ناامیدی خریداران کاشمری در نابسامانی بازار

جواد افتخاری | خراسان رضوی-خبرنگار:


این روزها خانه‌دار شدن برای بسیاری از جوانان کاشمری به یک رویای دست‌‌نیافتنی تبدیل شده است. آنهایی که به امید خانه‌دار شدن با پس‌انداز‌هایی اندک، قصد خرید داشتند، حالا با قیمت‌های سرسام‌آور مسکن به طور کلی از خرید هم ناامید شده‌اند. معمولا مردم برای خرید و فروش مسکن با اطمینان خاطر به مشاوران املاک مراجعه می‌کنند تا بتوانند مسکنی که مدنظرشان است را با نازل‌ترین قیمت تهیه کنند، حال آن‌که مشاوران املاک در خرید و فروش و بالا و پایین رفتن قیمت‌ها بیشترین تاثیر را دارند.یکی از شهروندان در کاشمر می‌گوید: خرید مسکن برایم سخت شده است و با پول اندکی که دارم می‌دانم مسکن مدنظرم را نمی‌توانم خریداری کنم. «بهروز فاطمی» می‎افزاید: مشکل اینجاست که در اعلام قیمت توجهی به مکان و سال ساخت نمی‌شود و با قیمت ساخت امروز محاسبه می‌کنند. وی که اجاره‌نشین است و مالک به یک‌باره 300 هزار تومان کرایه را افزایش داده، عنوان می‎کند: مسکن مناسب برای اجاره پیدا نمی‌شود و اگر هم باشد نسبت به امکانات، اجاره‌بهای بالایی دارد. برای خانه‌های قدیمی نیز قیمت بالایی اعلام می‌کنند در صورتی‌ که امکانات حداقلی یک‌ خانه را هم ندارد. 


دفاتر املاک دخالتی ندارند

رئیس اتحادیه املاک شهر کاشمر می‎گوید: حق مشاوران املاک در جامعه به ‌خوبی ادا نشده و همه مشکلات مسکن را به گردن این قشر می‌اندازند. حتی گرانی‌های اخیر این حوزه را به بنگاه‌های املاک ربط می‌دهند در صورتی که از پارسال نرخ بتن، فلز و سایر مصالح ساختمانی افزایش زیادی داشته و ریشه تمام گرانی‌ها ناشی از افزایش قیمت مصالح ساختمانی است، البته به دنبال آن، زمین هم گران شده است. «علی‌اصغر قربان‌زاده» با اشاره به فعالیت 235 دفتر مشاوران املاک در کاشمر می‌افزاید: مشاوران املاک از سال 91 تا 97 کارشان با رکود مواجه بوده است. اگرچه مشاوران املاک در جذب مشتری نقش دارند، از محل خرید و فروش مسکن درآمد کسب می‌کنند و با افزایش قیمت، پو‌رسانت آنها نیز افزایش می‌یابد ولی اغلب قیمت‌گذاری ملک، توسط مالک انجام می‌شود که بر نظر کارشناس ارجحیت پیدا کرده است. 

وی با بیان این‌که قیمت عرصه املاک نیز در دست مالکان است و دفاتر املاک هیچ دخل و تصرفی در افزایش قیمت ندارند، اظهار می‌کند: فعالیت در حوزه بنگاه‌های معاملات ملکی اصول و قواعدی دارد. اساسا فعالیت در این حوزه علم و تخصص خاصی می‌طلبد که متاسفانه این استاندارد‌ها و تخصص‌ها نادیده انگاشته می‌شود. صرفا داشتن فن بیان، روابط عمومی خوب و ارتباط گرفتن با مخاطب، اصلی‌ترین شاخص‌ها برای فعالیت در این حوزه محسوب می‌شوند و تاثیرگذار در قیمت مسکن بدون توجه به قیمت کارشناسی و سبب اعلام قیمت‎های غیرمتعارف مسکن شده‌اند. 

«محسن بهادری» یکی از مسئولان دفاتر املاک نیز در این زمینه با بیان این‌که با تلاطم در بازار ارز و سکه، قیمت مسکن نیز افزایش داشت، می‎گوید: مشکل اصلی کاهش ارزش ریال است. ریال طی یک سال گذشته به یک‌پنجم ارزش خود در برابر دلار رسیده، در نتیجه مردم به دنبال راه‌هایی برای محافظت از پس‌انداز‌های خود هستند. همین موضوع باعث پیوند وضعیت ارز و نوسانات آن در بازار مستغلات شده است. 


بازار مسکن قابل پیش‌بینی نیست

نایب رئیس اتحادیه املاک کاشمر با بیان این‌که در این میان کالاهای دیگر نیز افزایش قیمت داشته‌اند ولی چون مبلغ آنها پایین‌تر است، افزایش قیمت‎ها زیاد به چشم نمی‌آید، می‎گوید: در این میان قیمت مسکن به تناسب افزایش یافته است. «امیر حسین زاده» با بیان این‌که با افزایش قیمت مسکن دوباره این بازار دچار رکود خواهد شد، تصریح می‎کند: با وجود تولید عمده مصالح ساختمانی در داخل کشور و دستیابی به خودکفایی در صنعت ساختمان‌سازی، گرانی این تجهیزات به دست برخی دلالان برای سود بیشتر انجام شده و دولت نیز تاثیرگذار در افزایش قیمت‎هاست. وی اظهار می‎کند: در شرایط فعلی، بازار مسکن قابل پیش‌بینی نیست. مردم با فروش مسکن نگرانند که مبادا در این صورت دیگر نتوانند مسکن خریداری کنند. این فشار روانی روی بازار مسکن اثر منفی دارد.نایب رئیس اتحادیه املاک کاشمر ادامه می‌دهد: این نگرانی‎ها در کار ما تاثیر گذاشته، به طوری که با گرانی مسکن، معاملات نیز کمتر می‌شود و درآمد مشاوران املاک کاهش می‌یابد. 


دلالان؛ تاثیرگذار در افزایش قیمت‌ها

دبیر اتحادیه املاک کاشمر می‌گوید: با توجه به کاهش سودهای بانکی همچنین کاهش ارزش پول، بسیاری از افراد برای حفظ سرمایه خود به مسکن روی آورده‌اند. در این میان دلالان در افزایش قیمت مسکن تاثیرگذارند. «جواد توانا» تاکید می‎کند: دفاتر املاک تاثیر کمتری روی افزایش قیمت مسکن دارند، زیرا با افزایش تقاضای مسکن، فروشندگان نیز بالاتر از قیمت کارشناسی زمین و مسکن خود را برای فروش قیمت‌گذاری می‌کنند. در این میان با خرید و فروش مسکن و زمین توسط واسطه‌ها، به منظور کسب سود بیشتر، شاهد افزایش قیمت‌ها هستیم. وی با بیان این‌که برای تعادل قیمت در کل شهر و تفاوت نداشتن بین شمال و جنوب نیاز به توسعه موزون، پایدار و هدفمند براساس ظرفیت‌های مناطق در سایه نظارت نهادهای مرتبط داریم، می‎گوید: در صورتی که امکانات در تمامی محله‌ها توزیع شود، حاشیه‌نشینی نیز کاهش می‎یابد. 

به گفته توانا می‌توان با کمک شواری شهر و مدیریت شهری و ایجاد امکانات رفاهی، اجتماعی در جنوب شهر تا حدودی از التهاب قیمت مسکن کاست. دبیر اتحادیه املاک کاشمر با بیان این‌که شهرداری، اوقاف و مسکن و شهرسازی تاثیر مستقیمی در ساخت و سازهای شهر دارند، تصریح می‎کند: شهروندان شاهد تفاوت قیمت در املاک بین شمال و مرکز و جنوب شهر هستند؛ این در حالی است که امکانات رفاهی، آموزشی و تفریحی در شمال شهر بیشتر است و جنوب شهر با ساخت‌و‌ساز قدیمی، از این امکانات محروم است. حتی برای کاهش مشکلات اجتماعی هم که شده امیدواریم مسئولان ‎ای به بافت قدیمی شهر توجه ویژه کنند. این مسئول با اشاره به ارزش افزوده ملک در شمال شهر می‎گوید: جنوب شهر از ارزش افزوده ملک محروم است، بنابراین برای ایجاد تعادل در قیمت باید نسبت به ایجاد امکانات رفاهی در مرکز و جنوب شهر برنامه‌ریزی شود تا از افزایش بی‌رویه قیمت‌ مسکن در نقاط برخوردار جلوگیری شود. 


قراردادهای صوری؛  بهترین روش برای کسب سود 

یکی از مشاوران املاک با اشاره به انجام معاملات خانگی توسط واسطه‌ها و مالکان می‎گوید: مالکان برای فرار مالیاتی ترجیح می‌دهند قراردادها را در بنگاه‌ها انجام ندهند تا مجبور به دریافت کد رهگیری و ارائه مالیات نشوند. «ایرج بهادری» ادامه می‎دهد: مالک، مستجر را مجبور می‌کند در دفترخانه قرارداد صوری با مبلغی پایین‌تر از توافق تنظیم کند و این قرارداد را به اداره دارایی ارائه می‌دهد تا مالیات پرداخت نکند. وی می‎گوید: باید قانونی تهیه شود تا افرادی که برای خرید بیش از یک مسکن اقدام می‌کنند، مالیات پرداخت کنند. به این ترتیب مشخص می‎شود چه کسانی خریدار واقعی بوده و چه افرادی دلال هستند. در این صورت بازار مسکن نظم پیدا می‎کند و قیمت آن مناسب‌تر می‎شود. 

این مشاور املاک اظهار می‏کند: باید تمامی راه‌های نفوذ سوداگران و سودجویان را برای فرار‌های مالیاتی در اقتصاد مسکن مسدود کرد تا معاملات زیرزمینی افزایش نیابد. به گفته بهادری یکی از مهم‎ترین مشکلات، افزایش قیمت مسکن در فضای مجازی است زیرا برخی از دلالان و سوداگران با فعالیت در سایت‎های اینترنتی و قیمت‌گذاری بالاتر از قیمت روز به دنبال فضاسازی جدید و ایجاد تلاطم در بازار مسکن هستند. وی ادامه می‎دهد: در شرایط کنونی بخش قابل توجهی از تلاطم بازار مسکن به علت حجم بالای واسطه‌گری در این عرصه است. واسطه‌ها با افزایش کاذب تقاضا و انجام معاملات خرید مسکن، زمینه را برای کاهش عرضه و احتکار مسکن و در نهایت افزایش قیمت فراهم می‌کنند. بهادری می‎گوید: قطعا اعمال سیاست‌های مالیاتی و دریافت کد رهگیری می‌تواند به کاهش واسطه‌گری در این زمینه کمک کند. در این صورت آرامش در بخش ساخت‌و‌ساز و بین خریداران و فروشندگان مسکن ایجاد می‌شود.