کابوس شش پا
راه مقابله با بروز شپش و شیوع آن در مدارس چیست؟
شپش گونه مقاوم به نابودی است که این روزها فصل جولانش روی سر همه دانشآموزان شروع شده است. این حشره که بهراحتی از طریق تماس با مو، برس، شانه، لباس یا ملحفه آلوده فرد آلوده به افراد دیگر منتقل میشود، از سر دانشآموزان به سر اعضای خانواده انتقال مییابد. کابوس شپش از اینجا شکل دیگری بهخود میگیرد. نابودی اینگونه مقاوم به چند ده روز کار تیمی سخت نیاز دارد.
خارش شدید پوست سر، احساس آنکه چیزی روی پوست سر راه میرود و گاهی اوقات برجستگیهای قرمز روی پوست سر از علائم شایع شپش است. از عوارض شپش سر بروز عفونت به واسطه خاراندن جوشهای ایجاد شده در پوست سر است که این عفونت اگر شدید شده و همراه با قارچ شود، ریزش مو را در پی خواهد داشت. شپش روزانه چندین بار از خون انسان استفاده میکند؛ بنابراین نمیتواند بدون تماس با موجود زنده مدت طولانی باقی بماند. مدت زمانی که در مورد آن صحبت میشود برای شپش ماده تا ۳۰ روز است. هر شپش ماده روزانه 3 تا 5تخم میگذارد و7 تا 10روز هم طول میکشد تا بالغ شود و وارد چرخه تکثیر شود. البته شپش بیرون از بدن انسان فقط 24ساعت میتواند زنده بماند.
برای از بین بردن این حشره که رنگ آن بین خاکستری تا قرمز متغیر است، راههای مختلفی وجود دارد. مهمترین روش حذف فیزیکی حشرات با شانه مخصوص شپشگیر است اما این روش بهتنهایی پاسخگو نیست. درواقع برای مقابله با شپش باید از چند روش حداقل دوبار در فاصله 7تا 10روز استفاده کرد. شانهها و برسها را 5تا 10دقیقه در آب جوش قرار دهید. از شامپوهای روتین و روزانه یک تا دو روز بعد از درمان استفاده نکنید و به جای آن از شامپوهایی که مخصوص حشرات است (پایرترین یا پرمترین) و داروهایی مانند ایورمکتین و اسپینوساد استفاده کنید.
روش دیگر ایجاد فضای خفه و بدون اکسیژن در کف سر است. یک مطالعه نشان داده است پوشاندن کف سر با روغنهای معدنی (هیدروکربنهایی با مولکول بزرگ و سنگین که در زندگی روزمره نیز با آن سروکار داریم مانند پارافین، وازلین، مومها و شمع) برای خفه کردن شپش تا 97.6درصد مؤثر است. روغنهای معدنی انوع فراوانی دارند ولی میتوانید از موادی مانند روغن زیتون و نارگیل هم استفاده کنید.
روش دیگر استفاده از ترکیب نمک و سرکه است. این ترکیب ممکن است با هم در از بین بردن شپش کار کند. برای این منظور ترکیب نمک و سرکه (یکچهارم فنجان نمک حل شده در یکچهارم فنجان سرکه گرم) را به کف سر بپاشید و اجازه دهید تا خشک شود. سپس پوست کف سر و ساقه موها را با روغن نارگیل و یا زیتون بپوشانید. البته برخی از شپشهای سمج تا 8ساعت میتوانند بدون هوا زندگی کنند؛ بنابراین بهتر است سرتان را پس از روغنمالی با کیسه پلاستیکی بپوشانید و اجازه دهید کیسه یک شب روی پوست سرتان بماند.
از سختیهای اساسی مبارزه با شپش سر این است که حکایت تخمهای شپش با خود شپش بالغ فرق میکند. تخمهای شپس با روش خفگی از بین نمیرود و باید این روش را دوباره تکرار کنید. نمک نیز شپش را میکشد ولی درصورتی که مهلت تنفس نداشته باشد.
کشتن شپش به تمیزکاری سر ختم نمیشود. شپشها و تخم آنها را باید از روی رخت و لباس هم حذف کنید. هر وسیلهای از رختخواب را که نمیتوانید با آب داغ بشویید مانند بالشهای پر و کوسنها را در کیسههای پلاستیکی بگذارید و در آنها را 4 تا 10روز محکم ببندید و بگذارید بماند. برای از بین بردن شپشها و تخمشان هر وسیله دیگر که به مو بستگی دارد را درون آب داغ بیش از 15دقیقه بخیسانید؛ مثل کلیپس، کش مو، شانه، برس و حوله. شپشها معمولا در همه وسایل شخصی قابلیت رشد و تکثیر دارند. از آنجایی که شپش سر حالت جهنده ندارد؛ بنابراین میتوانید به از بین رفتن قطعی آن امیدوار باشید.
شپش 3 نوع متفاوت دارد که علائم تقریبا مشابهی را ایجاد میکنند اما هر یک در قسمت متفاوتی از بدن لانهگزینی میکنند. سایز شپش به اندازه یک دانه کنجد است که با کمی دقت میتوانید آنها را ببینید. میزبان شپش بودن مصیبتی است که فقیر و غنی نمیشناسد؛ بنابراین برای جلوگیری از ابتلا به آنها باید یکسری نکات را رعایت کنید. هیچوقت وسایل شخصی ازجمله شانه سر، سنجاق، کش، تل، کلاه، مقنعه و روسری خود را با افراد دیگر تقسیم نکنید. لباسها و ملحفههایتان را هم مرتب عوض کنید و شستوشو دهید. اگر یک نفر در خانهتان مبتلا به شپش شده حتما همه مبلها، صندلیها و زمین را جاروبرقی بکشید و برای 2هفته روی آنها را با کاور پلاستیکی بپوشانید.
شپش حشرهای بالدار و جهنده نیست؛ پس بهراحتی سر دیگران را میتوانید معاینه کنید. اگر همکلاسیهای فرزندتان مبتلا به شپش شدهاند، حتما راههای درمان را روی فرزندتان آغاز کنید. شپش فقط مربوط به دانشآموزان نیست؛ آنها حین بازی آنقدر به هم نزدیک میشوند که بیشتر به شپش سر مبتلا میشوند. شپش سر فقط مربوط انسانهاست و حیوان خانگی به آن مبتلا نمیشود.
ارتباط عکس سلفی با شیوع شپش
تحقیقات محققان آمریکایی هشدار داده که تصاویر سلفی باعث افزایش تعداد مبتلایان به شپش سر در میان نوجوانان شده است. محققان اظهار کردند که گونه شپش رسانه اجتماعی در حال رشد است که زمانی که نوجوانان سر خود را به یکدیگر برای ثبت تصویر سلفی میچسبانند، گسترش مییابد. شارون رینک از دانشگاه ویسکانسین اظهار کرد که تعداد موارد مراجعهکننده به وی برای درمان شپش رو به افزایش است که طی 5 سال گذشته بیسابقه بوده است. شپشها میتوانند تا 6ساعت زیر آب دوام بیاورند. پس حمام کردن یا نکردن دلیل بر ابتلای به آن نمیشود.(ایسنا)