اقتصاد علم نیست
خبر: قیمت هر کیلو گوشت در پاییز و زمستان امسال تا 3برابر افزایش یافته است.
نقد: اکنون پرسش این است که افزایش قیمت گوشت یا سایر کالاها قابل پیشبینی نبود؟ از نظر اقتصادی وقتی قیمت یک ارز محلی نسبت به سایر ارزها افزایش مییابد صادرات بهصرفه میشود و در مقابل واردات گران میشود، از این منظر در طول یک قرن گذشته بسیاری از کشورها تلاش کردهاند از طریق دستکاری در ارزهای ملی خود حجم صادراتشان را افزایش دهند و کالاهای خود را به نقاط دیگر دنیا بفرستند؛ بر همین اساس از زمان افزایش قیمت دلار یا کاهش نرخ برابری ریال در برابر دلار این احتمال وجود داشت که کالاهای ایرانی بهویژه محصولات کشاورزی از نظر قیمت برای کشورهای همسایه نسبت به قبل بهصرفهتر یا ارزانتر شود؛ چنانکه اکنون بهدلیل افزایش صادرات یا قاچاق دام زنده به کشورهای همسایه تحتتأثیر همین عامل قیمت گوشت در داخل افزایش یافته و با یک اثر دومینو وار منجر به افزایش قیمت سایر کالاها هم شده است. به این ترتیب اگر مسئولان پذیرفته بودند که اقتصاد یک علم است این امکان برایشان وجود داشت که پیشبینی کنند با افزایش قیمت ارز، کالاهای ایرانی برای سایر کشورها به صرفهتر میشوند. اما مشکل اینجاست که بسیاری از تصمیمگیران کشور کلا اعتقادی ندارند که اقتصاد یک علم است و این نکته بهطور کامل در رفتارها و حتی سخنان آنها، بهخصوص وقتی با رفتار پلیسی سعی در سرکوب بازار میکنند و میخواهند با دستور دادن قیمتها را کنترل کنند نمود عینی دارد. یادمان نرفته که همین چند روز پیش دستور آمد که قیمت مرغ 11هزارو 500تومان باشد اما بازار که برگرفته از عوامل اقتصادی است اعتنایی نکرد و دیروز قیمت هر کیلو مرغ به 15هزار و 500تومان رسید.