تهران؛ فینالیست جهانی شهرهای هوشمند

عمادالدین قاسمی‌پناه - خبر‌نگار

 تهران در یازدهمین دوره رویداد کنگره جهانی شهر هوشمند توانسته در میان یکی از 3برگزیده‌های نهایی بخش «حکمروایی و اقتصاد هوشمند» قرار بگیرد. این رویداد که به‌صورت حضوری و آنلاین در شهر بارسلونای اسپانیا برگزار می‌شود، شامل بخش‌های مختلفی است. اگرچه تهران در سال2019 هم در این رویداد شرکت کرده بود اما تنها توانست در میان 6شرکت‌کننده نهایی قرار بگیرد. حالا تهران با سابقه، تجربه و توانایی اندوخته طی 3.5سال گذشته، به همراه اتحادیه شهرهای اسکاتلند و مجمع جهانی اقتصاد در رتبه بالایی در حوزه نوآوری قرار گرفته است. طرح محله‌محوری و مشارکت شهروندی شهرداری تهران با نام «باهم» برای کسب جایزه برترین پروژه، اکنون باید با 2رقیب نهایی خود به رقابت بپردازد. توجه به نقش محوری شهروندان در هوشمندسازی تهران و نیز ارتقای جایگاه محلات در برنامه‌ریزی و مدیریت شهری یکی از موضوعات مهم در برنامه تهران هوشمند است. درواقع شهروندان می‌توانند در این طرح، در مورد پروژه‌هایی که در محله آنها قرار است اجرا شود، نظر دهند و به نوعی مشارکت داشته باشند.

مهم‌ترین رویداد شهر هوشمند
فرهاد توکل‌همدانی، رئیس اداره سیاستگذاری مرکز تهران هوشمند در مورد رویداد کنگره جهانی شهر هوشمند به همشهری می‌گوید: «این رویداد، امسال یازدهمین دوره خود را برگزار می‌کند و یکی از مهم‌ترین و معتبرترین رویدادهای بین‌المللی در حوزه زیست‌بوم جهانی شهر هوشمند است.» توکل‌همدانی با اشاره به اینکه این کنگره یک بخش ویژه به نام جایزه جهانی شهر هوشمند دارد که کشورهای مختلف درخواست‌های خود را برای حضور در آن ثبت می‌کنند، ادامه می‌دهد: «شرکت‌کنندگان موفقیت‌ها و دستاوردهای خود را از منظر پروژه، برنامه‌ریزی استراتژیک و طرح‌ها و ایده‌ها در معرض رقابت و مقایسه با کشورهای دیگر قرار می‌دهند.»
به‌گفته او «برنامه تهران هوشمند در سال2019 در حوزه برنامه‌ریزی در بخش جایزه شهرها از نظر راهبرد و استراتژی، کاندیدا شده بود که پس از ارزیابی تیم داوری، ما در میان 6شهر فینالیست قرار گرفتیم.»

حکمروایی در شهر هوشمند
حکمروایی یکی از عناصر و بخش‌های اصلی در یک شهر هوشمند است. در اصطلاح گفته می‌شود شهری هوشمند است که حاکمان آن هوشمند باشند. رئیس اداره سیاستگذاری مرکز تهران هوشمند به سابقه و کسب توانمندی برنامه تهران هوشمند طی 3.5سال اخیر اشاره می‌کند و می‌گوید: «ما امسال در بخش «حکمروایی و اقتصاد هوشمند» شرکت کردیم و توانستیم در بین 3فینالیست این بخش حضور داشته باشیم.» این بخش یکی از زیربخش‌های مربوط به پروژه‌های موفق است و تلاش برنامه تهران هوشمند بر دستاوردها (اجرایی و یافته‌ها) متمرکز بوده است. تمرکز بخش «حکمروایی و اقتصاد هوشمند» روی پروژه‌های موفقی است که اقدام به نوآوری در حوزه حکمروایی شهری می‌کنند.

شاخص‌های انتخاب
آنگونه که توکل‌همدانی می‌گوید، معمولا وقتی پروژه‌ای قرار است در مسابقه جهانی شهر هوشمند ثبت شود پرسش‌هایی از سوی هیأت داوران مطرح می‌شود. بخشی از این پرسش‌ها به تأثیر پروژه ارائه شده در شهر اشاره می‌کند یا اینکه پروژه چه ویژگی کلیدی دارد یا از چه نوآوری شاخص و متمایزی برخوردار است؟ همچنین بخشی دیگر از پرسش‌های هیأت داوران شامل ساختار پروژه، تاریخچه پروژه، گزارش عملکرد پروژه و آمار و ارقام است. درنهایت، هیأت داوران براساس معیارهایی که برای ارزیابی دارند و براساس پاسخ‌های ارائه شده از سوی شرکت‌کنندگان، آنها را رتبه‌بندی می‌کنند.

اهمیت نوآوری
موضوع نوآوری یکی از مهم‌ترین شاخص‌های یک پروژه در این رویداد است. رئیس اداره سیاستگذاری مرکز تهران هوشمند با اشاره به اینکه ما هم طرح «باهم» را که یک نوآوری در برنامه‌ریزی شهری است، ارائه دادیم، می‌گوید: «مردم در این طرح می‌توانند به‌عنوان قلب تپنده یک شهر هوشمند نقش اثرگذار در برنامه‌ریزی شهری داشته باشند.»
به‌عنوان مثال، در این طرح مردم می‌توانند برنامه‌ها و پروژه‌های شهرداری را رصد کنند و به آن رأی بدهند و درباره مناسب یا نامناسب بودن آن در محله خود نظر دهند. ویژگی مهم این طرح، محله‌ای بودن آن است که علاوه بر اهمیت دادن به مشارکت شهروندی، به محله‌محور بودن آن توجه کرده است.