شهروندانی که به شهر تعلق ندارند
روزنامه «وقایع اتفاقیه» در یادداشتی درباره عدمتعلق خاطر ساکنان به شهر تهران نوشته است: «اگر کسانی که ازچند دهه گذشته در تهران زندگی کردند به این شهر به دیده تحقیر نمینگریستند، بیشک امروز تهران شرایط بهتری داشت.» نویسنده، خروج مردم تهران از شهر در روزهای تعطیل را بهعنوان شاهد ادعای خود ذکر کرده و مینویسد: «اگر مردم تهران این شهر را دوست داشتند و به آن تعلق خاطر داشتند بیشک این مشکلات کمتر میشد. این ناهنجاریها به بسیاری از شهرها تسری پیدا کرده است.» در بخشی از این یادداشت آمده است: «فروش بیرویه تراکم، خیانتی بود که منجر شد امروز شهروندان تهرانی آسمان نداشته باشند. تهران تبدیل به مجموعهای از دیوار شده است و شهروندان نمیتوانند چیزی جز دیوار ببینند... آپارتماننشینی مفهوم خانواده را بهمعنای واقعی از میان برده است و این یعنی فاجعه.»
رد ادعای خطر فرونشست زمین
روزنامه «اعتماد» در مطلبی به اظهارات جنجالی علی بیتاللهی، رئیس بخش زلزلهشناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی پرداخته که هشدار داده بود: فرونشست زمین در مناطق جنوبی تهران، زندگی ٢ میلیون نفر از شهروندان تهرانی را تهدید میکند! امیر شمشکی، مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمینشناسی در گفتوگو با اعتماد، ضمن رد این ادعا معتقد است که گرچه فرونشست زمین در تهران بالاتر از متوسط فرونشست در جهان است ولی با این حال، وضعیت بهگونهای که از سوی بیتاللهی ترسیم شده هم نیست. به گفته شمشکی فرونشست زمین تنها درصورتی میتواند خطرناک باشد که سازهای مثل مترو درست در مرز خط یک فرونشست باشد ولی اینکه گفته شود فلان تعداد پمپ بنزین یا فلان مخزن سوخت بهصورت نقطهای، در معرض تهدید قرار داشته باشند، اظهارنظرهایی کاملا غیرکارشناسانه است.
نماهای لرزانِ آماده سقوط
روزنامه «دنیای اقتصاد» زیر عنوان «رسم غلط در نمای ساختمانی» از تهدید متفاوت پایتخت حین زلزلهبزرگ گزارش داده و با اشاره به دلایل تخریب نمای ساختمانها در زلزله کرمانشاه مینویسد: «بررسی وضعیت احداث نمای ساختمانها در شهر تهران و مقایسه آن با ضوابط فرادست نشان داد شهر تهران در زمان وقوع زلزله بزرگ با یک تهدید خفته از بابت «نماهای لرزان آماده سقوط ساختمانها» مواجه است.» به نوشته دنیای اقتصاد، یکی از علتهای اصلی ریزش نمای ساختمانها، رعایت نشدن ضوابط کامل در اتصال آنها به جداره ساختمان و تنوع مصالح در نمای ساختمانهاست. بر این اساس، نماها بخش ضعیف ساختمانها در شهرهای کشور بوده که بهشدت در برابر ارتعاشات ناشی از زلزله آسیبپذیر هستند. همین موضوع سبب شده هنگام بروز زلزلهای همچون زلزله کرمانشاه اگرچه تعداد زیادی ساختمان از نظر سازهای سالم باقی ماندند اما نمای این ساختمانها دچار ریزش شدند.
بحران مدیریت پسماند در پایتخت
روزنامه «قانون» در گفتوگو با ابراهیم مداحی، کارشناس ارشد مدیریت شهری به چالش شهری پایتخت پرداخته است. به گفته وی، مدیریت پسماندها در شهر تهران وضعیت بحرانی دارد. تولید عظیم زباله و پسماند در شهر تهران قابلمقایسه با هیچکدام از کلانشهرهای اروپایی و آسیایی نیست. مداحی با اشاره به هزینههای گزاف مدیریت پسماند تهران، تأکید کرده که ساماندهی پسماند در عمل موضوعی فراسازمانی است و شهرداری تهران، تنها متولی و مسئول آن نیست. اگرچه براساس قانون، شهرداری وظیفه جمعآوری، امحا و بازیافت پسماندها را برعهده دارد ولی نباید فراموش شود که کمک سایر نهادها به شهرداری تهران در مدیریت این موضوع بسیار مهم است و با تعاملهای فراسازمانی میتوان بخش بزرگی از این ماجرا را مدیریت کرد.
تهران؛ شهری کالا زده و آغشته به تبلیغات
«تهران نباید زیستگاه اجباری میشد» عنوان گفتوگوی روزنامه «آرمان» با ناصر فکوهی، استاد انسانشناسی فرهنگی است. به گفته وی هویت شهر در یک برش مقطعی و همزمان بهوجود نمیآید، بلکه در فرایندی در زمان یعنی در طول زمان و براساس فرایندهای حافظه ایجاد میشود. فکوهی عناصر شکلدهنده هویت شهری را به 2دسته تقسیم میکند که اگر هر کدام از این دو گروه در یک شهر وجود نداشته یا در عدمتعادل با یکدیگر باشند، ما با مشکلات هویتی روبهرو میشویم. این دو گروه از عناصر هویتساز عبارتند از: «عناصر مادی یا همان فرهنگ مادی و عناصر معنایی، نمادین و ذهنی یا همان فرهنگ غیرمادی.» ارزیابی وی از تهران اما چنین است: «مسلما تهران را باید شهری کالا زده در بدترین و زشتترین معنای این واژه دانست؛ شهری که حتی اتوبوسها، ماشینها و تمام در و دیوارهایش آغشته و آلوده به سخیفترین آگهیها مانند تقلبهای علمی است.»