اردوغان علیه غرب
رئیسجمهور ترکیه، تهدیدش درباره اخراج سفرای کشورهای غربی را عملی کرده و از وزیر خارجه کشورش خواسته تا مقدمات اخراج آنها فراهم شود
تنش بین ترکیه و کشورهای غربی، با دستور اردوغان برای فراهمکردن مقدمات اخراج 10سفیر تا حد بیسابقهای به اوج رسیده و رجب طیب اردوغان، قاطعیت خود برای برخورد با کشورهای غربی را نشان داده است.
به گزارش الجزیره، اردوغان پیش از این سفرای کشورهای غربی را تهدید کرده بود که بهخاطر دخالت در امور داخلی کشورش اخراجشان خواهد کرد. حالا او به وزیر خارجه دستور داده تا مقدمات اخراج آنها را فراهم کند.
سفرای کشورهای آمریکا، آلمان، کانادا، دانمارک، فنلاند، فرانسه، هلند، نیوزیلند، نروژ و سوئد چند روز پیش خواستار آزادی عثمان کافلا تاجر و رهبر مدنی ترکیهای شده بودند.
7کشور از کشورهایی که اردوغان دستور اخراج سفرای آنها را داده، از کشورهای همپیمان ترکیه در ناتو هستد. این عمیقترین اختلاف بین آنکارا و همپیمانان این کشور در ناتو در دوران حضور 19ساله اردوغان در قدرت است.
اردوغان، که مدتهاست از غرب دوری میگزیند و به روسیه نزدیک شده، در هفتههای اخیر مواضع تندی علیه کشورهای غربی گرفته بود. دولت او با انهدام چند هسته جاسوسی اسرائیل، این پیام را به غرب داده بود که با سوءظن به روابط خود با غرب نگاه میکند.
اردوغان 2روز پیش تهدید کرده بود که این سفرا را بهخاطر درخواست آزادی کافلا اخراج میکند و سرانجام این تهدید را عملی کرد؛ «به وزیر خارجهمان دستور دادهام این 10نفر را هرچه سریعتر شخص ناخواسته (پرسونا نان گراتا) اعلام کند.» عبارت دیپلماتیکی که او استفاده کرده، در واقع نخستین گام پیش از اخراج دیپلماتهای خارجی است. اردوغان تاریخ مشخصی برای اخراج سفرای غربی مشخص نکرده است. عثمان کافلا از سال2017 به اتهام حمایت مالی از اعتراضهای سراسری در سال2013 و همینطور دخالت در کودتای نافرجام سال2016 در زندان است. او این اتهامها را رد کرده است. اردوغان درباره این دیپلماتها گفته است: «آنها باید ترکیه را بشناسند و بفهمند. روزی که دیگر ترکیه را نشناسند، باید اینجا را ترک کنند.»
این سفرا هفته گذشته، در اقدامی نادر در بیانیهای مشترک اعلام کردند که حبس کافلا که در پاریس متولد شده، «بر ترکیه سایه انداخته است». آنها همچنین خواستار «حل سریع و عادلانه پرونده کافلا» شدند.
پرونده کافلا، از نظر مخالفان اردوغان، به نماد رویکرد سرکوبگر و اقتدارگرایانه او، از زمانی که از کودتای نافرجام در این کشور جان بهدر برد، تبدیل شده است.
کافلا هفته گذشته از زندان به آژانس فرانسپرس گفته بود که احساس میکند به ابزاری در دست اردوغان تبدیل شده است و رئیسجمهور کشورش با زندانیکردن او، میخواهد مخالفت داخلی با دو دهه حکمرانیاش را نادیده بگیرد و همه اعتراضها را به توطئه خارجی پیوند بزند. او گفت که دیگر در جلسات دادگاه شرکت نمیکند، چون بهخاطر صحبتهای اردوغان، دیگر نمیتوان انتظار داشت دادگاه عادلانه برگزار شود.
شورای اروپا، بالاترین مرجع نظارتی حقوق بشری در اتحادیه، در بیانیهای به ترکیه ضربالاجل داده است با درخواست آزادی کافلا موافقت کند. بر این اساس، اگر این درخواست را اجابت نکند، این شورا میتواند در نشست 30نوامبر تا 2دسامبر خود (یکماه و یک هفته دیگر) پرونده انضباطی علیه آنکارا را به جریان بیندازد.
داوید ساسولی، رئیس پارلمان در توییتر به اخراج سفرای غربی از آنکارا واکنش نشان داده و نوشته است: «اخراج 10سفیر نشانهای از رویکرد اقتدارگرایانه دولت ترکیه است. ما مرعوب نخواهیم شد. آزادی برای عثمان کافلا.»
یک منبع در وزارت خارجه آلمان گفته است که این کشورها در حال مشورت با یکدیگر هستند. نمایندگان مجلس در آلمان خواستار واکنش سخت به این اقدام ترکیه هستند.
کلودیا روث، نایبرئیس مجلس آلمان گفته است: «اقدامات بیپروای اردوغان علیه منتقدانش بدتر و بدتر میشود. این رویکرد اقتدارگرایانه باید با مخالفت بینالمللی مواجه شود.»
بیشر کشورهایی که اردوغان گفته است سفرای آنها اخراج خواهند شد، محتاطانه در اینباره برخورد کردهاند و گفتهاند تا زمانی که رسما از وزارت خارجه ترکیه توضیحی دریافت نکنند در اینباره واکنش نشان نخواهند داد.