تیغ تحریم بر گلوی توافق هستهای کره
اختلاف نظر برسرچگونگی و زمان لغوتحریم‌ها، مذاکرات کیم و ترامپ را ناکام گذاشت
جواد نصرتی ـ روزنامه نگار
اختلاف نظر جدی بر سر تحریم‌ها، نشست پر سر و صدای دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی در هانوی ویتنام را ناکام گذاشت و بعد از پایان زودهنگام این نشست، 2کشور انگشت اتهام را به سمت یکدیگر نشانه رفتند و همدیگر را به‌خاطر شکست مذاکرات مقصر نشان دادند.
درحالی‌که آمریکایی‌ها مدعی‌اند طرف کره‌ای خواستار برچیده‌شدن تمام تحریم‌ها علیه کشورش بود، وزیر امورخارجه کره‌شمالی رسما اعلام کرده که کشورش تنها خواستار رفع برخی از تحریم‌ها بوده است. تشخیص اینکه کدام روایت معتبر و درست است، در شرایط فعلی چندان کار راحتی نیست اما این مسئله، در این واقعیت که مسئله تحریم‌ها مانع توافق دو طرف شد، تغییر ایجاد نمی‌کند.
به گزارش بی‌بی‌سی، دونالد ترامپ که امید زیادی داشت با حل بحران هستهای کره، اعتبار زیادی برای خودش در صحنه بین‌المللی کسب کند، بعد از نشست در یک کنفرانس خبری به مسئله اختلاف نظر بر سر تحریم‌ها اشاره کرد و گفت: «همه‌‌چیز درباره تحریم‌ها بود. آنها می‌خواستند که تحریم‌ها کاملا برداشته شوند و ما نمی‌توانستیم این کار را انجام دهیم. گاهی باید کنار کشید و این یکی از همان وقت‌ها بود.»
او با اشاره به مذاکراتش با رهبر کره‌شمالی گفت که کیم جونگ اون پیشنهاد داده بود تا مهم‌ترین تاسیسات هستهای کره‌شمالی در مقابل برداشته شدن کامل تحریم‌های آمریکا برچیده شود اما از دادن تعهدات بیشتر در مورد تاسیسات دیگر سرباز زده بود.
این روایت طرف آمریکایی البته از سوی ری یونگ هو، وزیر امورخارجه کره‌شمالی رد شد. او آخر شب به‌منظور پاسخ دادن به ادعاهای آمریکایی‌ها یک کنفرانس خبری در هانوی ترتیب داد و با فراخواندن خبرنگاران بین آنها گفت که کشورش حاضر بوده در رفع بخشی از تحریم‌ها، تاسیسات اصلی (هستهای) را در حضور کارشناسان آمریکایی، کاملا و برای همیشه برچیند؛ «با توجه به سطح فعلی اعتمادی که بین آمریکا و کره‌شمالی وجود دارد، این بزرگ‌ترین قدمی بود که می‌توانستیم در راستای خلع سلاح هستهای برداریم.» به گزارش بی‌بی‌سی، او گفت که کره‌شمالی فقط خواستار برداشته شدن تحریم‌هایی است که اقتصاد غیرنظامی و زندگی روزمره مردم را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
پایان روابط آمریکا و کره شمالی؟
به نتیجه نرسیدن نشستی که انتظار می‌رفت لحظه‌ای تاریخی در روابط دو کشور و دنیا رقم بزند، این سؤال بزرگ را پیش کشیده است که آیا دوباره روابط خصمانه بین دو طرف حاکم خواهد شد یا نه؟ مقامات آمریکایی به‌صورت رسمی تلاش زیادی کردند تا از آینده روشن پیش روی دو کشور صحبت کنند. خود ترامپ در صحبت‌هایش گفت: «گرمایی (بین دو کشور) وجود دارد و امیدوارم که همینطور بماند.» او همچنین گفت که کیم جونگ اون وعده داده است همچون 16ماه گذشته، آزمایش‌های هستهای و موشک‌های بالستیک را معلق نگه دارد. رسانه‌های کره‌شمالی هم که زیر کنترل بسیار شدید حکومت فعالیت می‌کنند، با لحنی مسالمت‌جویانه از این نشست گزارش دادند و بدون اشاره به ناکامی پایانی آن، از توافق رهبران دو کشور برای حفظ تماس خود و همینطور گفت‌وگوهای سازنده خبر دادند.
با این حال سون هویی چون، یکی از مذاکره‌کنندگان کره‌شمالی، بعد از فروپاشی مذاکرات که باعث شد برنامه ضیافت ناهار و مراسم امضا لغو شود به خبرنگاران گفت که به‌نظرش کیم جونگ اون «بخشی از اشتیاقش برای مذاکره با آمریکا» را از دست داده است.
درصورتی که استنباط این مذاکره‌کننده کره‌ای درست باشد، می‌توان نتیجه‌گیری کرد که طرف کره‌ای با شوک بزرگی در این نشست مواجه شده است؛ چون به‌نظر می‌رسد کره‌ای‌ها هم مصمم و به امید توافق به ویتنام رفته بودند. عزم جدی آنها در مذاکرات را می‌توان از پاسخ قاطع کیم جونگ اون به یک خبرنگار متوجه شد؛ رهبر کره در پاسخ به سؤالی که آیا برای خلع سلاح هستهای آماده است گفت که اگر آماده نبود به ویتنام نمی‌رفت. ترامپ هم در واکنش به صحبت‌های کیم جونگ اون گفت که این بهترین پاسخی است که آنها گرفته‌اند.
مکث
همه تحریم‌های کره‌شمالی
بیش از 10سال است که شورای امنیت سازمان ملل و آمریکا و برخی کشورهای دیگر، با هدف فشار آوردن به کره شمالی برای کنار گذاشتن برنامه هستهای خود، تحریم‌هایی سفت و سخت علیه پیونگ یانگ وضع کرده‌اند. نخستین تحریم سازمان ملل، در اکتبر 2006و بعد از نخستین آزمایش هستهای این کشور وضع شد و براساس آن، معاملات تسلیحاتی و موارد دیگر با این کشور شامل تحریم‌های بین‌المللی شدند. بعد از آن، شورای امنیت 9 قطعنامه به‌خاطر فعالیت‌های هستهای کره‌شمالی صادر کرد. براساس این قطعنامه‌ها، دارایی‌های کره‌شمالی در خارج از این کشور بلوکه شدند و واردات و صادرات به این کشور شامل تحریم‌ها شده است. برخی از این اقلام تحریم شده اینها هستند: گاز طبیعی، نفت، محصولات پتروشیمی، کالاهای الکتریک، زغال‌سنگ، غذاهای دریایی، محصولات کشاورزی، پشم، منسوجات و سنگ.
تحریم‌های یکجانبه آمریکا، گسترده‌تر از تحریم‌های سازمان ملل است و دامنه اقتصادی بیشتری دارد. این تحریم‌ها، همچنین لیستی از افراد را شامل می‌شود. آمریکا علاوه بر نهادهای کره‌ای، برخی بانک‌ها و شرکت‌های خارجی -عموما چینی و روسی- را به‌خاطر مراوده با کره‌شمالی تحریم کرده است.
علاوه بر اینها، اتحادیه اروپا و متحدان آسیایی و آمریکا یعنی ژاپن و کره‌جنوبی هم تحریم‌هایی را فراتر از تحریم‌های سازمان ملل علیه کره‌شمالی وضع کرده‌اند.
