پیاده‌راه‌سازی در بیرجند لنگ اعتبار

محمد بلبلی-خبرنگار

پیاده‌راه فضایی جمعی است که می‌تواند نقش مهمی در ارتقای فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی جامعه داشته باشد، از این رو طراحی درست و گسترش آن زمینه‌ساز غنی‌تر شدن زندگی اجتماعی و فرهنگی شهروندان می‌شود؛ موضوعی که در سال‌های اخیر بیش‌از پیش در شهر بیرجند، به‌عنوان مرکز استان خراسان‌جنوبی، مورد توجه قرار گرفته‌است، اما کمبود اعتبار مانع مهمی دراین مسیر ارزیابی می‌شود.
 برهمین اساس درسال‌های اخیر برنامه‌ریزی برای توسعه فضاهای پیاده‌راه در شهرها و همچنین ممنوعیت ورود خودروها به فضاهای شهری پرتردد، محور اصلی برنامه‌ریزی‌های شهری در بسیاری شهرها ازجمله بیرجند است.

تنها پیاده‌راه‌ بیرجند
مدیر حوزه مطالعات و برنامه‌ریزی شهرداری بیرجند دراین باره به خبرنگارهمشهری می‌گوید: تنها معبری که در بیرجند به‌صورت اختصاصی به‌عنوان پیاده‌راه مورد بهره‌‌برداری قرار گرفته، «پیاده‌راه بلوار جمهوری‌اسلامی» است.
«محمد جانی» می‌افزاید: اجرای جدول‌کشی، پوشش جوی‌ها، سنگفرش و فضاسازی محیطی مناسب، نصب نماد‌های برقی، نورپردازی و ایجاد فضای‌سبز زیبا، به‌گونه‌ای در این مسیر طراحی شده تا شهروندان و گردشگران بتوانند از فضای آن بیشترین استفاده را ببرند.
وی ادامه می‌دهد: سال‌گذشته مرحله نخست اجرای این طرح از میدان امام‌خمینی(ره) به سمت سه‌راه اسدی و برعکس، به پایان رسید و در مرحله بعد اجرای پیاده‌راه از میدان آزادی تا میدان امام‌خمینی(ره) و سپس از سه‌راه اسدی تا میدان امام‌حسین(ع) اجرا خواهد شد.
جانی اظهارمی‌کند: پیاده‌راه جمهوری‌اسلامی به‌طول حدود 5کیلومتر نقطه اتصال بین بازار اصلی شهر بیرجند و معبر بلوار جمهوری‌اسلامی است که از میدان امام‌خمینی(ره) آغاز و تا سه‌راه اسدی امتداد دارد.

طرح‌های در دست اجرا
این مسئول با بیان اینکه پیاده‌راه متصل به پارک خطی نشاط و بلوار پیامبراعظم(ص) که تلفیقی از پیاده‌راه و فضای‌سبز بوده نیز در دست اجراست، می‌گوید: طی 2سال‌گذشته فاز نخست این طرح به پایان رسیده‌است.
وی ادامه می‌دهد: طول این پیاده‌راه و پارک خطی، حدود 6کلیومتر است که جنوب‌شرقی بیرجند را به شرق و غرب شهر متصل می‌کند. این پیاده‌راه از میدان «سفیر امید» آغاز شده و تا میدان آدینه امتداد می‌یابد.
جانی می‌‌افزاید: در صورت تأمین اعتبار، فاز دوم این طرح درسال‌جاری اجرایی خواهد شد و به این ترتیب، طول این مسیر به 13کیلومتر می‌رسد. برای این مسیر ایستگاه‌های دوچرخه‌سواری و فضای ورزشی نیز برای استفاده شهروندان پیش‌بینی‌ شده‌است.
وی درباره تأخیر در ادامه اجرای طرح‌های پیاده‌راه سازی نیز می‌گوید: یکی از مهم‌ترین دلایل تأخیر در اجرای این‌گونه طرح‌ها، کمبود اعتبارات است، زیرا شهرداری‌ها منابع اعتباری کمی دارند و برای اجرای هر طرح عمرانی براساس درآمدهای پیش‌بینی شده هزینه‌های محدودی را می‌توانند درنظر بگیرند.
جانی همچنین اعلام می‌کند: طی 2سال‌گذشته همه بودجه پیش‌بینی شده برای اجرای طرح‌های پیاده‌راه سازی به‌منظور اجرای فاز یک پیاده‌راه متصل به پارک خطی نشاط، هزینه‌ شده و در سال‌جاری نیز با توجه به رویکرد و سیاست‌‌های شورای‌اسلامی‌شهر و اصلاحیه بودجه، وضعیت اجرای فاز دوم پیاده‌راه متصل به پارک خطی نشاط هم مشخص خواهد شد.

لزوم توازن اجرای طرح‌های عمرانی در بیرجند
مدیر حوزه مطالعات و برنامه‌ریزی شهرداری بیرجند با بیان اینکه بیشترین تلاش شهرداری، اجرای متوازن طرح‌های عمرانی در همه نقاط شهر است، ادامه می‌دهد: جدا از این 2طرح پیاده‌راه‌سازی، برای پارک خطی «مهرشهر» در شمال‌شهر بیرجند نیز پیش‌بینی شده‌است که شامل 2قسمت 4کیلومتری می‌شود. این پارک قبل از این، یک کانال فاضلاب بدون‌استفاده و مخروبه بود که درحال‌حاضر به یک فضای‌سبز بسیار چشم‌نواز تبدیل شده‌است.
جانی می‌افزاید: در 2سوی این کانال مخروبه که به یک فضای سبز زیبا تبدیل شده، 2مسیر پیاده‌راه نیز پیش‌بینی شده که هر قسمت دارای 6متر عرض و 4کیلومتر طول است.
وی اظهار می‌کند: در پیاده‌راه بلوار جمهوری‌اسلامی علاوه بر بهره‌مندی شهروندان از این مسیر، کسبه نیز از مزایای حضور مردم بهره می‌برند. همچنین در مسیر پارک خطی نشاط و پارک خطی مهرشهر تعدای از کسبه در قالب غرفه‌های خدماتی، کافی‌شاپ‌ها و اغذیه‌فروش‌ها فعالیت می‌کنند، اما کاربرد اصلی این پیاده‌راه‌ها، ایجاد نشاط و امکان ورزش برای شهروندان است. 
این مسئول با بیان اینکه رویکرد شهروندان بیرجندی برای استفاده از این پیاده‌راه‌ها بسیار مثبت بوده و با ‌گذشته قابل‌مقایسه نیست، ادامه می‌دهد: بیشتر کاربری‌های این مسیرها تلفیقی بوده و مجموعه‌ای از فضای سبز و پیاده‌راه اجرا شده‌است. مقصود شهرداری بیرجند از اجرای این‌گونه طرح‌ها، تنها ایجاد یک مسیر ساده برای پیاده‌روی نیست، بلکه زیبایی بصری، ایجاد فضایی آرامش‌بخش و خدمات ارتباطی، حرکتی و ورزشی در اجرای این طرح‌ها درنظر گرفته شده‌است. 
وی می‌افزاید: بوستان «کاجستان» به مساحت 40کیلومتر در بیرجند دارای یک پیاده‌راه 6کیلومتری است که این پیاده‌راه به‌صورت کامل در فضای‌سبز این بوستان  قرار دارد و با استقبال مناسب شهروندان نیز مواجه شده‌است.

اوضاع نابسامان اعتبارات
مدیر حوزه مطالعات و برنامه‌ریزی شهرداری بیرجند با اشاره به شرایط نامناسب اعتبارات شهرداری بیرجند، می‌گوید: خراسان‌جنوبی جزو استان‌های کم‌تر توسعه‌یافته کشور است که منابع درآمدی پایداری نیز ندارد. برهمین اساس شهرداری بیرجند برای تأمین اعتبارات عمرانی بر عوارض ساخت‌وساز و جرائم کمیسیون «ماده 100» تکیه دارد که به هیچ‌وجه پاسخگوی مخارج شهر بیرجند نیست.
جانی می‌افزاید: از سازمان شهرداری‌ها و وزارت کشور درخواست می‌کنیم که برای مرکز استان خراسان‌جنوبی کمک‌های ویژه‌ای را اختصاص دهند. این‌درحالی‌است که تاکنون هیچ‌گاه به شهرداری بیرجند اعتبار چشمگیری که برای اجرای طرح‌های عمرانی بزرگ کفاف بدهد، اختصاص نیافته‌است.
این مسئول ادامه می‌دهد: به‌عنوان عضوی از شهرداری بیرجند پیشنهاد می‌کنم مسئولان سازمان شهرداری‌های کشور برای هر شهرداری مرکز استان، یک پروژه شاخص و موثر در عمران شهر تعریف کنند و با دراختیار گذاشتن اعتبارات، زمانی را نیز برای اتمام این طرح‌ها درنظر بگیرند. با این روش می‌توان طرح‌های بزرگ‌تر و موثرتری را در مراکز استان‌ها اجرایی کرد.
جانی اضافه می‌کند: در شهرداری بیرجند برای عمران شهر، طرح‌های بسیار خوبی پیش‌بینی می‌شود، اما به‌دلیل نبود اعتبارات کافی، هیچ‌گاه عملیات اجرایی آنها آغاز نمی‌شود، زیرا اجرای هر طرح‌ عمرانی دراین شهر به میزان اعتباراتی بستگی دارد که همواره دچار کمبود است.