کلاه مخملی

  سعید مروتی 

 در ابتدای دهه40ساموئل خاچیکیان در اوج به سر می‌برد. بعد از موفقیت «فریاد نیمه‌شب» و «یک قدم تا مرگ»، فیلم بعدی ساموئل، موفقیتی گسترده‌تر کسب می‌کند. «دلهره» فقط پرفروش‌ترین فیلم سال نمی‌شود و بیشترین جنجال‌های نشریات هم بر سر این فیلم به پا می‌شود. اتهام همیشگی به خاچیکیان، غیرایرانی‌بودن و تقلید از فیلم‌های فرنگی در مورد دلهره هم تکرار می‌شود. این بار صحبت از «شیطان‌صفتان» هانری ژرژ کلوزوست و ساموئل هم طبق معمول دیدن فیلم را تکذیب می‌کند. نکته مهم تلاش به بار نشسته کارگردان برای خلق فیلمی جنایی است؛ چیزی که سینماروها در سال 41 به اهمیتش پی بردند و به تماشای این تریلر خوش‌پرداخت شتافتند. حالا خاچیکیان کارگردانی است که طبقه متوسط با دیدن نامش بر سر در سینماها دست به جیب می‌شود و بلیت می‌خرد. در سال 41، هنوز طبقه متوسط شهری کنار فیلم خارجی گاهی هم فیلم ایرانی می‌بیند.
ناصر ملک مطیعی، 2 فیلم«عروس دهکده»و «سوداگران مرگ»را کارگردانی می‌کند که اولی فروش قابل‌قبولی دارد و دومی با وجود شکست در گیشه مورد توجه مطبوعات قرار می‌گیرد. اتفاق مهم‌تر اما، حضور در فیلم «کلاه مخملی» است. ملک مطیعی برای نخستین بار لباس جاهلی بر تن می‌کند که اهمیتش در سال‌های بعد مشخص می‌شود. تماشاگر، ناصر را در کلاه مخملی دوست دارد؛ کلاه مخملی‌ای که تا پایان فعالیت هنری‌اش بر سرش می‌ماند.