جعفر بای_متخصص مسائل اجتماعی
با شیوع ویروس کرونا (کوویدـ19) جامعه برای حفظ جان خود ناچار به رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و قرنطینه خانگی شد. برای ممانعت از سرایت این بیماری که بسیار مسری است و به‌سرعت جهان را درنوردیده، چاره‌ای جز حضور در خانه نیست. قطعا طولانی‌شدن این دوره با مشکلات فراوانی همراه است که باید با تلاش و کوشش فراوان این دوره، کوتاه و کار و فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی آغاز شود. در این یادداشت به بررسی مشکلات پساکرونایی می‌پردازیم.
در پساکرونا که امید است با کشف واکسن آن آغاز شود ما با 2گروه از افراد مواجهیم؛ گروه اول، افرادی هستند که به این بیماری مبتلا شده‌اند و باید با اقدامات کامل بهداشتی و نظارت دقیق، دوره نقاهت‌شان به‌خوبی به‌اتمام برسد و حضور آنان در جامعه با موفقیت فراهم شود و گروه دیگر کسانی‌اند که مبتلا نشده‌اند ولی در معرض ابتلا به این بیماری هستند و با رعایت منظم همه پروتکل‌های بهداشتی، می‌توانند در کنار دیگران زندگی مسالمت‌آمیزی داشته باشند. به‌هرحال این روزها به پایان خواهد رسید ولی نباید فراموش کرد که همه فعالیت‌ها باید مطابق پروتکل‌های بهداشتی انجام شود و برای موفقیت در این کار باید آموزش‌های عمومی کاملی صورت پذیرد تا ما با موج جدیدی از بیماران مواجه نشویم.
باید این دوره جدید از زندگی اجتماعی، تحت تدابیر دقیق و درست با کمترین اشتباه سپری شود تا سرایت بیماری به حداقل ممکن برسد. مدیریت بازفعال‌سازی آحاد جامعه و هدایت مجدد عناصر اجتماعی باید همراه با آموزش‌های کامل و منطبق بر پروتکل‌های بهداشتی و الزامات لازم‌الاجرای نوین باشد که منجر به کنترل و مدیریت بیماری شود. در بازگشت منطقی و اصولی شهروندان به کار و فعالیت‌های اجتماعی کوچک‌ترین اشتباه، بزرگ‌ترین مشکلات را به همراه خواهد داشت و کمترین خطا، بیشترین عوارض را در پی دارد. زندگی جدید پساکرونا باید با پروتکل‌های تعریف‌شده هماهنگ باشد و نمی‌توانیم هیچ کاری را براساس تمایل شخصی، خارج از پروتکل تدوین‌شده انجام دهیم؛ چون رعایت آنها تضمین سلامت ماست. بدون‌شک در پساکرونا با مشکلاتی مواجه خواهیم شد که باید هم‌اکنون برای آنها چاره‌اندیشی کنیم و با کنترل و نظارت دقیق، شرایطی را فراهم کنیم تا سلامتی مردم تضمین شود و مبادا با سهل‌انگاری، ناقل بیماری شوند. به‌هرحال طولانی‌شدن این دوره، مشکلات اقتصادی را برای برخی از مشاغل به همراه دارد که اصطلاحا از آن به‌عنوان کرونای اقتصادی یاد می‌کنیم. برای درمان مبتلاشدگان به کرونای اقتصادی باید سیاست‌های حمایتی ـ ترمیمی همراه با کمک‌های مالی و مساعدت‌های اقتصادی دولت برای این قشر آسیب‌پذیر ادامه یابد تا بتوانیم عوارض ناشی از مشکلات اقتصادی را به حداقل ممکن برسانیم. اما برخی به‌علت تحمل سختی‌های قرنطینه خانگی دچار کرونای اخلاقی شده‌اند. افراد برون‌گرا و شخصیت‌های پیک‌نیک دچار مشکلات عدیده‌ای می‌شوند؛ افسردگی و ناراحتی‌های عصبی همراه با کاهش آستانه تحمل و زودرنجی؛ به‌خصوص در افرادی که با فوت نزدیکان، مصیبت دیده و سختی‌های فراوانی را تحمل کرده‌اند و صحنه‌های دردناکی را شاهد بوده‌اند و به لحاظ روحی و روانی شدیدا نیازمند حمایت هستند. برنامه‌های مسافرتی برای خروج از فضای یکنواخت و دیدن منابع دیداری همراه با تحرک مکانی، لازم و ضروری است. این گروه در ایام ماه رمضان با پناهندگی به درگاه خداوند و دعا و نیایش به آستان ربوبی و توسل به ذات اقدس خدای منان، مرهمی روی زخم‌های روحی و روانی خویش بگذارند و از مشکلات اجتماعی خویش بکاهند.
کرونا درست زمانی ظاهر شد که ما آماده اجرای آداب و رسوم فراوان نوروز باستانی می‌شدیم و به لحاظ فرهنگی، جامعه را دچار شوک کرد. در پساکرونا که پروتکل‌ها مطابق عرف اجتماعی نیست و باید پا روی بسیاری از باورها و اعتقادات آیینی نهاد و بسیاری از مناسک ملی را رها کرد، قطعا بازفعالی اجتماعی دچار مشکلاتی خواهد شد که می‌توان با پذیرش تغییرات زودهنگام فرهنگی از بروز مشکلات احتمالی ممانعت به‌عمل آورد. کرونا بی‌رحمانه روح لطیف جامعه را سرکوب کرده و افراد فعال اجتماعی را به انزوا کشانده و در اوج ارتباطات اجتماعی، جامعه را به خانه‌نشینی واداشته؛ جامعه‌ای که اینک در بازفعالی برخلاف موازین پیشین باید به‌دنبال اجرای پروتکل‌ها و رعایت دقیق آنها باشد و دچار تعارض می‌شود. این تعارض، زمینه مشکلاتی را فراهم می‌کند که باید با آموزش‌های عمومی و لازم و ضروری بستر پذیرش آنها را فراهم کرد؛ به گونه‌ای که به لحاظ روحی و روانی، به اقناع درونی بینجامد.
ضربه کرونا بر سبک زندگی ایرانی
در همینه زمینه :
