قبل از اینکه ادامه متن را بخوانید، کیوآرکد بالا را اسکن کنید و ویدئو را ببینید.
اگر ویدئو را تماشا نکردید، داستان از این قرار است که گروهی در حال بازی با 2توپ هستند و توپها را بهسمت یکدیگر پاس میدهند. گوینده از شما میخواهد تعداد پاسهای رد و بدل شده بین افراد را بشمارید و بعد از مدتی جواب درست را اعلام میکند، اما پشت این قضیه مسئله دیگری است. در همین حین که بازیکنان توپ را به سمت یکدیگر پرتاب میکنند فردی که لباس خرس بر تن دارد، وارد و بعد از مدتی از صحنه خارج میشود. بیشتر افراد این خرس را نمیبینند؛ نه خودش را، نه راه رفتنش را و نه حتی حرکات موزونش را!
گاهی اوقات ما شدیدترین تغییرات حرکتی را که در محیط اطرافمان اتفاق میافتد، نادیده میگیریم با اینکه درست در مقابل چشمانمان قرار دارند و ندیدن آنها غیرممکن بهنظر میرسد. تجربه نشان داده است انسانها خیلی هم در استفاده از حس بینایی خود حرفهای نیستند و به همین دلیل است که درصد قابلتوجهی از افراد هنگام مشاهده این ویدئو، متوجه حرکت فردی که لباس خرس بر تن دارد، نمیشوند.
چرا این اتفاق میافتد؟
همه ما در هر لحظه از زندگی، اطلاعات زیادی از دنیای پیرامون خود دریافت میکنیم. حجم این اطلاعات به حدی بالاست که مغز توانایی نگهداری و پردازش همه آنها را ندارد؛ پس برای اینکه بهگونهای کارآمدتر با دنیای اطرافمان در تعامل باشیم، ناچاریم خیلی از اطلاعات ورودی به مغزمان را بهصورت گزینشی انتخاب تا چیزی را که فکر میکنیم «مهم» است در مرکز توجه قرار دهیم. طبیعتا این انتخاب گزینشی باعث میشود اطلاعات زیادی را هم از دست بدهیم؛ بهعنوان مثال هنگامی که در حال خواندن این متن هستید به رنگ لباسی که بر تن دارید توجه میکنید؟ آیا از نحوه قرارگیری دستانتان آگاه هستید؟ احتمالا تا قبل از اینکه اینها از شما پرسیده شود، بعید بود که به هر یک از این موارد توجه کرده باشید.
گاهی این بیتوجهی به محرکها از این هم فراتر میرود و ما حتی متوجه حرکت آنها هم نمیشویم؛ حرکت واضحی که درست در مقابل چشمانمان قرار دارد. این پدیده، اصطلاح جالب مخصوص بهخود را هم دارد؛ تغییر کوری! طبق گفته پژوهشگرانی به نامهای دنیل سیمونز و دنیل لوین (در سال۱۹۹۷) نادیده گرفتن حرکت یک محرک بصری، تغییر کوری نامیده میشود.
اما این پدیده که یکی از جالبترین نتایج بهدست آمده از پژوهشهای روانشناسی است، در دنیای واقعی به چه دردی میخورد؟ وقتی بدانیم مغز ما تنها میتواند به مفاهیم محدودی توجه کند، احتمالا سعی میکنیم هنگام رانندگی از تخصیص توجه به محرکهای مزاحم مثل تلفن همراه خودداری کنیم تا دچار تغییر کوری نسبت به حرکت ماشینهای مقابلمان نشویم، اما قضیه به همین جا ختم نمیشود. گاهی اوقات این پدیده بهصورت عامدانه، کنترل و برنامهریزی میشود؛ مثلا در همین ویدئو گوینده عامدانه توجه ما را به سمت شمارش تعداد پاسهای رد و بدل شده معطوف میکند و باعث میشود دقیقا آن چیزی که میخواهد، دیده شود و خب، طبیعتا نسبت به چیزهایی که دوست ندارد ببینیم، کور شویم.
احتمالا به این فکر میکنید که در این دنیای شلوغ و پرهیاهو چگونه مراقب توجهمان باشیم تا دزدیده نشود؟ یکی از مهمترین بسترها برای مراقبت از خودمان در برابر این خطرات احتمالی رسانهها هستند.
آنها به ما میگویند دقیقا به چیزی توجه کنیم و چه چیزی را نادیده بگیریم تا بتوانند هنرمندانتصویری از مقاصد خود را در ذهن ما ترسیم کنند؛ حال آنکه شاید حقیقت ماجرا چیز دیگری است. اما راهحل چیست؟ اینکه تا چه اندازه میتوانیم از زوایای مختلف به یک موضوع توجه کنیم، کلید حل ماجراست. گاهی لازم است از زاویه دید همیشگیمان فاصله بگیریم و دنیا را بهگونهای دیگر ببینیم تا بتوانیم کنترل توجهمان را بهدست گیریم.
سه شنبه 21 شهریور 1402
کد مطلب :
202877
لینک کوتاه :
newspaper.hamshahrionline.ir/Z4Gj2
+
-
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به روزنامه همشهری می باشد . ذکر مطالب با درج منبع مجاز است .
Copyright 2021 . All Rights Reserved