بازی‌های اضافی

منچسترسیتی اگر کلوب بروخه را نمی‌برد، مهم‌ترین اتفاق مرحله گروهی لیگ قهرمانان را رقم می‌زد و بزرگ‌ترین تیم حذف‌شده این مرحله لقب می‌گرفت، اما سیتی‌ با اینکه یک گل خورد ولی توانست حریف بلژیکی را که با 20بازی پیاپی بدون شکست وارد این مسابقه شده بود، 3بر یک ببرد. لیورپول، بارسلونا، آرسنال، اینتر، اتلتیکومادرید، بایرلورکوزن، لیل و استون‌ویلا تیم‌هایی هستند که مستقیم به مرحله یک‌هشتم نهایی صعود کرده‌اند، 16تیم دیگر هم وارد مرحله پلی‌آف شدند تا 2بازی بیشتر انجام دهند و بعد به یک‌هشتم بروند. آتالانتا، دورتموند، رئال‌مادرید، بایرن‌مونیخ، میلان، آیندهوون، پاری‌سن‌ژرمن، بنفیکا، موناکو، برست، فاینورد، یوونتوس، سلتیک، منچسترسیتی، اسپورتینگ لیسبون و کلوب‌بروخه بلژیک تیم‌های حاضر در پلی‌آف هستند.

جدال جذاب پپ و کارلتو
بوفون در مراسم قرعه‌کشی اولیه لیگ قهرمانان به‌شوخی گفته بود یوفا کاری کرده تا رئال قهرمان نشود. دیروز در قرعه‌کشی پلی‌آف مشخص شد رئال، تیم منفور یوفا به من‌سیتی، تیم محبوب‌شان خورده است. رئال و سیتی که در 3‌فصل گذشته هم به هم خورده بودند، حالا جذاب‌ترین بازی پلی‌آف را برگزار خواهند کرد. در 3‌فصل گذشته، رئالی‌ها 2‌بار مقابل سیتی صعود کرده‌اند و یک‌بار هم مقابل این تیم حذف شده‌اند. به این نکته هم باید اشاره داشت که آنچلوتی تنها سرمربی است که توانسته در 3‌دوره مختلف، پپ را از لیگ قهرمانان اروپا حذف کند.

به‌طور کلی، با وجود گنجاندن 4تیم اضافی و 48بازی دیگر، فقط 12باشگاه در واقع از رقابت‌ها کنار رفته‌اند و فوتبالی‌ها 16بازی دیگر تا رسیدن به یک‌هشتم در پیش دارند. عالی است؛ البته برای فوتبالی‌هایی که از پای تلویزیون بازی‌ها را دنبال می‌کنند و برای باشگاه‌ها که پول بیشتری کسب می‌کنند، نه برای بازیکنان.

در مرحله اول لیگ اروپا 470گل رد و بدل شد؛ میانگین 3.26گل در هر مسابقه که رکوردی عالی است.

5میلیون و 966هزار و 130نفر مسابقات این مرحله را از نزدیک دیدند؛ میانگین 41هزار و 431تماشاگر در هر مسابقه که این هم چشمگیر است.

این فصل هر تیم 2بازی بیشتر نسبت به گذشته انجام داده و تیم‌های حاضر در پلی‌آف به 2بازی بیشتر دیگر هم تن می‌دهند. به همان اندازه که این بازی‌ها می‌تواند هیجان‌انگیز باشد، طاقت‌فرسا هم به‌نظر می‌رسد.

در مسابقات شب آخر که همزمان برگزار شد، 64گل در 18بازی به ثمر رسید که دومین رکورد گل در یک روز در تاریخ لیگ قهرمانان یا جام باشگاه‌های اروپا بود (پس از 66گل زده شده در روز 16سپتامبر 1970). البته سابقه نداشته که 18مسابقه در یک شب انجام شود.

به‌طور کلی42بازی این مرحله از لیگ با پیروزی‌هایی همراه شد که بیش از 3گل داشت؛‌ بالاترین رکورد در مقایسه با فصل‌های قبل. بهترین رکورد دوره‌های قبل 30پیروزی 3گله بود که در مرحله گروهی فصل 23-2022 ثبت شد. این یعنی تعداد تیم‌های ضعیف بیشتر از قبل شده است.

یکی از اتفاقاتی که فرمت مسابقات را زیر سؤال می‌برد، تعداد کم تساوی‌ها بود. در 144بازی فقط 18بازی بدون برد و باخت به پایان رسید؛ یعنی 12.5درصد بازی‌ها. کمترین درصد تساوی در هر مرحله گروهی اروپا به فصل 2001-2000 برمی‌گردد.

از 24تیم برتر رتبه‌بندی اپتا که وارد مسابقات شدند، فقط 5تیم موفق نشدند به مرحله بعد راه پیدا کنند که بزرگ‌ترین آنها لایپزیش بود؛ این با رتبه11 وارد رقابت‌ها شد و با جایگاه32 سقوط کرد، با داشتن فقط 3امتیاز. تیم‌های برست (رتبه 60) و سلتیک (58) هم در رتبه‌بندی موفق به صعود به پلی‌آف شدند.

سرهیو گیراسی از دورتموند و لواندوفسکی از بارسلونا فعلا با 9گل آقای گل هستند که این هم رکورد خوبی است.

منچسترسیتی که مدعی شماره یک قهرمانی بود، فقط 3برد مقابل آسان‌ترین حریفان ممکن به‌دست آورد؛ مقابل اسپارتا پراگ‌(35)، اسلوان براتیسلاوا‌(31) و کلوب بروخه (24) که همین‌ بردها برای صعود به پلی‌آف کافی بود. برای همین وقتی یوفا می‌گوید هر مسابقه مهم است، باید گفت مهم است.

امسال هیچ تیمی از لیگ قهرمانان به لیگ اروپا تبعید نمی‌شود تا شانس مجدد برای کسب جام و درآمد به‌دست بیاورد.

سیتی یکی از 5تیمی بود که در کمتر از نیمی از بازی‌های خود به پیروزی رسید ولی صعود کرد به همراه یوونتوس، سلتیک، اسپورتینگ و کلوب‌بروخه؛ اگرچه این اتفاق جدیدی نیست. حتی در قالب قدیمی هم قدم‌زدن در مرحله گروهی رایج بود. از فصل 04-2003 که مرحله گروهی دوم به مرحله حذفی یک‌هشتم تغییر یافت، 52تیم به یک شانزدهم نهایی صعود کردند درحالی‌که کمتر از نیمی از بازی‌های خود را در مرحله گروهی برده بودند؛ به‌طور متوسط 2تیم در هر فصل. امسال 5تیم با این شرایط داشتیم.

کم پیش می‌آید تیمی در سطح سیتی، در این شرایط قرار بگیرد. از فصل 04-2003، فقط 10برنده قبلی لیگ قهرمانان اروپا کمتر از نیمی از بازی‌های خود را در مرحله گروهی پیروز شده و به مرحله‌حذفی راه یافته‌اند. عملکرد بد سیتی باعث شد در مرحله یک‌شانزدهم یا همین پلی‌آف، یک قرعه مرگ وجود داشته باشد. سیتی یا باید به بایرن می‌خورد یا رئال‌مادرید؛ به قول گواردیولا رئال پادشاه اول و بایرن پادشاه دوم یا سوم اروپاست! سیتی با پادشاه اول روبه‌رو می‌شود.

در فرمت جدید تیم‌های استون ویلا، بولونیا، برست، خیرونا و اسلوان براتیسلاوا همگی نخستین بازی‌های خود را در لیگ قهرمانان انجام دادند. براتیسلاوا موفق به کسب امتیاز در این دوره نشد.

 98بازی از 144بازی (68درصد) این فصل برای نخستین‌بار در لیگ قهرمانان برگزار شد و تکراری نبود؛ بسیار فراتر از رکورد قبلی 71بازی (45.2درصد) که در کل فصل 2000-1999 ثبت شده بود، نه فقط در مرحله گروهی. باید دید این روند در فصل آینده لیگ قهرمانان نیز ادامه پیدا می‌کند یا اینکه در دور دوم با فرمت جدید دیگر شاهد این اتفاق نخواهیم بود.

فرمت جدید خوب بود؟
پس از 144بازی که 36تیم در 4ماه انجام دادند، مرحله اول لیگ قهرمانان اروپا که ظاهر جدیدی داشت، چهارشنبه‌شب، در شبی که همه بازی‌ها گل داشت، به پایان رسید. آیا نخستین دوره لیگ قهرمانان با فرمت جدید و اضافه‌شدن تیم‌ها و گروهی‌نبودن مرحله اول اتفاقی جالب بود؟ آیا فرمت جدید خوب است یا بد؟ اول اینکه قرعه‌های این مرحله یکسان نبود و برخی تیم‌ها با حریفان ساده‌تری روبه‌رو شدند. امتیاز میزبانی هم با عدالت تقسیم نشد. 2تیم همسطح باید از بخت یکسان میزبانی استفاده کنند که این اتفاق نیفتاد، چون رفت و برگشتی در کار نبود. پیش از این و در دوره‌های قبل هم بازی‌های یکطرفه داشتیم ولی نه مثل برد تحقیرآمیز 9بر 2بایرن‌مونیخ بر دینامو زاگرب؛ البته دینامو تا روز آخر برای کسب سهمیه دور بعد جنگید. دوره‌های قبل پیروزی‌هایی مثل برد 7بر یک دورتموند بر سلتیک یا برد 5بر صفر منچسترسیتی مقابل اسپارتا پراگ و پیروزی 5بر صفر بارسلونا مقابل یانگ بویز اتفاق افتاده بود.
یوفا مدعی شده که فرمت جدید تضمین می‌کند هر مسابقه پتانسیل تأثیرگذاری قابل‌توجهی بر جایگاه نهایی یک تیم دارد: «هر بازی مهم است». رئال و بایرن که دقیقا در امتیاز، برد، باخت و گل زده و خورده با هم برابر شدند، اگر هر کدام یکی دیگر از بازی‌های خود را می‌بردند یا مساوی می‌کردند، در جمع 8تیم اول حاضر بودند. در شب آخر فقط 2بازی هیچ حساسیت و اهمیتی نداشت؛ بازی یانگ‌بویز‌(36) مقابل ستاره سرخ‌(32) و دیدار اشتورم گراتس‌(33) مقابل لایپزیش‌(30) وگرنه هر مسابقه دیگری تفاوت‌هایی را در جدول رقم می‌زد.

بازی‌های مرحله پلی‌آف
برست ...................................  پاری‌سن‌ژرمن
موناکو ...................................  بنفیکا
یوونتوس ...................................  آیندهوون
میلان ...................................  فاینورد
رئال‌مادرید ...................................  منچسترسیتی
سلتیک ...................................  بایرن‌مونیخ
اسپورتینگ ...................................  دورتموند
کلوب‌بروخه ...................................  آتالانتا

حذف‌شده‌ها
دیناموزاگرب (11امتیاز)، اشتوتگارت (10)، شاختار (7)، بولونیا (6)، ستاره‌سرخ (6)، اشتروم‌گراتس (6)، اسپارتاپراگ(4)، لایپزیش‌(3)، خیرونا (3)، سالزبورگ (3)، اسلوان‌براتیسلاوا (بدون امتیاز) و یانگ‌بویز (بدون امتیاز) تیم‌هایی بودند که از دور رقابت‌ها کنار رفتند.

بازی‌های دور رفت مرحله پلی‌آف روزهای ۲۳ و ۲۴ بهمن برگزار می‌شود و دیدار‌های دور برگشت، روزهای ۳۰ بهمن و اول اسفند. برنده دیدارسیتی و رئال‌ به مصاف اتلتیکو یا لورکوزن می‌رود. یوونتوس و میلان هم درصورت صعود، مقابل اینتر یا آرسنال قرار می‌گیرند. پاریسی‌‌ها درصورت پیروزی‌ برابر برست، لیورپول یا بارسلونا را در سر راه خود دارند.