مروری بر مانعتراشیهای آمریکا در مسیر مذاکره
باقری با استقبال اروپاییها برای از سرگیری رایزنیهای هستهای راهی بروکسل شد، اما آمریکاییها این مذاکرات را غیرضروری میدانند
ایران و اتحادیه اروپا امروز در بروکسل در مقر این اتحادیه پشت میز مذاکره مینشینند؛ مذاکراتی که توافق اولیه برای انجام آن 2 هفته پیش در تهران انجام شد و علی باقری کنی، معاون وزیر خارجه با اعلام این خبر در توییتی نوشت که روز چهارشنبه، هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام را در بروکسل ملاقات میکند تا گفتوگوها را درباره مذاکرات نتیجهمحور ادامه دهد. مذاکرات نتیحهمحور کلیدواژه وزارت خارجه برای پیگیری گفتوگوهای برجام است و باقری در صفحه توییتر خود تأکید کرد که ایران مصمم به انجام مذاکراتی است که تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی را بهصورت کامل و مؤثر لغو و عادیسازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران را تضمین کند و ضمانتهای معتبری برای عدمبدعهدی بیشتر فراهم کند.
اصرار از اروپا انکار از آمریکا
تاکنون اروپاییها از مذاکرات بروکسل بهعنوان پیشزمینهای برای شروع دوباره گفتوگوها در وین استقبال کردند اما آمریکاییها همچنان ادعا میکنند که این مذاکرات غیرضروری است.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه این کشور در نشست خبری خود در این باره گفته ما از همکاری اتحادیه اروپا با ایران در این زمینه حمایت میکنیم اما همانطور که قبلا اشاره کردم، مقصد نهایی باید وین باشد. پرایس مدعی شد که اگر ایران بهدنبال پاسخ سؤالاتی مثل ضمانت مسائل مربوط به لغو تحریمهاست، باید حداقل بهصورت غیرمستقیم با آمریکا مذاکره کند. با این همه بهنظر میرسد که پس از شش دور مذاکره برای احیای برجام در وین که از خردادماه متوقف شده، مقامات کشورمان در پی مانعزدایی از مسیر این گفتوگوها در بروکسل هستند.
طبق توضیحات کاظم غریبآبادی، عضو پیشین هیأت مذاکرهکننده ایران ،7 محور اختلافی میان تهران و واشنگتن در وین وجود داشت و همچنان مواضع آمریکاییها خبر از پابرجابودن این اختلافها میدهد؛ اختلافاتی که عمدتا بهدلیل عدمپایبندی واشنگتن به تعهدات برجام به سد آمریکاییها برای احیای برجام بدل شدهاست.
7گره واشنگتن در مسیر مذاکره
گرهزدن کل تفاهم را به پذیرش بندی درخصوص انجام گفتوگوهای آتی در مورد مسائل منطقهای، عدملغو دستور اجرایی تحریم تسلیحات متعارف از سوی واشنگتن که کاملاً با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت و برجام در تناقض آشکار است - عدمبرداشتن تحریمها علیه بیش از ۵۰۰ نفر از اشخاص حقیقی و حقوقی - که توسط دولت ترامپ به بهانه غیرهستهای تحت تحریم قرار گرفتند- و همچنین لغو قانون تحریمی کاتسا، عدمارائه تضمین در مورد عدمتکرار رفتارهای مشابه دولت قبل(آمریکا) در قبال تفاهم هستهای عدمپذیرش بحث درباره خسارات وارده به ایران در اثر خروج یکجانبه و غیرقانونی از تفاهم هستهای، زیادهخواهی درباره فعالیتها و تعهدات هستهای، عدمپذیرش اصل راستیآزمایی تعهدات آمریکا در زمانی معقول از جانب ایران، 7گرهای است که به زعم غریبآبادی در مسیر احیای برجام از جانب واشنگتن زده شده است؛ گرههایی که بهصورت غیرمستقیم از رفتار دوگانه آمریکا در قبال توافق برجام و نشستن بر سر میز مذاکره مؤثر با ایران پردهبرداری میکند.
ادامه فشار حداکثری، مذاکرات را پیچیدهتر میکند
در چنین شرایطی رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در آستانه نشست بروکسل ادعا کرد که توضیحی برای اینکه ازسرگیری مذاکرات توسط ایران آنقدر طول کشیده، وجود ندارد. به گزارش ایسنا، او همچنین مدعی شد که آمریکا و شرکایش در اروپا درحال آمادهشدن برای زندگی بدون توافق هستهای با ایران هستند اما با وجود این بر تمایل واشنگتن بر رسیدن به توافق از طریق دیپلماسی تأکید کرد.
او همچنین گفت که برجام باید سکویی برای مذاکرات و دیپلماسی بیشتر باشد. این در حالی است که مقامات کشورمان همواره مذاکرات فراتر از برجام را رد کردهاند. معاون وزیر خارجه نیز در همین زمینه پیش از شرکت در نشست بروکسل نوشت: مسئله این است که آیا طرفهای مقابل از آمادگی واقعی برای انجام تعهدات خود، ازجمله فراخواندن یک ناقض غیرعضو به ترک خطمشیها و میراث مخرب گذشته برخوردارند؟ باقری افزود: ادامه سیاست شکستخورده فشار حداکثری قطعا نمیتواند موانع پیشروی «مذاکرات برای لغو تحریمهای غیرقانونی و ظالمانه» را بردارد، بلکه بر پیچیدگیهای فراوان مذاکرات خواهد افزود.
اکنون همه نگاهها به بروکسل و مذاکرات ایران و اتحادیه اروپا دوخته شده است. با توجه به رویکرد هیأت کشورمان درباره نتیجهمحوربودن مذاکرات باید دید که گفتوگوها چه دستاوردهای ملموسی خواهد داشت. در شرایطی که حسین امیرعبداللهیان وزیرخارجه نیز در آخرین موضعگیری خود از شروع مذاکرات با 4+1در آینده نزدیک خبر داده است.
مکث
گزارش آژانس و ادعاهای گزارشگر سازمان ملل علیه ایران
در روزهایی که همه کشورها بر از سرگیری مذاکرات وین تأکید دارند، آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بیانیهای از پیشرفت غنیسازی ایران در سایت هستهای نطنز خبر داد. ایران پیش از این بر سر تعویض دوربینهای مجتمع تسای کرج اختلافاتی داشت که منجر به موضعگیری آمریکا و اروپا علیه کشورمان شد. دیروز نیز خبرگزاری رویترز نوشت که آژانس روز دوشنبه اعلام کرد که ایران گازدهی اورانیوم با غنای ۲۰درصد بیشتر را به یک سانتریفیوژ پیشرفته خود انجام داده است. این گازدهی غیر از اورانیومهایی است که تا ۶۰درصد در این سایت غنیسازی میشدند. آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بیانیه خود که به رصد رویترز رسیده آورده است که ایران هفته پیش به آژانس اتمی اطلاع داده که بهطور موقت، گازدهی اورانیوم با غنای ۲۰درصد را به یک «تک ماشین و آبشارهای میانی، بدون هیچگونه جمعآوری محصولات» آغاز کرده است. همزمان با این گزارش، گزارشگر ویژه ایران درباره مسائل حقوق بشری سازمان ملل نیز در گزارشی، ادعاهایی علیه کشورمان مطرح کرد. پس از این نمایندگی ایران در سازمان ملل در بیانیهای اعلام کرد: جمهوری اسلامی ایران ضمن رد قطعنامههای کشوری، آنها را غیرسازنده و مغایر با حقوق بشر میداند. در ادامه این بیانیه آمد: چنین قطعنامههایی با کنارزدن تعامل و گفتوگوی معنادار پیرامون حقوق بشر، در راستای سرزنش کشور مورد هدف گام برمیدارند. انتصاب گزارشگر ویژه برای جمهوری اسلامی ایران یک طرح ناعادلانه و با انگیزه سیاسی بوده که توسط غرب، بهویژه کانادا و در راستای نگرش خصمانه آنها علیه ملت ایران، طراحی شده است. بهاینترتیب، قطعنامه مزبور تنها در راستای تکرار کلیشههای بدخواهانه علیه ایران صادر شده است.