پشتوانه طلایی

آوین آزادی

آمریکا، آلمان و ایتالیا ثابت‌اند؛ 3کشوری که بیشترین ذخایر طلا در جهان را دارند و از سال 2010 صدر جدول را واگذار نکرده‌اند. اما صدرنشینی آمریکا اختلاف قابل‌توجهی با مقام دوم و سوم دارد؛ این کشور با داشتن حدود8هزار تُن اندوخته طلا، نه‌تنها جایگاه نخست این فهرست را از آن خود کرده بلکه ذخیره طلای آمریکا از مجموع 3کشور بعد از آن هم بیشتر است.

اما ماجرای ذخیره کردن طلا چیست؟ بانک‌های مرکزی در سراسر جهان از سال 2010 از فروشندگان بزرگ طلا به خریداران بزرگ این فلز تبدیل شدند تا جایی که در سال گذشته بیش از 390تن طلا خریدند و ذخیره کردند. البته پیش از این در سال ۲۰۱۳ میلادی بانک‌های جهانی در مجموع ۶۴۶تن طلا خریداری کرده بودند که بعد از آن روند نزولی به‌خود گرفت و اکنون سیر صعودی را تجربه می‌کند. تحلیلگران بر این باورند که این رقم در سال‌جاری میلادی تا 450تن هم افزایش پیدا کند؛ در واقع ذخیره طلا به طلایی گفته می‌شود که بانک‌های مرکزی برای حفظ ارزش دارایی‌ها و تضمین پرداخت تعهدات مالی خود، به‌عنوان پشتوانه‌ای برای پول خریداری کرده و از آن نگهداری می‌کنند.

اما اینکه کدام کشورها در صدر تولید طلا نشسته‌اند، ماجرای دیگری است. چین، استرالیا و روسیه بزرگ‌ترین تولید‌کنندگان فلز گرانبهای طلا در سال 2017 بوده‌اند. چین بیش از 10سال است که در صدر جدول تولیدکنندگان جا خوش کرده و این بار هم با تولید ۴۴۰ تن طلا در سال ۲۰۱۷ بزرگ‌ترین تولید‌کننده طلا در جهان نام‌ گرفت.

جنگ تجاری در عرصه بین‌المللی و سیاست‌های ایالات متحده منجر به آن شده است که اقتصادهای نوظهور سهم دلار در ذخایر ارزی خود را کاهش داده و به جای آن اقدام به خرید طلای بیشتری کنند.

شناسایی غول‌های ذخیره طلا 

 بعد از آمریکا با 5/8133 تن ذخیره طلا، آلمان ایستاده است. براساس آخرین آماری که فوربس منتشر کرده، این کشور در سال گذشته، ۳۳۷۱ تن طلا ذخیره کرده است.

 ایتالیا با 8/2451 تن، فرانسه با ۲۴۳۶ تن و روسیه با 8/1909 تن رتبه‌های بعدی جدول بزرگ‌ترین ذخایر جهان را پر‌کرده‌اند. چین اما برخلاف تولید بالای طلا در سالی که گذشت تنها 6/1842 تن طلا ذخیره کرده است. سوئیس ۱۰۴۰ تن، ژاپن 2/765 و هلند و هند به‌ترتیب 5/612 و  3/560  تن  طلا ذخیره کرده‌اند. این 10کشور مدت‌هاست که با جابه‌جایی‌هایی اندک در سال‌های مختلف، غول‌های ذخیره طلا در جهان به‌شمار می‌روند.

کانادا در کنار کاستاریکا 

اگرچه برخی منایع دولتی خبر از حضور ایران در رده نوزدهم جدول ذخایر طلای جهان داده‌اند اما در آمارهای فوربس نام ایران دیده نمی‌شود. عربستان اما با دارا بودن 90/322 تن طلا در رده پانزدهم جای گرفته است. در قعر این جدول هم کشورهای آذربایجان، کانادا و کاستاریکا جای گرفته‌اند که هیچ ذخیره طلایی ندارند.

میزان ذخایر طلای کشورهای عراق، پاکستان و افغانستان به‌ترتیب 82/89، 56/64 و 87/21 تن ثبت شده است.

کشورهای بزرگ با طلای ذخیره‌شده چه می‌کنند؟ 

ذخیره کردن طلا به‌عنوان پشتوانه اقتصادی کشور، مهم‌ترین و شایع‌ترین کاری است که غول‌های ذخایر طلای جهان انجام می‌دهند. براساس اطلاعات شرکت تحقیقاتی فلزات گرانبهای «GFMS» وابسته به «تامسون رویترز»، بانک‌های مرکزی علاقه زیادی به ذخیره طلا به‌عنوان یک پناهگاه امن دارند. بانک مرکزی روسیه برای 6 سال متوالی بزرگ‌ترین خریدار طلای جهان بوده است و توانسته با گرفتن جایگاه چین در رتبه پنجم این جدول قرار بگیرد. در واقع روسیه سطح ذخیره طلای خود را در سال ۲۰۱۷ به ۲۲۴ تن رسانده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که آمریکا بیشتر ذخایر طلای خود را در پایگاه «فورت ناکس» در کنتاکی نگهداری می‌کند.

از طرفی به گفته تحلیلگران اقتصادی، نوعی جهش در نحوه ذخیره‌کرد طلا توسط روسیه و چین قابل مشاهده است که می‌تواند نمایانگر این باشد که این دوکشور قصد دارند در آینده نظام پولی با پشتوانه طلا را احیا کرده و در ازای آن تجارت بین‌الملل را از سلطه دلار که پشتوانه آن طلا نیست خارج کنند.

همچنین کشورهای پیشرفته‌ای مانند آمریکا، چین و آلمان از طلا در صنایع غذایی، پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، لیزر و شیشه‌سازی استفاده می‌کنند.  البته یکی از کاربردهای مهم طلا در این کشورها استفاده از آن در صنایع الکترونیک است.

 وسایل الکترونیکی به حالت جامد در ولتاژها و جریان‌های بسیار پایین، در نقاط تماس به آسانی فرسایش یافته و زنگ زده می‌شوند و طلا به‌دلیل رسانایی بالا و مقاومت زیادی که  در برابر خوردگی و زنگ‌زدن دارد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

تا می‌توانید طلا تولید کنید!

انگار که شعار این کشورها این باشد: «وقت نداریم تا می‌توانید طلا تولید کنید». بعد از چین با تولید ۴۴۰ تن طلا، استرالیا دومین کشور بزرگ تولید‌کننده طلا در جهان است. تولید طلا در استرالیا در سال ۲۰۱۷ به ۳۰۰ تن رسید که بالاتر از ۲۹۰ تن در سال ۲۰۱۶ بوده است. روسیه، سومین تولیدکننده بزرگ طلای جهان است که تولیدش در ۲۵۵ تن نسبتا ثابت مانده است. بعد از روسیه، آمریکا با تولید معدنی 245تن و کانادا با تولید معدنی 180تن در رده‌های بعدی ایستاده‌اند. پرو با ۱۵۵ تن، آفریقای جنوبی با ۱۴۵ تن و مکزیک با تولید ۱۱۰ تن  در رده‌های ششم تا هشتم ایستاده‌اند. انتهای جدول هم از آن ِ‌ ازبکستان و اندونزی با تولید 100و 80تن طلا شده است.