معماری عجیب سازه‌های آبی شوشتر

سیستم آبی تاریخی شوشتر (Shushtar Historical Hydraulic System) که به نام سازه‌های آبی تاریخی شوشتر نیز نامیده می‌شود، مجموعه‌ای به‌هم پیوسته از ۱۳اثر تاریخی شامل پل‌ها، بندها، آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌های دست‌کند و تونل‌های عظیم هدایت آب است که در ارتباط با یکدیگر کار می‌کنند و در دوران هخامنشیان تا ساسانیان برای بهره‌گیری بیشتر از آب ساخته شده‌اند. این ۱۳اثر تاریخی به فاصله کمی از یکدیگر در محدوده شهر شوشتر واقع شده‌اند که با احراز معیارهای ۱.۲ و ۵، با عنوان سیستم آبی تاریخی شوشتر به‌صورت یکجا به‌عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره ۱۳۱۵ به ثبت رسیده‌اند. اما وضعیت ناپایدار جداره غربی سازه آبی شوشتر از اوایل امسال بحرانی و بحث‌برانگیز شد. بررسی و بازدیدها نشان داد رگه‌های رطوبتی روی جداره غربی مجموعه سازه‌های آبی شوشتر ایجاد شده است که بنابر اعلام مدیر پایگاه، با مجموع اقدامات انجام شده طی ۴۰روز گذشته عوامل آسیب رسان تقریبا به حداقل رسیده است. اما طرح مشاور آب و برق این مرکز برای حل مشکل آماده و قرار است با برگزاری شورای فنی طی 2هفته آینده تأیید و بعد از آن تامین اعتبار شود تا عوامل آسیب‌رسان کم شود و وضعیت سازه در جداره غربی به ثبات برسد. با وجود این مشکل که نتیجه سکونت در حریم این اثر جهانی است اما همچنان معماری سازه‌های آبی شوشتر را می‌توان یکی از عجایب تاریخ دانست. یکی از مهم‌ترین وظایف معماری سازه‌های آبی شوشتر، انحراف آب کارون به سمت دیگری بود. این کار با ظرافت کامل انجام شده بود و کف این نهر را به خوبی آب‌بندی کرده بودند تا بستر آن در مرور زمان تخریب نشود.