از همان روزی که مظفرالدین شاه امضای خود را پای قرارنامچه‌ای نهاد که امتیاز بهره‌برداری از نفت ایران را به ویلیام ناکس دارسی اعطا می‌کرد تا زمانی که مصدق فریاد ملی‌گرایی سر داد، تا دهه‌های پس از آن که محمدرضا پهلوی درآمدهای سرشار نفتی را به بودجه سرازیر کرد و در مقاطعی که تحریم‌ها در زمان جنگ و دوره‌های پس از آن سراغ صادرات طلای سیاه آمد، سرنوشت بسیاری از تحولات سیاسی به این ماده زیرزمینی وابسته بوده است.