشورمان باشد و از آنجا که جامعه در دامان زنان پرورش مییابد، هرچه زنان در این عرصه فعالتر باشند، جامعه آگاهتری خواهیم
داشت.وی اضافه میکند: در واقع کمترین خروجی این انجمنها میتواند گرد آوردن مردم حول یک محور اساسی یعنی گفتوگو و تحقیق باشد. اگر دشواری خوانش و درک متون قدیم در اینگونه جلسات برطرف شود، میتوان امیدوار بود گسست ادبیات گذشته و امروز به آشتی و پیوند منجر شود و در عرصه ادبی به نگاه تازهای برسیم.
ضعف آموزش و پرورش
این بانوی نویسنده به تاثیری که آموزههای سعدی بر روابط فردی و اجتماعی افراد میگذارد، اشاره میکند و میگوید: زبان سعدی بسیار به زبان امروزی نزدیک و سرشار از اندرزهای حکیمانه است. مخاطبان او شاه و گدا و صوفی و صافی و حتی خود اویند. هیچکدام از آموزههای او جنبه دستوری ندارند، بلکه از دل ماجراها و مردمان سر برمیآورند و لاجرم بر دل مینشینند. در گذشته این آموزهها تا حدود زیادی سینه به سینه منتقل میشد.
وی اضافه میکند: امروزه کتب درسی باید عهدهدار انتقال آثار بزرگانی مانند سعدی باشند که به نظر من به اندازه لازم به این مهم پرداخته نشده است. نگارش داستانهایی به زبان ساده و با الهام از این آموزهها برای کودکان نیز میتواند مؤثر باشد. انجمنها هم با آنکه مدت زیادی از فعالیتشان نگذشته است، بر این موضوع تأثیر مثبتی داشتهاند.
نگاه به زن
مریم رازانی درباره نگاه سعدی به زن میگوید: این مورد به شرح و بسط فراوانی نیاز دارد اما به طور خلاصه میتوان گفت در زمان سعدی زنان از جایگاه اجتماعی بالایی برخوردار نبوده و در اصطلاح امروزی جنس دوم به حساب میآمدند. در اشعار و به ویژه حکایات سعدی نیز این نکته به آسانی به چشم میخورد و برخی علل آن در باب «عشق و جوانی» گلستان آمده است. در بسیاری از غزلیات سعدی هویت زنانه دیده نمیشود، اما مادر جایگاه ویژهای دارد. از طرفی زیبایی و خوبرویی زنان ملاک گزینش آنان است. مستوری و خوشمنشی و فرمانبری به عنوان خصوصیات خوب زنان برشمرده شده است و این نگاه به ویژگی زمانه سعدی بازمیگردد.
مهراندخت فتحی نیز درباره نگاه سعدی به زن اعتقاد دارد که این نگاه خارج از عرف روزگار سعدی نبوده است. در آن روزگار زن از جایگاهی کاملا متفاوت با زمان ما برخوردار بوده و نباید با تعصب به آن نگاه کرد.