قندیلهای آبشار روستای چناقچی این روزها تماشایی است
گشت وگذار زمستانی در یادگار صفوی
مجتبی یارزمان
یکی از روایتگران تاریخ کشورمان از گذشته تا به امروز، روستاها هستند؛ مکانهایی که مردمانش میراثدار سرگذشت نسل به نسل آنجا بوده و هویت و تاریخ این مرز و بوم با نام آنها گرهخورده است. یکی از همین مکانها، روستای چناقچی در جنوب استان تهران و حوالی استان مرکزی است که قدمت تاریخی آن گواه همین موضوع است. این روستا علاوه بر سابقه تاریخی، از تنوع فرهنگی و دینی هم بهره میبرد که همین موضوع باعث جذابیت دوچندان آن شده است. چناقچی از دوبخش علیا و سفلی تشکیل شده که عمده آثار تاریخی آن در بخش علیا جای دارد و مقصد بیشتر گردشگران بخش بالایی آن است. این روستا یادگار دوران صفویه است که توسط یکی از پادشاهان آن دوران و بهعنوان مکانی برای تفریح و خوشگذرانی بنا شد. رفتهرفته ساکنان دائمی این منطقه بیشتر و در دورهای بسیار پررونق شد اما با گذشت زمان و هجوم مردم به سمت شهرنشینی، دوباره تعداد ساکنانش کاهش یافت. یکی از ویژگیهای این روستا حضور پیروان ادیان مختلف در اینجاست. در چناقچی علاوه بر مسلمانان، اقلیتهای مذهبی نظیر مسیحیان و زرتشتیان در کنار هم زندگی مسالمتآمیز دارند و روزگار سپری میکنند. البته از تنوع گویش مردم این روستا هم نباید غافل شد که علاوه بر فارسی، ارمنی و ترکی هم جزو زبانهای رایج آن است.
چی ببریم؟
هنگام سفر به روستاها باید جانب احتیاط را درنظر بگیریم. البته اگر برای بار دوم یا بیشتر قرار است به یک روستا یا مکان گردشگری سفر کنید، قطعا تجربه بار اول بسیار کارساز خواهد بود و از آن میتوانید استفاده کنید. اما این را بدانید که ممکن است امکانات روستا توقع شما را برآورده نکند و دچار مشکل شوید. پس از همان لحظه که تصمیم به سفر گرفتید، وسایل موردنیازتان را هم لیست کنید. باتوجه به اینکه در فصل زمستان هستیم و هوا در روستای چناقچی هم نسبتا سرد است، بهتر است وسایل گرمایشی مناسب همراه داشته باشید. علاوه بر اینها، اگر قصد ماندن در اطراف یا خود روستا را دارید، باید از مکانی که قرار است شب را به صبح برسانید مطمئن شوید. وسایلی که برای ماندن در یک اقامتگاه بومگردی یا خانه روستایی نیاز است با مهمانپذیر یا هتل کاملا متفاوت است. همچنین اگر عادتهای غذایی خاص یا مختص بهخودتان را دارید، باید از قبل به آن فکر کنید تا هنگام حضور در سفر با مشکل مواجه نشوید؛ چراکه روستای چناقچی و حتی روستاهای اطراف، غذاخوریهای محدودی دارند که شاید نیاز همه را برآورده نکند و گرسنه بمانید. البته از همراه داشتن وسایل کمپینگ هم غافل نشوید. این روستا و اطراف آن دیدنیهای فراوانی دارد که قطعا شما را مجذوب خود میکند و بهراحتی میتوانید چند ساعتی در آنجا اتراق و از جاذبههای متعدد آن بازدید کنید.
چطور برویم؟
مسیری که باید برای رسیدن به روستای چناقچی در آن تردد کنید، در عین سرراستبودن، نیاز به دقت و تمرکز دارد. در راه چندین بار باید تغییر مسیر بدهید و وارد جادهای دیگر شوید و همین موضوع نیازمند تمرکز و توجه به تابلوها و مسافتهاست. برای همین قبل از حرکت این را بدانید که فاصله تهران تا این روستا چیزی حدود 200کیلومتر است و در ۴۵ کیلومتری شمالغرب شهر ساوه قرار دارد. از اینرو برای رسیدن به روستا حدود 3ساعت زمان نیاز دارید. برای رفتن به سمت چناقچی، ساکن هر محله تهران که هستید باید به سمت جنوب شهر و جاده ساوه حرکت کنید و وارد بزرگراه تهران -ساوه شوید. اتوبان تهران- ساوه را حدود 65کیلومتر ادامه دهید تا به تابلوهای بوئینزهرا و جاده قدیم برسید. سپس وارد جاده قدیم ساوه- تهران شوید و تا رسیدن به شهر زرندیه یا همان مامونیه مسیر را ادامه دهید. دقت کنید که از این شهر عبور نکنید و وارد جاده خشکرود شوید. این مسیر را بعد از شهر خشکرود ادامه دهید تا به رازقان برسید. از این روستا هم دوباره تا رسیدن به چناقچی چندین روستا و دوراهی پیشروی شماست که باید به تابلوها توجه کنید تا از مسیر اصلی منحرف نشوید. تابلوهای راهنمای متعدد، هدایتگر شما تا رسیدن به مقصد هستند. فقط باید کمی با دقت آن را ببینید و یک به یک بخوانید تا از مسیر منحرف نشوید.
چی ببینیم؟
روستای تاریخی چناقچی از 2 بخش سفلی و علیا تشکیل شده که بخش علیا دیدنیهای بیشتری نسبت به سفلی دارد. هرچند که تقریبا این دو بخش فاصله چندانی با هم ندارند و بهراحتی میتوانید در میان این دو قسمت قدم بزنید و از دیدنیهای یک مکان تاریخی لذت ببرید. این روستا را یادگار دوران صفویه میدانند و همین باعث شده دیدنیهای آن نسل به نسل در آن حفظ شود. شاید نخستین ویژگی جذاب برای این روستا مسیر دسترسی به اینجاست. پس از شهر زرندیه و با ورود به جاده فرعی، دیدنیهای مسیر مجذوبتان میکند. باغهای میوه، روستاهای متعدد، سدهایخاکی و چندین آبشار در این مسیر وجود دارد که هرکدام به تنهایی میتواند برای شما جذاب باشد. چناقچی به تنوع ادیان، فرهنگها و گویش معروف است و باوجود جمعیت نسبتا کمی که در اینجا ساکن هستند، این روستا بسیار پرطرفدار و معروف شده است. وجود افراد مسیحی در چناقچی باعث ساخت یک کلیسا و قبرستان در این روستا شده که گردشگران زیادی پس از رسیدن به این روستا از این مکانها بازدید میکنند. کلیسای ۴۰۰ساله سرکیس مقدس از آثاری است که در بخش تاریخی این روستا قرار دارد و در فضای داخلی کلیسا، سطح محراب نسبت به کف تالار یا فضای پوشیده بهطور قابل توجهی مرتفع است. در سطوح دیوارهای داخلی کلیسا، نمادها و مظاهر باورهای پیروان حضرت مسیح(ع) بهصورت تابلوهای نقاشی بسیار زیبایی خودنمایی میکند که تماشای آنها خالی از لطف نیست. البته در انتهای این روستا یک آبشار زیبا هم به چشم میآید که در فصل زمستان زیبایی متفاوتی دارد. این آبشار در هوای سرد تقریبا بهطور کامل یخ میزند و قندیلهای آن جلوهای خاص به آن میبخشد. همچنین وجود دو سد خاکی و آببند در نزدیکی روستای چناقچی از دیگر دیدنیهای این منطقه محسوب میشود.