با گذشت 11ماه از شروع بیماری کرونا کسب مهارت برخورد با این بیماری یکی از نیازهای جامعه است
آداب تابآوری در قرنطنیه
محمدباقرصابری زفرقندی- روانپزشک
ابتدای شیوع بیماری کرونا و مطرح شدن بحث قرنطینه، چون نخستین تجربه در این زمینه بود و مردم عموما امیدوار بودند که این مسئله اتفاقی گذراست که بهزودی تمام میشود، بنابراین قرنطینه و محدودیت در رفتوآمد برایشان قابل تحملتر بود و آحاد جامعه بهتر میتوانستند با آن کنار بیایند.
اما امروز با گذشت حدود 10ماه از شیوع این بیماری، مردم در کشور متوجه شدهاند که ممکن است لازم باشد مدت زمانی طولانی با این بیماری زندگی کنند. اکثر افراد یا خودشان یا نزدیکان آنها شاهد تبعات و عوارض جسمی، روانی و اقتصادی این ابتلا بودهاند؛ بنابراین بیش از گذشته به این باور رسیدهاند که این بیماری مرموز، غیرقابل پیشبینی و جدی است. این موضوع نحوه مواجهه مردم با این بیماری را تغییر داده؛ برخی خسته شده و از مراقبتها کاستهاند و برخی سعی در سازگاری با شرایط و ادامه زندگی به شیوه جدید را دارند.
واقعیت این است که در طول شیوع این ویروس خطرناک، مسائل متعددی گریبانگیر زندگی روزمره مردم شده است. تنگناهای معیشتی و اقتصادی در کنار برخی تنشهایی که در زندگی خصوصی مردم ایجاد شده، نگرانیهای جدی برای نظام سلامت ایجاد کرده است. مردم ناگزیرند با سبک و شیوه زندگی جدیدی امورشان را بگذرانند و یک نوع سبک زندگی بر مردم تحمیل شده که هیچ آمادگی قبلی برای آن وجود نداشته است. مجموعه این عوامل و خصوصاً مرگومیرهای ناگهانی ناشی از کرونا منجر به اضطراب، افسردگی و تنشهای عصبی در بین مردم شده است.
آنچه در شبهای گذشته و شبهای آینده اجرا میشود، یعنی ممنوعیت تردد اتفاق تازهای است. پس از انقلاب و در پایان جنگ هرگز بحث ممنوعیت رفتوآمد در کشور اجرا نشده بود. اما تفاوت ممنوعیت رفتوآمد بهدلیل کرونا با آنچه در قبل از انقلاب یا جنگ شاهد بودیم، چیست؟ همه مردم میدانند و درک کردهاند که ممنوعیتهای دوران کرونا تحمیلی از طرف دولتها یا متعاقب نادیده گرفتن حقوق شرعی و قانونی مردم نیست. کرونا همه محدودیتها را به مردم تحمیل کرده است و مردم بهدرستی متوجه شدهاند که برای حفظ صحت و سلامت و عافیت خودشان باید این محدودیتها را تحمل کنند و بسیاری از آنها داوطلب مشارکت در این طرح هستند و همین امر در مقایسه عامل مهمی در افزایش تابآوری مردم است. هیچکس منکر این موضوع نیست که رعایت دستورات کرونایی برای همه الزامی است و کرونا سیلی است که اگر هر کسی آن را نادیده بگیرد، خسارتش متوجه کل جامعه خواهد بود. احتمال میرود که تابآوری مردم نسبت به ماههای ابتدایی شیوع این ویروس کمتر شده باشد؛ چراکه هیچکس در دنیا چشمانداز روشنی نسبت به اتمام این وضعیت و از بین رفتن یا کمخطرتر شدن این ویروس ندارد. اما فراموش نکنیم کرونا یک معضل جهانی است. کرونا در همه ابعاد خصوصا بعد اقتصادی و بهداشتی نگرانیهای جدی برای دنیا ایجاد کرده است. برای رفع مشکلات باید از تجربیات دنیا استفاده کنیم. مراقب باشیم که بهگونهای به جامعه و افراد القا نکنیم که گویا عدهای فارغ از مشکلات در اتاق دربستهای نشسته و بدون دغدغههایی که مردم دارند، تصمیمگیری میکنند. تمام کشورهای دنیا ازجمله کشور ما از تجربههای دیگران درخصوص این بیماری استفاده کردهاند و دستورالعملهایی را برای کاهش عوارض ناشی از این بیماری برای اقتصاد و سلامت جامعه تدوین و ابلاغ میکنند.
شاهد بودیم که در ماههای گذشته مجموعه حاکمیت در برابر تعطیل شدن مشاغل مقاومت کرد؛ چراکه مسئله تأمین معیشت مردم موضوع مهمی است. بخشی از مردم جامعه برای گذران زندگی خود به درآمد روزانه متکی هستند؛ با وجود این بهدنبال شدت گرفتن بیماری و افزایش مرگومیرها حاکمیت به ناچار تصمیم به اعمال برخی تعطیلیها و منع آمد و شد گرفت و برای افرادی نیز که این ممنوعیتها را به هر دلیلی رعایت نمیکنند جریمههایی درنظر گرفته شده است که همین مسئله میتواند عوارض اجتماعی و روانی را بهدنبال داشته باشد. اگرچه ممنوعیت تردد شبانه و تعطیلی برخی مشاغل ممکن است باعث مزاحمتهایی برای برخی افراد شود، ولی قاطبه مردم از اقداماتی که منجر به کنترل بیماری و کاهش تعداد مبتلایان و مرگومیرها شود، استقبال میکنند. در هر صورت برای غلبه بر این بیماری و کاهش تعداد مبتلایان و مرگومیرها باید برخی شراط سخت-که گذرا هستند- را در زندگی خود بپذیریم و محدودیتها را رعایت کنیم تا در کنار سایر کشورها و با استفاده از تجربیات همدیگر بتوانیم از این دوره گذر کنیم.