گردشگری
بهشتی در کویر
همشهری از ظرفیت‌های گردشگری طبس مانند کال جنی و ازمیغان گزارش می‌دهد
مریم ورشوئی| خبرنگار:
طبس نامی که ما را به یاد شنزار و کویر و یا زمین‌لرزه سال ۵۷ می‌اندازد، زلزله‌ای که این شهر و روستاهای مجاور آن را ویران کرد و حدود ۲۵ هزار نفر کشته داد. سال‌ها از آن زلزله وحشتناک گذشته است. حالا طبس شهری است آباد که به دلیل معادن مختلف زغال سنگ، سنگ آهن، خاک نسوز و پتاسیم رونق بسیار دارد. شهری که خیابانها و بلوارهای آن با نخل‌های سر به فلک کشیده دل گردشگران را می‌برد. شهری که در آن گدا نمی‌بینید و تمیزی بیش از اندازه خیابان‌های آن شما را متعجب می‌کند.
باغ گلشن این شهر کویری با درختان نخل و جویهای پر آبش گویی رویای بهشت را به واقعیت تبدیل می‌کند. این فقط یک روی طبس است. روی دیگر آن جاذبه‌های طبیعی است که هریک از آنها به تنهایی برای معرفی هر کشوری به جهان کافی است.
در حالی که دیدن جاذبه‌های طبیعی این شهر کویری در کنار باغ‌ها، نخلستان‌ها و چشمه‌سارهای متعددش تمام معادلات ذهنی یک گردشگر را متحول می‌کند و برای همیشه آن شکل غیرواقعی طبس را که بیشتر در ذهن‌ها به شکل شنزار و منطقه‌ای خشک و بی‌آب است به فراموشی می‌سپارد. پاییز است و روزهای سرد پیش رو فرصت مناسبی است برای ملاقات ستاره‌ها در آسمان کویر خراسان جنوبی.
دستم به هر ستاره که می‌خواست می‌رسید
از تهران به سمت طبس حرکت می‌کنیم. برای رسیدن به این شهر کویری بعد از گذشتن از جاده قم و کاشان از زواره نیز می‌گذریم. خور و بیابانک را پشت سر می‌گذاریم و وارد یک جاده بیابانی می‌شویم. جادهای که ما را به طبس می‌رساند. نرسیده به طبس در یک اقامتگاه بوم‌گردی اتاقی رزرو می‌کنیم تا شب را در آنجا اقامت کنیم. شبی که ستارههای بی‌شمارش ذهن را خالی از دغدغهها و روزمرگیها می‌کند. جایی که در آنجا ناخودآگاه شعر «شب آنچنان زلال که میشد ستاره چید، دستم به هر ستاره که می‌خواست می‌رسید» را زمزمه می‌کنیم.
به سوی دره اسرارآمیز
صبح زود به سمت کال جنی حرکت می‌کنیم. دره‌ای که در 4 سال گذشته سبب شد تا نام طبس بر سر زبانها بیفتد و طبیعتگردان بسیاری را به خود جذب کند. البته کال جنی جایی نیست که بتوانیم به تنهایی در آن گشت‌وگذار کنیم. از یک راهنمای محلی کمک میگیریم. استفاده از راهنمای محلی برای محلیها ایجاد درآمده کرده است. کال همان دره یا مسیر ایجاد شده به وسیله سیلاب‌ها و جریان آب است. کال جنی شاید بی‌نظیرترین گراندکانیون ایران باشد. دره‌ای زیبا و مخوف که بومیان قدیمی آن را دره جن‌ها نامیده‌اند. بی‌شک گشت‌وگذار در شب به صورت دسته‌جمعی هم در این دره دل و جرات می‌خواهد، حتی اگر اعتقادی به وجود ارواح نداشته باشیم.
کال جنی از دالان‌های سنگی مختلفی تشکیل شده است که در برخی از جاها حوضچه‌ها و حفره‌های آن پرآب است. در قسمتی از مسیر حتی نیزارهایی روییده است که زیبایی مسیر را چند برابر می‌کند. دره کال جنی به تنهایی حاصل فرسایش طبیعت نیست، زیرا برخی از نقاط آن ساخته دست بشر است. روی دیوارههای این دره اتاقک‌هایی را می‌توان مشاهده کرد که می‌گویند قدمتشان به دوره ساسانیان برمی‌گردد.
این اتاقک‌ها به خانه گبرها معروف است که قنات‌هایی از دل آنها میگذرد. در واقع این قناتها وجه مشترک همه این اتاقکهاست. در مسیر انتهایی کال جنی معبدی میترایی قرار دارد. معبدی که برای ورود به آن باید از یک چاه که حدود 4 متر ارتفاع دارد صعود کنید تا وارد دالانی شوید که در دو طرف آن اتاقک‌هایی قرار دارد که می‌گویند عبادتگاه بوده است. برای دیدن این معبد هیچ امکاناتی اندیشیده نشده است یا باید درهنورد باشید یا تجربه بالا رفتن از چاه را داشته باشید تا موفق به بازدید از این مکان شوید.
دیار نخل و شالی
در راه بازگشت از کال جنی به سمت ازمیغان می‌رویم. ازمیغان جایی است که نخلستان و شالیزار به هم پیوند میخورند. گویی در دل یک روستای کویری شمال کشور را هم تجربه میکنید! و این در کل ایران بینظیر است. از ابتدا تا انتهای روستا جویهای آب روان است. ازمیغان جایی است که تعریفمان از کویر تغییر می‌کند، زیرا این همه جوی آب و آبشار و رودخانه را تا قبل از آن هرگز نمیتوانستیم در دل یک روستای کویری تصور کنیم. رودخانه دائمی این روستا سبب سرسبزی و رونق کشاورزی در این منطقه شده است. در زلالی آب رودخانه تعداد پرشماری ماهی خودنمایی میکنند که محلیها آنها را دکتر فیش می‌نامند. ماهیانی که خود عاملی برای جذب گردشگران هستند، زیرا وقتی پاهای خود را داخل آب قرار دهید دور پاهایتان حلقه زده و به آنها تک میزنند. محلیها معتقدند آنها خاصیت درمانی دارند و پا را ماساژ میدهند.
در امتداد رودخانه و بعد از گذشتن از یک مسیر کوهستانی بی‌نهایت زیبا که نخلها در جای جای آن قد علم کردهاند به قسمتی به نام تخت عروس میرسیم که از زیبایی بی‌نظیری برخوردار است. این قسمت به دلیل وجود سنگ بزرگ سفیدی که در کف دره وجود دارد به این نام خوانده میشود. این سنگ بزرگ سفید در وسط رودخانه واقع است و آب در دو طرف آن حرکت می‌کند. بیهوده نیست که می‌گویند ازمیغان بهشت گردشگری طبس است.
چشمه‌های آب سرد و گرم
چشمه آب گرم مرتضی علی یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری طبس است. این چشمه در مسیر گردشگری روستای خرو واقع شده است. این چشمه جوشان هم آب سرد و هم آب گرم دارد که این ویژگی منحصربه‌فردی است. برای رسیدن به این چشمه ۵ کیلومتر را در دل آب پیاده طی می‌کنیم. بزرگ‌ترین چشمه از درون دالانی بیرون میآید که به حمام مرتضی علی معروف شده است.
این چشمه می‌تواند برای گردشگری سلامت مورد استفاده قرار گیرد. وقتی در مسیر این چشمه پیاده‌روی می‌کنیم برخی از نقاط پا در آب گرم قرار می‌گیرد و در برخی نقاط دیگر در آب سرد. این ویژگی چشمه را منحصربه‌فرد کرده است زیرا آب چشمه‌ها با هم مخلوط نمی‌شوند. ویژگی‌ای که هیچ‌یک از چشمه‌های ایران ندارند. بالاتر از این چشمه، دره تنگی وجود دارد که دیگر آبی از آن نمی‌گذرد و در آن طاق شاه عباسی بنا شده است که خود از شگفتی‌های معماری ایرانی برای مهار سیلابهای سهمگین است.
به سمت کویر
بعد از آن به سوی کویر حلوان حرکت می‌کنیم. نام کویر حلوان از روستایی به همین نام در حاشیه شرقی کویر گرفته شده است و دلیل شهرت آن اهمیت روستای حلوان از بعد گردشگری و استقبال گردشگران از آن است. حلوان یکی از بکرترین کویرهای ایران و پوشیده از ریگزار است. جایی که می‌توان در نزدیکی آن کاروان‌های شتر را دید و از تل ماسههای آن لذت برد. در این مسیر هم تابلوهایی برای رسیدن به کویر به جز ابتدای مسیر نمی‌یابید و بهتر است از یک راهنما کمک بگیرید. بی‌شک سفر به طبس بهترین خاطرات را در ذهن ماندگار می‌کند. شنیده بودم که می‌گفتند به طبس سفر نکنید شاید بهترین سفرتان باشد و همین دلیلی شود که بعد از آن از هیچ سفری به اندازه طبس‌گردی لذت نبرید. سفر به طبس بی‌مانند است. آنقدر که دلتان می‌خواهد دوباره به آن سلام کنید.
سود گردشگری از یک مجتمع صنعتی
در بازگشت از طبس راهی منطقه خور و بیابانک می‌شویم. مجتمع گردشگری پتاس خور و بیابانک که بزرگ‌ترین پهنه نمکی کشور است دارای یک آبشار نمکی به طول ۳۰ متر، مجموعه تفریحی، حوضچه نمکی، آب‌انبار، آلاچیق و سوئیت‌های اقامتی است. آبشار و حوضچه نمکی این مجتمع گردشگری که به دلیل وجود پتاس در آن به رنگ آبی فیروزه‌ای است گردشگران زیادی را به ویژه در 4 سال اخیر به خود جذب کرده است. این‌که یک مجتمع صنعتی با ساخت دهکده نمکی توانسته است در زمینه گردشگری موفق عمل کند بسیار حائز اهمیت است، زیرا هنوز مناطقی وجود دارند که با داشتن جاذبه‌های طبیعی هیچ نفعی از گردشگری نمی‌برند.
در همینه زمینه :
