اندیشه مسطور
تکامل در برزخ از نگاه امام‌کاظم ع
حضرت موسی بن‌جعفر(ع) به مردی فرمودند: آیا بقا در دنیا را دوست داری؟ آن شخص که از تربیت‌شدگان مکتب امامت بود، عرض کرد: آری آن حضرت پرسیدند: چرا؟ عرض کرد: برای آنکه به قرائت سوره محبوب خود، «قل هو‌الله أحد» بپردازم. امام کاظم(ع) پس از لحظه‌ای سکوت فرمودند: اگر از شیعیان ما، کسی قرآن را به خوبی فرا نگرفته باشد (چون به حقیقت آن ایمان دارد) در جهان برزخ، قرآن به او تعلیم داده می‌شود تا خدای سبحان با معرفت قرآن بر درجات او بیفزاید؛ زیرا درجات قرآن به اندازه آیات قرآن است. به قاری گفته می‌شود: بخوان و بالا برو. او نیز می‌خواند و بالا می‌رود.
در جهان برزخ زمینه‌ای برای تکامل عملی نیست تا انسان با انجام کاری واجب یا مستحب به کمال برتر عملی برسد، ولی راه تکامل علمی باز است؛ نظیر آنچه در رؤیا برای روح معلوم می‌شود و برای آگاهی به آن حرکت فراگیری از قبیل کوشش‌های بدنی در زمان بیداری راه ندارد و بسیاری از علوم و معارف دین در آنجا برای انسان‌ها روشن و مشهود خواهد شد و چون عدد درجات بهشت به عدد آیات نورانی قرآن کریم است، برای ترفیع درجات شیعیان، ابتدا از تعلیم قرآن بهره‌مند خواهند شد و سپس با فرمان «اقرأ وارق»، می‌خوانند و در درجات بهشت صعود می‌کنند. صعود در درجات بهشت پاداش قرائت در عالم آخرت نیست؛ زیرا در عالم برزخ، تکلیف و عمل مکلفانه که جزا را به همراه داشته باشد نیست بلکه صعود بهشتیان در درجات بهشت، همان ظهور انس با قرآن در دنیاست.
برگرفته از تفسیر تسنیم اثر آیت‌الله جوادی آملی
ج۱، صص۲۴۷-۲۴۴
در همینه زمینه :
