نشانه‌های جدی وخامت اوضاع اقتصادی قابل‌درک بود

محمدتقی حاجی‌موسی

وقتی طلا رکورد زد- آبان 88، قیمت جهانی طلا بالا رفت و متعاقب آن، در ایران هم سکه و طلا رکورد زدند. البته این رکورد الان تبدیل به آرزو شده ولی به هر حال، قیمت سکه تمام‌بهار‌آزادی به 253هزار تومان و هر گرم طلای 18عیار به 25هزار‌تومان رسید. آن موقع تقریبا هیچ‌کس فکرش را نمی‌کرد که کمتر از 10سال بعد قیمت سکه تا 20برابر هم بالا برود. البته طلا تنها چیزی نبود که در سال 88گران شد. گوشت قرمز در این سال با افزایش قیمت مواجه شد و هر کیلو گوشت گوسفندی 15هزار‌تومان فروخته می‌شد که الان با همین پول200گرم گوشت هم‌ نمی‌دهند.

باستان راه تهران شمال- بعضی پروژه‌های عمرانی کشور مثل آزادراه تهران- شمال الان تبدیل به آثار باستانی شده‌اند و سنشان از خیلی از ما بیشتر است. سال88 بعد از گذشت نزدیک به 20سال از شروع ساخت این آزادراه، کارگروه جدیدی برای ساختش تشکیل شد تا ببینند چکار می‌شود کرد که تا الان به نتیجه خاصی نرسیده‌اند و همچنان دارند فکر می‌کنند. گفتنی است ساخت تونل 52کیلومتری مانش بین فرانسه و انگلستان که 50کیلومترش زیر دریاست کلا 6سال طول کشیده است.

یه کم دود چیزی نیست- تولید بنزین در ایران یکی از افتخارات دولت احمدی‌نژاد بود که در سال 88 رئیس اتحادیه جایگاه‌داران اعلام کرد این بنزین برای خودروهای موجود در کشور مناسب نیست و نیازمند مواد افزودنی است. بیژن حاج‌ محمدرضا گفت که این بنزین بدون سرب برای خودروهای قدیمی به درد نمی‌خورد. خودروهای جدید و به روز دنیا هم با این بنزین بی‌کیفیت عملکرد مناسبی ندارند و زود خراب می‌شوند. حرف‌های حاج‌رضایی در عین اهمیت، چندان جدی گرفته نشد و بعدا دود این بنزین‌ها به چشم و حلق و ریه همه‌مان رفت.

پیاز وارداتی!- کشاورزی سنتی و عدم‌برنامه‌ریزی برای تولید محصولات باعث شده در سال‌های اخیر هر بار با کمبود یک مورد مواجه شویم. گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی، پرتقال و... از نمونه‌هایی هستند که در سال‌های گذشته نبودشان تبدیل به بحران شده. سال88 اما پیاز در کشور نایاب شد و دولت برای کنترل بازار دست به واردات پیاز به کشور زد. طبق معمول بعد از این اتفاق، کشاورزان همه پیاز کاشتند و سال بعد اینقدر پیاز زیاد شد که بی‌مشتری ماند؛ نمونه کاملی از مدیریت صحیح.

چشم‌ها را باید شست- نگاه وزرای دولت دهم یک مقدار با مردم متفاوت بود و چیزهایی در خشت خام می‌دیدند که ما در LED هم نمی‌دیدیم؛ مثلا شمس‌الدین حسینی، وزیرکشتی‌گیر و گوش شکسته اقتصاد در سال88 گفت تورم در حال کاهش است. بهبهانی، وزیر بامرام راه‌و‌ترابری هم اعلام کرد رسانه‌ها باعث شده‌اند مسافران هوایی کاهش پیدا کنند و هیچ کدام از این وزرا برای حرف‌هایشان مدرک خاصی ارائه ندادند. فقط سؤال ما از بهبهانی این است که آیا سقوط هواپیماها در این کاهش نقشی داشته یا نه؟

سه‌سوته با اتوبوس- سال86 بود که خطوط اتوبوسرانی تندرو یا BRT در خط پایانه شرق تا میدان آزادی شروع به‌کار کرد؛ سامانه‌ای که اولش با اتوبوس‌های معمولی و تعداد ایستگاه‌های کمتر و به‌معنای واقعی کلمه «تندرو» استارت زد اما کم‌کم اتوبوس‌های چپ‌در و ایستگاه‌های جدید و سپس اتوبوس‌های دو‌کابینه به آن اضافه شدند. سال88 بعد از 2سال از آغاز این طرح، تعداد خطوط به 3 رسید و BRT عضو جدایی‌ناپذیری از زندگی مردم شهر تهران شد. بعد از آن در شهرهای دیگر مثل مشهد هم از الگوی تهران کپی‌برداری شد که البته خود تهران از بقیه دنیا الگو گرفته بود.

به جای پراید بگوییم 131- انتقادات به پراید در نیم‌دوم سال 80 بالا گرفت و سال88 اعلام شد از این پس هیچ پرایدی نباید تولید شود و در سال 89خط تولیدش هم باید جمع شود. دلیل این ممنوعیت ایمن نبودن پراید عنوان شد و گفتند تا وقتی پراید نتواند در تست‌های تصادف، نمره قبولی بگیرد خبری از تولیدش نخواهد بود. تاکتیک دوستان سایپا در برابر این ممنوعیت اما عالی بود؛ مدیران این خودروسازی اعلام کردند دیگر خودرویی با نام پراید تولید نخواهند کرد و طی مدت کوتاهی از پروژه 131، 132و 111پرده‌برداری کردند؛ یعنی به جای ایمن کردن خودرو و هزینه بیخود، اسم خودرو را عوض کردند؛ واقعا به همین سادگی.

خداحافظی با لاک‌پشت‌های وطنی- خوزستان در یک‌دهه اخیر برای ساکنانش قابل‌تحمل نبوده و شرایط آب‌وهوایی‌اش روزبه‌روز بدتر شده. این وسط عجیب نیست که خبر برسد لاک‌پشت‌های فراتی خوزستان هم در حال انقراض هستند؛ خبری که سال88 منتشر ولی در میان بقیه اخبار گم شد.  از آن موقع تا حالا هیچ کاری برای حفظ این گونه جانوری نشده و این حیوان منحصر به فرد در فهرست گونه‌های در حال انقراض قرار دارد و تا نابودی کامل فقط 3مرحله فاصله دارد.