هزینههای عزاداری
بررسیهای همشهری نشان میدهد که امسال کمتر از یک میلیارد تومان برای تامین غذاهای نذری هیئتها یارانه داده میشود
آوین آزادی /روزنامهنگار
غذاهای نذری، داربست، چادرها، علم، طبل، ظروف یکبار مصرف و... . خرج عاشقیکردن در ماه محرم کم نیست. مصرف ظروف پلاستیکی در این ماه 3برابر میشود؛ اقلام اساسی مانند برنج، روغن و حبوبات در ماه محرم هم بهطور میانگین بین 30 تا 40درصد نسبت به ماههای عادی سال بیشتر مصرف میشوند و فروش پارچه سیاه، داربست و لوازم عزاداری رونق پیدا میکند. ماههای محرم و صفر، بهخصوص دهه اول، هزاران میلیارد گردش مالی با خود به همراه دارد. امسال به این گردش مالی گسترده هم یارانه تعلق میگیرد. عباس قبادی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت اخیرا اعلام کرده است که به برنج، شکر، روغن و گوشت هیئتها در ماه محرم یارانه تعلق میگیرد. بر این اساس، 30هزار تن برنج به قیمت 6هزار و 500تومان، 15هزار تن شکر به قیمت 3هزار و 250تومان، 10هزار تن گوشت به قیمت 55هزار تومان، 30هزار تن روغن با نرخ 15درصد زیر قیمت بازار و هزار تن چای به قیمت دولتی در اختیار ستاد تنظیم بازار استانها قرار میگیرد. بررسیهای همشهری نشان میدهد که امسال کمتر از یک میلیارد تومان برای تامین غذاهای نذری هیئتها یارانه داده میشود.
ظروف پلاستیکی
بیش از یک میلیارد و ٢٠٠میلیون ظرف یکبارمصرف در ماه محرم مصرف میشود. براساس اعلام اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پلاستیک و نایلون، در ایران روزانه حدود ١٤هزار تن ظروف پلیمری و تنها ٣تن ظروف کاغذی مصرف میشود که در ماه محرم استفاده ظروف یکبارمصرف به ٣برابر ماههای عادی سال میرسد؛ بهعبارتی، بیش از ٤٢هزار تن ظروف یکبارمصرف در ماه محرم استفاده میشود. اگر متوسط وزن ظرف یکبارمصرف نذری را ٣٥گرم درنظر بگیریم، به مصرف حدود یک میلیارد و 200میلیون ظرف خواهیم رسید.
قیمت ظروف یکبار مصرف در 2سال اخیر تقریبا 6برابر شده است.
۳۵۰مدل ظرف در بازار ظروف پلاستیکی وجود دارد.
داربست و چادر
هزینه نصب داربست یک ایستگاه صلواتی با مساحت 9مترمربع حدود 400هزار تومان است که درصورت نصب چادر حدود 150تا 300هزار تومان هم به آن افزوده میشود.
یارانههای نذرها
برای هر کیلوگرم برنج 16هزار و 500تومان، برای هر کیلوگرم شکر 1750تومان، برای هر کیلوگرم مرغ حدود 2هزار تومان، برای هر کیلوگرم گوشت حدود 30هزار تومان و برای هر کیلوگرم روغن حدود 1200تومان یارانه داده میشود.
مجموع یارانهای که به همه اقلام نذری جز چای داده میشود بیش از 882میلیون تومان است.
تعداد هیئتهای رسمی
تقریبا هیچ اتفاق نظری روی تعداد هیئتهای فعال در 2ماه محرم و صفر وجود ندارد. نوشاد نوشادی -رئیسشورای هیأتهایمذهبیکشور- درباره آمار تعداد هیئتهای ثبتشده کشور گفته است: 92هزار هیئت مذهبی در سطح کشور آماده برگزاری مراسم و مجالس دهه اول محرم هستند.
آمارهای غیررسمی حکایت از آن دارد که حدود 18هزار هیئت به شکل غیررسمی در قالب تکیهها و چادرها در سال گذشته فعالیت داشتهاند.
تعداد هیئتهای رسمی فعال در ایام محرم در 10سال گذشته، بیش از 7برابر شده است.
برنج، روغن و گوشت
براساس گزارش بانک مرکزی، هر ایرانی در ماه تقریبا ٣کیلو و ٣٠٠گرم برنج، 1/15کیلوگرم روغن و ٨٣٠گرم حبوب مصرف میکند. اگر بهطور میانگین فروش اقلام اساسی در ماه محرم ٣٥درصد افزایش داشته باشد به ازای هر نفر ایرانی در این ماه ٤کیلو و ٤٥٥گرم برنج، ٢ کیلو و ٢٥گرم روغن و یک کیلو و ١٢٠گرم حبوب فروخته میشود؛ بهعبارتی، در این ماه به ازای هر نفر یک کیلو و ١٥٥گرم برنج بیشتر، ٥٢٥گرم روغن بیشتر و ٢٩٠گرم حبوب بیشتر مصرف میشود.
میتوان تخمین زد که مصرف برنج ایرانیها در ماه محرم حدود ٩١هزار تن بیشتر میشود. این عدد برای روغن حدود41/7هزار تن و برای حبوب به حدود ٢٣هزار تن میرسد.
بیشترین تقاضای گوشت قرمز در ماه محرم مربوط به گوشت گوساله و گاو است و کمتر تقاضایی برای گوشت گوسفند وجود دارد. با وجود این، در مجموع، میزان تقاضای گوشت گوسفند و گاو در ماه محرم ٣٠درصد بیشتر از ماههای عادی سال است.
مصرف مرغ و ماهی در ماه محرم تغییر چندانی نمیکند و در حدود ٢ تا ٥درصد مصرف بیشتر از بقیه ماههای سال است.
براساس گزارش بانک مرکزی، هر ایرانی بهطور متوسط در ماه کمی بیشتر از یک کیلوگرم گوشت قرمز، یک کیلو و ٩٠٠گرم گوشت مرغ و ٦٢٥ گرم ماهی مصرف میکند که با احتساب افزایش 30درصدی این رقم در ماه محرم برای گوشت، به یک کیلو و 300گرم میرسد.
هزینه مداحان
حداقل 80هزار مداح شناسنامهدار در کشور فعالیت میکنند.
رقمهای متفاوتی در مورد دستمزد مداحان وجود دارد که هیچ نهاد رسمی تاکنون آنها را تأیید نکرده است؛ از ساعتی 50هزار تومان تا ساعتی 50میلیون تومان.
ماهنامه خیمه در شماره 123خود در سال گذشته درباره دستمزد مداحان نوشته است: خوب است که نقد، متوجه پرداختکنندگان مبالغ نامتعارف برای مداحی باشد. بهطور مثال فردی هماکنون بالاترین مبلغ پرداختی به مداحان را دارد. یک سرمایهدار مازندرانی مداحی مشهور را هر سال به مازندران میبرد و در سال گذشته (96)، برای یک دهه محرم، یک ویلای 700میلیون تومانی بهعنوان صله به این مداح پرداخت کرده است.
بازار داغ لوازم عزاداری
مشاهدات میدانی نشان میدهد که قیمت علامت یک تیغه از 10میلیون تا 50میلیون تومان و 17تیغه از 80میلیون تا 300میلیون تومان نوسان دارد.
قیمت چهلچراغ هیئتها از 3میلیون تومان شروع شده و بسته به تعداد چراغها، قیمتشان تغییر میکند.
طبل نرخ ندارد. بسته به نوع، جنس و قطر طبل قیمتها از 40هزار تومان آغاز شده و به 15میلیون تومان میرسد.
هزینه پرچم یا بیرق، بسته به نوع بافت و دوخت، متفاوت بوده و از 80تا 900هزار تومان در انواع زربافت آنها متغیر است.
«سرپرچم یا بیرق» از جفتی حدود 60تا 120هزار تومان در بازار قیمت دارد.
زنجیر از دیگر لوازم کاربردی در مراسم عزاداری ماه محرم است که در بازار تهران با نرخ (میانگین) 15هزار تومان به فروش میرسد.
چوب یا دستهطبل حدود 10تا ۲۰ هزار تومان در بازار به فروش میرسد.