مائده امینی ـ روزنامه‌نگار
قصه جنگل‌سوزی در ایران، تکراری است اما زبانه‌های آتش بر خائیز آنجا سوزان‌تر می‌شود که این منطقه محافظت شده را محل زندگی گونه‌های کمیاب جانوری می‌نامند. براساس اعلام فائو، ایران سالانه 6هزار و 500هکتار از جنگل‌هایش را به‌دست آتش می‌دهد که خرداد امسال قرعه به نام زاگرس و خائیز افتاد؛ آتشی که دوباره به جان زیستگاه‌های جانوری افتاد و احتمالا به‌زودی دوباره خبر کوچ سنجاب‌ها از این منطقه ارزشمند مدتی در صدر اخبار رسانه‌ها خواهد نشست.
زاگرس، مهد درختان بلوط، زیستگاه سنجاب‌ها، کبک‌ها، گنجشک‌سانان، پرندگان شکاری، بالابان و عقاب‌هاست. در روزهای سیاه زاگرس، شعله‌های آتش آنقدر ادامه پیدا کردند که جوجه‌های نابالغ و آشیانه‌های پرندگانی که فصل تخم‌گذاری و زادآوری آنها بود را هم از بین بردند؛ تا جایی که زبانه‌ها حتی به آشیانه عقاب‌ها هم کشیده شد. در آتش‌سوزی خائیز، بیشتر گونه‌هایی که امکان جابه‌جایی ندارند مانند خزندگان و آشیانه‌های پرندگان یا پستانداران کوچک مانند سنجاب‌ها که در تنه درختان لانه دارند، آسیب دیده‌اند.جوندگان که جزو زنجیره غذایی دیگر حیات‌وحش هستند هم البته در امان نمانده‌اند. گفتنی است که در جنگل‌سوزی اخیر یکی از نیروهای اطفای حریق کشته و ٣ نفر نیز مصدوم شدند.
داغ طلای سبز
منطقه خائیز، در تاریخ 23دی‌ماه 1377در فهرست مناطق حفاظت‌شده کشور قرار گرفت. پوشش گیاهی این منطقه همانند اکثر مناطق جنگلی زاگرس درخت بلوط است و در کنار آن گیاهانی مانند بنه، کلخنگ، بادام‌وحشی، ارژن، خوشک، گون و گیاهان دارویی به چشم می‌خورد. زاگرس خانه بلوط‌های ایرانی است تا جایی که فعالان محیط‌زیست جهان، بلوط‌ها را شناسنامه جنگل‌های این منطقه می‌دانند. هفتم فروردین در تقویم محیط‌زیستی‌ها روز جنگل‌های بلوط زاگرس ثبت شده و برنامه‌های فرهنگی مختلفی اجرا می‌شود تا توجه‌ها به این منابع ارزشمند طبیعی جلب شود. گزارش فعالان محیط‌زیست حاکی از این است که پوشش منطقه‌ای که دچار حریق شده، بیشتر مرتعی است و پوشش جنگلی و درختی در ضلع شمالی قرار دارد. گفتنی است منطقه زاگرس حدود ۳۰میلیون هکتار وسعت دارد که در این ۳۰میلیون هکتار، ۶میلیون هکتار جنگل قرار گرفته و تیپ جنگل‌ها نیز بلوط است. گونه مقاوم و خشکی‌پسندی که قدمتی بیش از 5هزار و ۵۰۰سال دارند. ۱۸۰ گونه درختی و درختچه در این جنگل‌ها وجود دارد که هنوز مشخص نشده چه تعدادی از این گونه‌ها از بین رفته‌اند. بعضی روایت‌ها حکایت از آن دارد که کارشناسان ارزش اکولوژیک و خدماتی یک درخت بلوط را که اکنون در حال سوختن و از بین رفتن است حدود یک‌میلیارد تومان برآورد کرده‌اند.
زبان‌بسته‌های سوخته
تصویرهایی که از جوجه‌تیغی‌ها و سنجاب‌های سوخته به رسانه‌ها رسید، خیلی‌ها را آتش زد. سنجاب‌ها، شاید کوآلاهای زاگرس هستند؛ شناسنامه بلوطستان بزرگ ایران. سنجاب‌ها اگر در زاگرس نباشند، زیستگاه درختان بلوط آسیب می‌بیند. کوه خائیز محل زندگی گونه‌های جانوری بسیاری مانند گرگ، گراز، کفتار، شغال، جوجه‌تیغی، سیاه‌گوش، پلنگ، خرس قهوه‌ای، انواع پرندگان و گونه خزندگان است. اما کل و بز شاخص‌ترین گونه جانوری این منطقه هستند. تاکنون 90گونه جانوری در این منطقه شناسایی شده‌اند. بر اساس آخرین سرشماری انجام شده، در منطقه حفاظت شده خائیز بیش از 1500راس کل و بز زندگی می‌کنند. همچنین گونه‌های جانوری کمیابی مانند کاراکال (سیاه‌گوش)، پلنگ، عقاب، جغد‌شاخدار و جغد ماهی‌خوار در این منطقه دیده شده‌اند. البته تنوع پرندگان نیز در این منطقه بسیار زیاد است و کبک، انواع گنجشک‌سانان، پرندگان شکاری، بالابان و عقاب‌ها از پرندگان منطقه خائیز هستند.
تراژدی بلوط‌ها و سنجاب‌ها
به ازای هر بلوطی که در آتش اخیر خائیز سوخت، یک‌میلیارد تومان از سرمایه‌های کشور هدر رفت
در همینه زمینه :
