نبرد «پرداخت مستقیم» با کلاهبرداری ارزشافزوده
دایرکت دبیت یا پرداخت مستقیم، فناوری جدید سیستم پرداخت قرار است بخش مهمی از کلاهبرداریهای موبایلی را حذف کند
دایرکت دبیت یا سامانه پرداخت مستقیم یکی از سامانههایی است که راهاندازیاش در کشور میتواند از بسیاری از گردشهای مالی غیرعادی و اعمال مجرمانه در سیستم مالی کشور جلوگیری کند. این سیستم جلوی کلاهبرداریهای «ارزشافزوده» را هم خواهد گرفت و شفافکردن سیستم مبدأ و مقصد و شیوه پرداخت عملا راه را برای معاملات غیرعادی تا حد زیادی سد میکند. بنابر خبری که روز گذشته، محمدجواد آذریجهرمی، وزیر ارتباطات اعلام کرد، احراز هویت در بانکداری الکترونیکی کشور هم قرار است به شیوه جدیدی اعمال شود که به باور بسیاری از کارشناسان، باعث تغییرات جدی در تبادل مالی و سهولت آن خواهد شد.
روش کار «پرداخت مستقیم»
دایرکت دبیت یا پرداخت مستقیم یک شیوه پرداخت دورهای است که تقریبا در تمام نقاط جهان اجرا میشود. در این سیستم، یک قرارداد سهجانبه بین مشتری (صاحب حساب)، بانک (کارگزار) و شرکت خدمات دهنده(شخص ثالث)بسته میشود. براساس این قرارداد، صاحب حساب این اجازه را به بانک میدهد که هر ماه در تاریخ مشخصی، مقدار معینی پول را از حساب او برداشته و بهحساب صاحب بانک انتقال دهد. در بسیاری از کشورها، پیش از اینکه این انتقال انجام شود، صاحب حساب باید یکبار دیگر نیز بهصورت جداگانه این انتقال را تأیید کند. در چنین شیوهای، عملا امکان برداشت غیرعادی پول از حساب غیرممکن میشود.
VAS از کار میافتد
به گزارش همشهری، محمدجواد آذری جهرمی روز گذشته با اعلام خبر راهاندازی پرداخت مستقیم، این راهکار را باعث کوتاه شدن دست سرویسهای ارزشافزوده موبایلی که به کلاهبرداری از مشترکان مشهور هستند، دانسته است. مهدی عبادی، دبیر انجمن فینتک ایران با استقبال از راهاندازی این سیستم، درباره اینکه چطور چنین سیستمی میتواند جلوی کلاهبرداریهای موبایلی را بگیرد، به همشهری میگوید: «سیستم ارزشافزوده با سادهتر کردن شیوه پرداخت پول و درج مبلغ خدماتش در قبض ادعا میکند که میتواند پرداخت را سادهتر کند. این سیستم باگهای زیادی دارد، ازجمله اینکه برای برداشت مبالغ غیرعادی و کنترل پولهای برداشت شده هیچ کنترلی وجود ندارد. بهعبارت دیگر، وقتی قبضتان صادر میشود، عملا باید آن را پرداخت کنید و پیگیری بسیاری از مسائل بسیار دشوار است. این سیستم سالهاست در بیشتر کشورهای جهان اعمال میشود و در کشور ما نیز باید سالها پیش راه میافتاد. در این شیوه، برداشت پول، سازوکار مشخصی دارد و تحت شرایط کنترلشدهای پیش میرود.» سیستم پرداخت مستقیم عملا باعث رونق استارتاپهای حوزه مالی و فینتکها میشود چون امکان ارائه خدمات متنوع در این حوزه بسیار بالا خواهد رفت. علی عبادی در اینباره به همشهری میگوید: «تا پیش از این ارائه خدمات بانکی عملا تا حد زیادی به کارت وابسته بودیم. اما با این شیوه نمیتوان خدمات خاصی را ارائه داد. در سیستم جدید، جای کار خیلی زیادی برای شرکتهای فینتک وجود دارد و ایدههای نوینی قابل پیادهسازی هستند.»
سامانه جدید احراز هویت مالی
احراز هویت در سیستم بانکی کشور یکی از مهمترین اتفاقاتی است که میتواند باعث تسریع فرایندها در سامانههای مالی شود و در عین حال، دقت را بالاتر ببرد. روز گذشته، محمدجواد آذریجهرمی، وزیر ارتباطات از ارائه این سرویس توسط بانک مرکزی تمجید کرد و آن را یک حرکت رو به جلو دانست. رضا قربانی، تحلیلگر کسبوکارهای فناوری مالی دراینباره به همشهری میگوید: «در سیستم سنتی که فعلا هم جریان دارد، برای انجام عملیات در سیستم بانکی و بورسی، مدام باید احراز هویت شده و اطلاعات یکسانی را بهطور تکراری وارد کنید. بارها پیش آمده که مجبور شدهاید برای دریافت خدمات در یک بانک 10فرم یکسان را پر کنید. چنین مشکلی از آنجا ناشی میشود که ما یک ساختار یکپارچه نداریم که فرد بتواند اطلاعاتش را یکبار در آن وارد کرده و برای همیشه، در کل سیستم بانکی در اختیار داشته باشد. خبری که وزیر ارتباطات درباره احراز هویت اعلام کرده، یک اتفاق کاملا مثبت و حرکت رو به جلوست که میتواند احراز هویت را سادهتر از قبل کند.» به گفته وی، در این شیوه، یک فرد برای دریافت خدمات نیازی به همراه داشتن کارت و مدارک ندارد، بلکه احراز هویت صرفا با مسئلهای مثل ارائه اثر انگشت امکانپذیر خواهد بود. از نظر فنی، ارائه چنین سیستمی کاملا ساده و شدنی است، اما وقتی پای هماهنگی بین سیستمهای مختلف در کار باشد، دشواریهای جدی بروز میکند. این سیستم در عین حال میتواند جلوی کلاهبرداریهایی مثل ارزشافزوده را نیز بگیرد چون باعث شناسایی طرفین خواهد شد.