نبوغ و نتیجه

محمد حسین عباسی

«کی‌روش از لیپی بزرگ‌تر است». برای سردار آزمون رسیدن به چنین نتیجه‌ای ساده به‌نظر می‌رسد. او هرگز زیرنظر لیپی فوتبال بازی نکرده اما در تیم کی‌روش، جایگاهی ثابت و تغییرناپذیر به‌دست آورده است. بیشتر هواداران فوتبال در دنیا اما با تئوری سردار موافق نیستند. البته که کی‌روش مربی بزرگ‌ و تئوریسین درجه یکی به شمار می‌رود اما نباید از نام بزرگ مارچلو لیپی به سادگی عبور کرد؛ مردی که پس از رسیدن به قهرمانی جام‌جهانی، برای ایتالیایی‌ها به یک قدیس تبدیل شد. لیپی و تیمش در 
جام ملت‌ها، به کره‌جنوبی باختند و در جدال با تایلند نیز به سختی توانستند راهی مرحله یک‌چهارم نهایی شوند. با وجود این آنها در مسابقه حساس با ایران، به هیچ وجه یک تیم از پیش بازنده نیستند. مرد ایتالیایی اساسا 2 متد خاص برای سرمربیگری دارد. او معتقد است که مربی باید روانشناس نیز باشد و روی ذهن بازیکنان تیم کار کند.نخستین متد او، رساندن تیم به نقطه اوج ذهنی و فنی است. در واقع این مربی تلاش می‌کند تا مهره‌های تیمش را به جایی برساند که تا حد نهایی پتانسیل‌‌شان فوتبال بازی کنند. متد دوم نیز، جا انداختن نقش هر بازیکن در تاکتیک تیمی است. جزئیات برای او اهمیت بسیار زیادی دارد و دفاع کردن، همیشه یکی از نقاط قوت او به شمار می‌رود. تیم‌های لیپی شاید فوتبال چشم‌نوازی بازی نکنند اما معمولا همیشه در حد و اندازه خودشان در نتیجه‌گیری موفق هستند.
مارچلو لیپی بیشتر سال‌های فوتبالش را به‌عنوان یک مدافع میانی در سمپدوریا سپری کرد. او در سال‌های بازی هیچ‌وقت یک مدافع خارق‌العاده نبود و هرگز نتوانست پیراهن تیم ملی ایتالیا را بپوشد. به محض بازنشستگی در 34سالگی، سمپدوریا هدایت تیم‌های پایه را به این چهره سپرد و او در همین فرصت نشان داد که قابلیت‌ تبدیل شدن به یک مربی خاص را دارد. لیپی ناچار بود همه قدم‌ها را برای سرمربیگری، به‌صورت تدریجی سپری کند. او در سطوح پایین‌تر فوتبال ایتالیا مشغول به‌کار شد و سپس راهش را به طرف سری آ هموار کرد. نقطه عطف این مربی در نخستین سال‌های کار، در ناپولی رقم خورد؛ جایی که او توانست این باشگاه را به سهمیه جام یوفا برساند. بلافاصله همه باشگاه‌های ایتالیایی برای خرید او صف کشیدند و یووه موفق شد این مربی را به خدمت بگیرد. مارچلو در طول 5 سال با یووه، 3 بار قهرمان سری آ و یک‌بار قهرمان اروپا شد. او سپس به اینتر رفت و یک مقطع ناامیدکننده را در این باشگاه پشت سر گذاشت و در سال2001 تصمیم گرفت که به یووه برگردد. باشگاه ایتالیایی زیدان را به رئال فروخته بود اما لیپی تیمش را با ستاره‌هایی مثل پاول ندود، لیلیان تورام و جی جی بوفون ساخت و باز هم به موفقیت‌هایی بزرگ دست یافت. این مربی در سال2004 بالاخره روی نیمکت آتزوری نشست. دوران درخشان او در ایتالیا، با قهرمانی رؤیایی سال2006 به پایان رسید. مارچلو به انتظار طولانی مردم ایتالیا برای تماشای قهرمانی در جام جهانی پایان داد. این موفقیت آنقدر بزرگ بود که شاید انگیزه‌های خود لیپی برای ادامه مربیگری را نیز کاهش داد. او 2سال به سمت مربیگری نرفت و دوباره به نیمکت ایتالیا برگشت و این بار در مرحله مقدماتی جام‌جهانی 2010 از مرحله گروهی حذف شد. لیپی 2 سال دیگر را نیز بدون تیم گذراند و سپس به گوانگژو در لیگ چین پیوست تا مدتی به‌عنوان سرمربی و سپس به‌عنوان مدیر ورزشی در این تیم فعالیت کند. درست یک دهه بعد از قهرمانی جهان با ایتالیا، لیپی هدایت تیم ملی چین را برعهده گرفت.
حریف تیم ملی در مرحله یک‌چهارم نهایی جام‌ملت‌ها، فوتبالیست‌های چینی نیستند. ایران برای عبور از این مرحله باید از سد مارچلو لیپی رد شود. مرد 70 ساله‌ای که تجربه حضور در میدان‌های بزرگی را دارد. او تیمش را به دفاعی‌ترین شکل ممکن به مصاف ایران خواهد فرستاد و تیم کی‌روش را در وضعیتی قرار خواهد داد که خود این تیم همیشه برای رقبای بزرگ‌ترش می‌سازد. در چین، هیچ‌کس انتظار ندارد که لیپی تیمش را قهرمان آسیا کند. آنها قدم‌هایشان به طرف موفقیت را پله پله برمی‌دارند و همچنان در انتظار ساخت آینده‌ای رؤیایی برای فوتبال‌شان هستند. با وجود این رویارویی با لیپی در هر شرایطی دشوار به‌نظر می‌رسد؛ حتی اگر سردار آزمون، او را مربی بزرگی نداند!