مجتهد فیلسوف
آیتاللهمهدی حائری از معدود مجتهدانی که استاد فلسفه غرب بود
سید محمد حسین محمدی
پدرش مؤسس حوزه علمیه قم بود. بیش از همه نزد آیتاللهبروجردی شاگردی کرده بود و از ایشان نیز اجازه اجتهاد داشت. فلسفه را نیز نزد امامخمینی(ره) خوانده بود. اجازه اجتهادش را آورد تهران و شد استاد دانشکده الهیات دانشگاه تهران. جز تدریس در دانشگاه تهران، تولیت مدرسه سپهسالار را نیز به او سپرده بودند. پیش از کودتای 28مرداد به پیشنهاد آیتاللهبروجردی و با حکم دکترمصدق بهعنوان مجتهد جامعالشرایط در شورایعالی فرهنگ منصوب شد.
بعد از کودتا برای دورماندن از فضای آشوب کشور و به نمایندگی از آیتاللهبروجردی به واشنگتن مهاجرت کرد. مهاجرت شیخمهدی حائری به آمریکا را باید نقطه عطفی در تاریخ زندگی او دانست. حائری که تا پیش از آن در علوم اسلامی خود را مجتهدی مسلم میدانست، تصمیم گرفت تا در رشته فلسفه غرب تحصیل کند. اینکه یک مجتهد مسلم، در آن سنین از ابتدا شروع به خواندن فلسفه غرب کند و پلهها را یکییکی طی کند، اتفاقی است که شاید نظیر دیگری نداشته باشد.
حائری فلسفه را از دوره لیسانس در دانشگاه تاون آغاز کرد، فوق را در دانشگاه آنهاریو خواند و دکتری فلسفه آتلانتیک را از دانشگاه تورنتو اخذ کرد. پس از آن نیز بهعنوان استاد فلسفه در دانشگاه جورج تاون و ییل مشغول بود.
بعد از پیروزی انقلاب، با توصیه امامخمینی(ره) و حکم کریم سنجابی، بهعنوان سرپرست وزارت خارجه ایران در آمریکا معرفی شد. مدت ریاست او ولی چندان طولانی نبود و پس از چند هفته از سِمت خود استعفا کرد. دکتر مهدی حائری پس از استعفا تا سال وفاتش در سال1378هیچ سِمتی را بهعهده نداشت و تنها به تدریس و تألیف مشغول بود. از حائری، آثار متعدد فقهی و فلسفی به یادگار مانده است که تا به امروز بهعنوان منبعی برای مطالعه و تحقیق در حوزه فقه سیاسی و فلسفه اسلامی شناخته میشوند.