غول مسکن در برابر برگه تس

  پنجه سخت کرونا هم نتوانست دندان طمع بازار مسکن را بشکند. هر چند که برخی از متقاضیان خرید خانه، بر قدرتمندی ویروس کرونا برای به زیر کشیدن قیمت‌ها در بازار مسکن، امید بسته بودند. اما بازار مسکن، همچون دیگر پدیده‌های اقتصادی، با منطق ویژه خود عمل می‌کند. برای نمونه در آخرین ماه سال گذشته در شرایطی که معاملات مسکن نسبت به بهمن ماه 24 درصد کاهش نشان می‌دهد، اما قیمت‌ها همچنان مسیر صعود را در پیش گرفته‌اند. به طوری که مطابق آمار رسمی، قیمت‌ها در بازار مسکن معادل 7/8 درصد افزایش داشته‌اند. حتی متوسط قیمت مسکن در پایتخت به 6/15 میلیون تومان در هر متر‌ مربع رسید. رویدادی که می‌تواند پیشران تغییر نرخ‌ها در شهرها و استان‌های کشور باشد. اما افزایش نرخ‌ها به همان دلایلی بازمی‌گردد که درباره آن بارها سخن به میان آمده است. نخست نوسان نرخ ارز که هم‌اکنون همه را متقاعد کرده است که خود لوکوموتیو قدرتمندی برای جابه‌جایی نرخ‌هاست. نکته دوم به تغییر قیمت مصالح ساختمانی بازمی‌گردد. نمی‌توان انتظار داشت در شرایطی که قیمت آهن و آجر و... روی پلکان صعود نشسته است، قیمت مسکن مسیر کاهش را در پیش بگیرد. اما رویدادی روانی که علمای اقتصادی از آن به انتظارات تورمی یاد می‌کنند، مکانیزم دیگری است که قادر است نرخ‌ها را جابه‌جا کند. در مجموع 3 عامل فوق‌الذکر باعث شد که پدیده‌ نادر رکود تورمی، همچنان در بازار مسکن، حتی در روستاهای کشور، جا خوش کند. 
با وجود این، مدیران مسکن هم بیکار ننشسته‌اند. مطابق طرح جدید دست‌اندرکاران حوزه مسکن، قرار است به زوج‌های ساکن در شهرهای بالای 200 هزار نفر رقمی معادل 200 میلیون تومان وام پرداخت شود و در شهرهای کمتر از 200 هزار نفر به متقاضیان رقمی معادل 160 میلیون تومان تسهیلات داده می‌شود. 
نرخ سود این وام 18 درصد و مدت بازپرداخت آن 12 سال است. نکته جالب این وام آن است که متقاضیان برای دریافت آن در تهران باید به ازای هر 500 هزار تومان یک برگه اوراق تحت عنوان «تس» خریداری کنند. البته نرخ هر برگه تس هم‌اکنون بین 48 تا 51 هزار تومان در نوسان است. یعنی زوجین باید تا 180 هزار برگه تس خریداری کنند که نرخ هر برگه حدود 50 هزار تومان است که به طور تقریبی 24 میلیون تومان می‌شود. در این شرایط سوال این است که پرداخت تسهیلات یادشده قادر است پیشران اقتصاد مسکن در سراسر کشور شود؟
البته نیت دولت برای به حرکت درآوردن بازار مسکن خیرخواهانه است و در این رهگذر پیش‌بینی می‌شود که پرداخت تسهیلات 240 میلیون تومانی به زوجین می‌تواند به گرمی بازار ساخت‌و‌ساز بینجامد. و همان‌طور که می‌دانید ساخت هر خانه می‌تواند موجی از اشتغال در سراسر کشور پدید آورد. اما در شرایطی که بیش از 70 درصد از حقوق‌بگیران معادل حداقل دستمزد را در هر ماه دریافت می‌کنند، به طور طبیعی در صورت دریافت این تسهیلات با مشکل بازپرداخت مواجه خواهند شد. زیرا اقساط این وام به صورت پلکانی از ماهانه 3 میلیون و 50 هزار تومان شروع و تا 4 میلیون و 221 هزار تومان در سال دوازدهم می‌رسد. در این شرایط طرح مدیران برای افزایش وام مسکن، از طریق اوراق تس فقط می‌تواند بر 23 درصد بازار مسکن تاثیر مثبت بگذارد. در واقع طرح یادشده نه برای تحول ساختاری اقتصادی مسکن، بلکه برای جلوگیری از افزایش شیب رکود در این بخش از اقتصاد است.