روشنفکری در خیابان/ باید فراموش کنم، فراموش

سیدمحمدحسین هاشمی

وقتی «آهستگی» را حذف می‌کنیم از سور و عزا تنها سروصدا باقی می‌ماند و پریشانی و ما «اصل» را همیشه فراموش می‌کنیم. «آهستگی» یعنی بنشینی به تماشای «اصل» و به تماشای آن چیزی که به پاسداشتش رسمی را بجا می‌آوری. این جمله را یک‌جایی خواندم و نوشتمش تا یادم باشد و بماند. حس کردم خیلی از وقت‌ها، لازم است که به‌خودم یادآوری‌اش کنم. این جمله برای من مصداق بارز رفتاری است که خیلی وقت‌ها از خودم بروز می‌دهم؛ فراموشی؛ فراموشی؛ فراموشی. من خیلی چیزها را فراموش کرده‌ام؛ بگذار بهتر بگویم همشهری! من خیلی چیزها را خیلی زودتر از آنچه باید، فراموش کردم. حتی خیلی زودتر از آنچه تصور کنی. دیروز، توی تاکسی، از رادیو شنیدم که یکی می‌گفت آدمیزاد، چیزهای خوب را زود از یاد می‌برد و چیزهای بد، بیشتر به یادش می‌ماند. داشت درباره منقرض شدن بعضی گونه‌های جانوری می‌گفت و اصرار داشت بگوید خیلی اتفاقات خوب هم افتاده که کسی یادش نیست. اما من واقعاً یادم نمی‌ماند. من آنقدر خودم را در روزمرگی غرق کرده‌ام که خیلی چیزها یادم نمی‌آید. من آنقدر دارم به همه‌‌چیز سرسری نگاه می‌کنم که خیلی زود، همه‌‌چیز را فراموش می‌کنم. اسم‌ها، شماره‌ها، آدرس‌ها، قرارها، وعده‌ها. انگار که ذهنم پیر شده باشد و مغزم فرسوده. من دارم یکی‌یکی خاطراتم را هم از دست می‌دهم و خیلی وقت‌ها، بی‌توجه به اینکه کدامشان برایم خیلی عزیز بوده‌اند، هر چه فکر می‌کنم، به یاد نمی‌آورم. حالا ایستاده‌ام روی یکی از پله‌های عابر پیاده این شهر شلوغ و دارم آدم‌ها را نگاه می‌کنم. دارم با خودم فکر می‌کنم که چندتای آنها مثل من، شب که سر روی بالش می‌گذارند، سعی می‌کنند هرچه برایشان اتفاق افتاده را فراموش کنند. راستی! زیاد هم بد نیست این داستان فراموشی. اصلاً به‌نظرم خیلی هم خوب است؛ من فکر می‌کنم که آدم باید یک دکمه داشته باشد و خیلی از اتفاقاتی که برایش رخ می‌دهد را فراموش کند؛ خیلی از بدرفتاری‌ها، خیلی از نامروتی‌ها و خیلی از خبرهای بد را. آدم اصلاً باید یک‌سری چیزها را بگذارد توی سطل زباله تاریخ. بعضی‌وقت‌ها همه‌‌چیز را و هر چه دارد را تلنبار کند روی هم؛ همه‌اش را بدهد ببرند و دوباره از نو بسازد. من فکر کنم آدم‌ها باید توی زندگی‌شان لااقل 3، 4بار، از نو بسازند. این، شاید تنها راهمان برای زندگی باشد.