نشست‌های محرمانه برای نجات بودجه

فرزانه آیینی|خبرنگار:

 لابی‌های گسترده منتقدان دولت در بهارستان و نارضایتی قریب به اتفاق نمایندگان مناطق محروم و کم‌درآمد کشور سرنوشت مبهمی را برای لایحه بودجه97به ارمغان آورده است. قرار است امروز بررسی کلیات لایحه بودجه97برای دومین بار به رأی مجلس گذاشته شود. به‌رغم اصلاحیه کمیسیون تلفیق اما در راهروهای بهارستان خبرهای خوبی در این‌باره به گوش نمی‌رسد و برخی از نمایندگان از احتمال مخالفت دوباره مجلس با لایحه و بازگرداندن آن به دولت خبر می‌دهند.

ترافیک سنگین در دفتر لاریجانی

عدم‌تصمیم‌گیری قاطع نمایندگان درباره لایحه بودجه سال آینده سبب شده است که فضای مجلس برای همراهی یا عدم‌همراهی دولت در تصویب لایحه بودجه سال آینده مبهم و غیرقابل پیش‌بینی باشد. این فضای مبهم بیش از هر امر دیگر عملکرد هیأت‌رئیسه در قبال دولت را در سیبل انتقادات حامیان دولت قرار داده است. آنچنان که هیأت‌رئیسه مجلس در 48ساعت گذشته بیش از 3بار برای تعیین تکلیف لایحه بودجه سال آینده جلسات هم‌اندیشی و مشورتی را برگزار کرده است. رد کلیات لایحه بودجه سال97به 2دلیل برای هیأت‌رئیسه مجلس خوش‌یمن نبود و برای آنها به‌عنوان سکانداران بهارستان هزینه‌ساز شده است. دلیل اول اتهام سیاسی‌کاری بود که ازسوی برخی چهره‌های اصلاح‌طلب مجلس با استناد به رایزنی‌های برخی از اعضای هیأت‌رئیسه با نمایندگان اصولگرای مجلس در جلسه علنی یکشنبه به هیأت‌رئیسه وارد شد. این اتهام آنچنان برای رئیس مجلس سنگین و غیرقابل هضم بود که او را وادار کرد در جلسه غیرعلنی دیروز بهارستان دقایقی را به رد این اتهام اختصاص دهد و از بی‌طرفی هیأت‌رئیسه و خودش در تصمیم جریان‌ساز یکشنبه مجلس سخن بگوید. آن‌طور که محمدرضا بادامچی، عضو فراکسیون امید به همشهری خبر داده است علی لاریجانی در جلسه غیرعلنی که پیش از آغاز جلسه علنی دیروز مجلس صورت گرفت به نمایندگان گلایه کرده و گفته است که هیأت‌رئیسه نه خواستار مخالفت با کلیات بودجه شده بود و نه اینکه آنطور که در برخی خبرها آمده از نمایندگان خواسته بودیم که بدون موافقت و مخالفت کلیات را تأیید کنند.

دلیل دوم پرهزینه بودن رد کلیات بودجه سال آینده برای هیأت‌رئیسه نشست‌های پی‌درپی 2روز اخیر است که این جمع برای تعیین تکلیف نهایی بودجه متحمل شده است. دوشنبه‌ای که گذشت روز پرکاری برای هیأت‌رئیسه مجلس بود آنها صبح میزبان برخی چهره‌های حامی و نزدیک به ر ئیس مجلس چون غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون تلفیق، کاظم جلالی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس و حمیدرضا حاجی‌بابایی، رئیس فراکسیون اصولگرایان ولایی بودند تا درباره سر فصل اصلاحات گزارش کمیسیون تلفیق از بودجه97به توافق کلی برسند. در نهایت هم بعد از این نشست خودمانی و درون‌گروهی تصمیم بر برگزاری نشستی با حضور اعضای هیأت‌رئیسه کمیسیون برنامه و بودجه، اعضای هیأت‌رئیسه کمیسیون تلفیق با حضور هیأت‌رئیسه، رئیس مرکز پژوهش‌ها و رئیس فراکسیون ولایی گرفته می‎شود. در پی این تصمیم و به دعوت هیأت‌رئیسه که رأس ساعت 16دوشنبه بود مهمانان بودجه‌ای هیأت‌رئیسه همگی در دفتر لاریجانی گرد هم آمدند و مباحث مربوط به سرنوشت لایحه بودجه سال آینده را بررسی کردند. این نشست قریب به 2ساعت و 30دقیقه به طول انجامید و توافق جمع بر این می‌شود که بحث و صحبتی درباره آن به خارج از جمع دعوت شده درز نکند و اگر بنا بر اطلاع‌رسانی بود سخنگوی هیأت‌رئیسه درباره آن سخن خواهد گفت. خروجی نشست مشخص نیست اما دستاوردش اصلاحاتی بود که از عصر دوشنبه تا صبح دیروز مورد تأیید کمیسیون تلفیق قرار گرفت و سبب چاپ اصلاحیه گزارش تلفیق از لایحه بودجه سال97 شد.

براساس پیگیری خبرنگار همشهری، کاهش حجم اوراق قرضه که در لایحه بودجه سال97 مکررا با عناوینی چون اوراق مشارکت اسلامی و اوراق ملی تکرار شده است، به تعویق انداختن و پلکانی کردن افزایش قیمت حامل‌های انرژی و تصحیح برخی جداول بودجه‌های عمرانی که ناقض بند2 تبصره45 آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی بودند - افزایش بودجه‌های حوزه‌های انتخابیه‌ای که نمایندگانی در کمیسیون تلفیق دارند- از مهم‌ترین اصلاحیه‌هایی است که طی 36ساعت گذشته ضمیمه لایحه بودجه سال97 شده است. اصلاحاتی که به گفته محمدرضا تابش، عضو هیأت رئیسه کمیسیون برنامه و بودجه مجلس بدون مشورت با نمایندگان مدعو در جلسه‌ای که عصر دوشنبه برگزار شد، برای چاپ به اداره قوانین مجلس سپرده شده بود.  در پی این اصلاحات اما سومین نشست هیأت‌رئیسه برای بررسی لایحه بودجه ظهر دیروز و پس از پایان جلسه علنی دیروز بهارستان بود که اعضای هیأت گرد هم آمدند و در مورد  در دستور کار قرار گرفتن لایحه بودجه رأی‌گیری کردند و براساس توافق آنها قرار بر بررسی کلیات بودجه در جلسه امروز بهارستان شده است. هرچند جمعی از اعضای هیأت‌رئیسه خواستار تعویق در بررسی لایحه تا روز شنبه شده بودند اما  بر انجام اصلاحات بیشتر درآن از سوی کمیسیون تلفیق تأکید می‌کردند.

امروز؛ رأی‌گیری مجدد برای کلیات بودجه

حالا و براساس اعلام بهروز نعمتی، سخنگوی هیأت‌رئیسه امروز کلیات لایحه بودجه سال آینده برای دومین بار در دستور کار نمایندگان قرار خواهد گرفت. به گفته نعمتی براساس ماده153آیین‌نامه داخلی مجلس پس از اینکه کمیسیون تلفیق گزارش خود را اصلاح کرده و مجدد برای بررسی به صحن تقدیم کرد 3 نماینده موافق و 3 نماینده مخالف می‌توانند اظهارنظر کنند؛ ضمن اینکه نمایندگان دولت و کمیسیون تلفیق نیز زمان لازم برای دفاع را در اختیار دارند.

  کار دشوار دولت و تصمیم مجلس

کلیات لایحه بودجه سال97 در جلسه علنی یکشنبه بهارستان با 83رأی موافق، 120رأی مخالف و 9رأی ممتنع از مجموع 216نماینده حاضر رد شد. 120رأی مخالفی که به گفته حمیدرضا حاجی‌بابایی، رئیس فراکسیون اصولگرایان ولایی حامل پیام روشنی به دولت است. او دیروز در حاشیه جلسه علنی مجلس به جمع خبرنگاران آمد و از دشواری کار دولت در دفاع از لایحه بودجه سال آینده سخن گفت. به‌زعم حاجی‌بابایی رد کلیات بودجه با دوسوم آرای نمایندگان اقدامی غیرسیاسی، غیرفراکسیونی و خودجوش بوده است و بدان معناست که نمایندگان اگر تغییرات جدی در لایحه بودجه احساس نکنند باز هم به آن رأی منفی خواهند داد. محمد بادامچی، نماینده تهران نیز در ارزیابی از برآیند تصمیم امروز مجلس در قبال لایحه بودجه همشهری گفت: واقعا فضای مجلس درباره بودجه سال آینده شفاف نیست؛ آنچنان که برخی از نمایندگان بر بازگرداندن لایحه به دولت تأکید می‌کنند و می‌گویند انتقاداتشان به لایحه بودجه جدی است و نمی‌تواند با اصلاحیه جبران شود.