محله پلکانی
موضوع: کوچه چهلپله
موقعیت: کوچه شهریار
کوچههای پلهدار فرحزاد یکی از ویژگیهای منحصربهفرد این محله قدیمی است؛ کوچههایی که شاید امروز تعداد پلههای آن به عدد40نرسد اما نامی مشترک میان کوچههای پلهدار این محله است. اما اینکه چرا این کوچهها به چهلپله معروف شد، داستان شنیدنی و خواندنی دارد.
فرحزاد قدیم روستایی با باغهای پلکانی بود. بهدلیل شیب زمین، باغها در سطوح مختلف و با فاصله ارتفاعی چند متری از هم قرار داشتند و اهالی برای دسترسی به آنها و آغلهایشان، راههای پلکانی ایجاد کرده بودند. با گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت، بسیاری از این باغها به خانه تبدیل شدند و پلهها نیز برای دسترسی به این خانهها باقی ماندند. اهالی روستا که بهدلیل شیبداربودن کوچههایشان بهویژه در روزهای برفی و بارانی با مشکل تردد مواجه بودند، تصمیم گرفتند در کوچههای خودشان هم پله ایجاد کنند و دلیل ساخت نخستین کوچه پلهدار در فرحزاد همین موضوع بود.
زینالعابدین لآلی یکی از قدیمیهای محله فرحزاد است که او هم از گذشتههای این محدوده خاطره دارد؛ «در این محله چند چهلپله وجود دارد که میتوان از کوچههای جهانی، عمارت، عمویی و... نام برد. اما بیشتر مردم محله فرحزاد به کوچه شهریار چهلپله میگویند و در واقع چهلپله اصلی محله، همین کوچه است. فرحزاد تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی بهمعنای واقعی کلمه یک ده بود و اهالی در آن به باغداری و زراعت مشغول بودند اما از آنجا که این روستای قدیمی در دامنه کوه و در شیب روددره واقع شده، ساکنان روستا در تمام ایام سال بهویژه روزهای برفی و بارانی برای دسترسی به باغها و آغل گوسفندانشان در دل کوه با مشکلات بسیاری مواجه میشدند. به همین دلیل سعی کردند با پلهپله کردن راههای شیبدار، رفتوآمدشان را آسانتر کنند و همین ابتکار پدران ما باعث بهوجودآمدن چهلپلههای فرحزاد شد.»
در سالهای آتی شهرداری منطقه این پلهها را ساماندهی و پلههای سنگی و استاندارد جایگزین پلههای گلی و نامرتب سالها پیش کرد.