گزارش
بازارچه‌های چیلات و چنگوله در ایستگاه اول
با گذشت سال‌ها از تصویب بازارچه‌های مرزی چیلات و چنگوله در استان ایلام هنوز کاری برای احداث آنها صورت نگرفته است
رمضان نوری | ایلام –خبرنگار:
سال ۱۳۸۲ مرز مهران در استان ایلام، به واسطه ظرفیت بالای آن، به منظور تردد بازگشایی شد و هم‌اکنون پرترددترین مرز زمینی کشور برای سفر به عتبات عالیات شناخته می‌شود. این مرز همچنین مورد توجه زائران عراقی برای ورود به ایران است.
علاوه بر تردد سالانه 5 میلیون زائر در مرز مهران، سالانه 2 میلیارد دلار کالا نیز از طریق این مرز صادر می‌شود. امنیت و نزدیک بودن به عراق، 2 عامل اساسی در رونق این مرز هستند. اما ظرفیت‌های مرزی استان ایلام فقط به مهران ختم نمی‌شود. دولت چند سال پیش ساخت 2 بازارچه مرزی چیلات در شهرستان دهلران و چنگوله در شهرستان مهران را برای استفاده از ظرفیت‌های مرزی برای تردد زوار و توسعه تجارت تصویب کرد، اما هنوز از ساخت آنها خبری نیست.
کارهای ابتدایی ساخت این 2 بازارچه تا حدودی در داخل کشور انجام شده، اما عراق برای راه‌اندازی بازارچه‌های مقابل این 2 بازارچه هیچ کاری انجام نداده است و عملا باید گفت هنوز این بازارچه‌ها در حد اسم هستند. مسئولان استان‌های عراقی هم‌مرز ایلام و حتی مسئولان رده‌بالای این کشور طی سال‌های گذشته حتی محدوده ساخت بازارچه‌ها را مشخص کردند، ولی فعالیتی در آن سوی مرز برای اجرای پروژه‌ها انجام نشده است.
عراق به راه‌اندازی بازارچه چیلات تمایل ندارد
در این رابطه نماینده دهلران در مجلس شورای اسلامی به خبرنگار همشهری می‌گوید: سال‌های زیادی است که راه‌اندازی 2 بازارچه مرزی چیلات و چنگوله به دلیل کم‌کاری طرف عراقی به نتیجه نرسیده است.
«شادمهر کاظم‌زاده» می‌افزاید: مرز چیلات دهلران از مهم‌ترین مرزهای کشور برای تردد زائران اربعین حسینی است و نقش بسیار مهمی در محرومیت‌زدایی منطقه دارد.
وی با بیان این‌که تیرماه ۹۶ هیات دولت با راه‌اندازی بازارچه چیلات موافقت کرد، اظهار می‌کند: در این مدت ۲۱ کیلومتر از جاده دسترسی به مرز چیلات که ۲۸ کیلومتر است آسفالت شده و ۷ کیلومتر باقیمانده نیز در مرحله آسفالت و... است.
این نماینده ادامه می‌دهد: تاکنون بیش از ۳۰۰ میلیارد ریال برای زیرساخت‌های چیلات هزینه شده است. با توجه به پیگیری‌های دولت و مدیریت ارشد استان و مسئولان شهرستان، امیدواریم مرز چیلات برای اربعین امسال - حداقل در یک مسیر رفت یا برگشت - افتتاح شود و زائران بتوانند از آن استفاده کنند.
نیاز به مذاکره
کاظم‌زاده بیان می‌کند: در حال حاضر مشکل اصلی در راه‌اندازی پایانه مرزی چیلات، تمایل نداشتن عراق به توسعه زیرساخت‌های فنی و عمرانی در این مرز است. کاظم‌زاده می‌افزاید: باید یک عزم ملی در سطح مسئولان برای راه‌اندازی پایانه مرزی دهلران شکل بگیرد تا از طریق مذاکره و دیپلماسی، مقامات عراقی به توسعه زیرساخت‌های این پایانه مجاب شوند. وی می‌افزاید: پایانه مرزی چیلات نزدیک‌ترین نقطه به عتبات عالیات است و با توجه به تردد جمعیت ۵ میلیونی زائران از مرز مهران، بهره‌برداری از این پایانه می‌تواند رفت و آمد زائران را تسهیل کند.
هزینه ایجاد زیرساخت‌های مرز چنگوله
فرماندار مهران نیز در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری به وضعیت مرز چنگوله اشاره می‌کند و می‌گوید: تاکنون بیش از ۱۵ میلیارد تومان برای توسعه زیرساخت‌های بازارچه چنگوله در شهرستان مهران هزینه شده است. «اسد قاسمی» ادامه می‌دهد: زیرساخت‌های مرز چنگوله از طرف استان ایلام تکمیل شده و آماده بهره‌برداری است اما از طرف عراق هیچ اقدامی برای آن انجام نشده است. وی تاکید می‌کند: با راه‌اندازی مرز چنگوله زمینه اشتغال حدود هزار نفر در شهرستان مهران ایجاد خواهد شد.
چیلات و چنگوله هرچه سریع‌تر فعال شوند
استاندار ایلام هفته گذشته در جلسه‌ای با تجار ایلامی اظهار کرد: بازارچه‌های مرزی چیلات و چنگوله مصوب دولت هستند و تاکنون زیرساخت‌های خوبی برای راه‌اندازی آنها در استان آماده شده است. «قاسم سلیمانی دشتکی» تاکید کرد: اتاق بازرگانی استان از طریق بخش خصوصی فعال در استان‌های عراقی هم‌مرز با ایلام باید برای فعال شدن این بازارچه‌ها تلاش کند.
ایجاد زیرساخت‌های ارتباطی
همچنین، مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات ایلام در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری از تکمیل زیرساخت‌های ارتباطی در مرزهای چیلات و چنگوله خبر می‌دهد و می‌گوید: تاکنون در این مناطق بیش از ۶۰ کیلومتر فیبرنوری و بیش از ۵۰۰ کیلومتر فیبرنوری در قالب پروژه نور۲ در استان اجرا شده است.
«عباس بیرامی» می‌افزاید: هزینه‌های زیرساختی چنگوله و چیلات کاملا بجا و درست بوده است چراکه اولا مصوبه دولت بوده و ثانیا اگر ما این کار را انجام نمی‌دادیم، طرف عراقی اصلا زیر بار نمی‌رفت.
****
ایلام در طول ۴۳۰ کیلومتر نوار مرزی و در مجاورت 3 استان شرقی عراق قرار دارد؛ مجاورتی که از دیرباز منشأ نوعی قرابت و حتی یگانگی فرهنگی و اجتماعی بوده است. این قرابت‌ها طی سال‌های اخیر در شهرستان‌های مرزی ایلام، مهران و دهلران در غرب کشور و ساکنان استان‌های واسط، میسان و دیالی در شرق عراق موجب مطالبه ارتباط بیشتر بین 2 سوی مرز شده است. اکنون نیاز است، با انجام مذاکرات مثبت با طرف عراقی، مرزهای چیلات و چنگوله روزهای خوش بازگشایی را ببینند تا هم استان ایلام توسعه و رونق پیدا کند و هم استان‌های همجوار عراقی.
ساماندهی گذرگاه‌های رسمی ایران و عراق
مدیرکل امور مرزی وزارت کشور طی بازدیدی از مرزهای استان ایلام در هفته گذشته گفت: 2 مرز چیلات و چنگوله شرایط مرز رسمی و پایانه مرزی را دارند، منتهی طرف عراقی هم باید پای کار آید. «شهریار حیدری» افزود: ما در جلسات مربوطه مطرح و پیگیری می‌کنیم و امیدواریم طرف عراقی آمادگی لازم را داشته باشد تا بازگشایی این مرزها، با توجه به شرایط و موقعیت مناسبشان و این‌که یکی از اهداف ما گسترش روابط با کشورهای همسایه است، محقق شود.
وی بیان کرد: چیلات و چنگوله، با توجه به موقعیت استراتژیکشان، هم برای منطقه و هم در بعد ملی قابل بهره‌برداری هستند. یکی از کارکردهای مرز هر ایجاد فرصت در قالب بازارچه‌ها و پایانه‌های مرزی برای مردم مرزنشین است. حیدری گفت: تفاهم‌نامه ایجاد و ساماندهی گذرگاه‌های رسمی بین ایران و عراق مطابق توافقات و تعهدات دوجانبه امضا شده است و فقط طرف عراقی به صورت عملی باید پای کار بیاید.
