غربت لباس کُردی

شیما صادقی| سنندج-خبرنگار:

لباس کُردی زنانه و مردانه از پوشش‌های اصیل ایرانی و اسلامی در جهان به شمار می‌رود. اما امروز، به جای این پوشش، تولیدات غربی واردشده به‌ویژه از چین و ترکیه بر تن جوانان استان و سایر مناطق کردنشین کشور خودنمایی می‌کند و لباس‌های کُردی کم‌کم فراموش می‌شوند. از سالی که در جشنواره فرهنگ‌ها و ملت‌ها لباس کُردی از پوشش‌های برتر در جهان معرفی شد، تقریبا 15سالی می‌گذرد. ولی امروز این پوشش حتی در مناطق کردنشین کمتر دیده می‌شود و جوانان و سایر اقشار این مناطق کمتر از لباس‌های غربی استفاده می‌کنند و هر روز هم از دامنه و گستره این پوشش اسلامی و ایرانی کاسته می‌شود.

 اگر همین روال ادامه یابد، یک دهه دیگر برای دیدن فرهنگ و پوشش چندهزارساله مردم کردستان باید سراغ موزه‌ها و کتاب‎های تاریخی رفت. قیمت پارچه لباس کُردی زنانه از قواره‌ای حدود 15 هزار تومان شروع می‌شود و تا نزدیک به 2 میلیون تومان هم می‌رسد. 
گرانی پارچه بستگی به طرح آن دارد و اینکه چقدر از سنگ و شیشه‌های اصلی در طراحی و تهیۀ آنها استفاده شده باشد. بنابراین برخی گرانی پارچه‌ها را دلیل مهجور ماندن لباس کُردی می‎دانند، زیرا هر کسی قدرت خرید یک دست لباس خوب را ندارد. 

تا اواخر دهه 70 استان و سایر مناطق کردنشین کشور را به نوع پوشش و استفاده از لباس‌های محلی می‌شناختند و یکی از دلایل اصلی حضور مردم استان‌های دیگر در این مناطق دیدن نوع پوشش زیبا و محلی بود که امروز دیگر کمرنگ شده است. مدل‌های جدید تولیدات غربی وارد بازارهای استان می‌شود و قاچاق پوشاک نیز در این حوزه تاثیر مهمی دارد. 
در فصل‌های بهار و تابستان، شهروندان از شهرهای مهاباد، اشنویه، ارومیه، سلماس، سنندج، کرمانشاه و همچنین کُردهای مقیم تهران، کردستان عراق و کُردهای مقیم اروپا مشتری دائمی این لباس بودند و برای تهیه و دوخت لباس کُردی به بانه‌ای‌ها و سقزی‌ها سفارش می‌دادند که این روزها این سفارش‌ها کمتر شده است.

 از گیوه‌های کُردی (کلاش) هم به نسبت گذشته کمتر استفاده می‌شود، زیرا کفش‌های ترکیه‌ای، کت و شلوارهای تولید چین و لباس‌های غربی (به نام لباس تاناکورایی) جای لباس محلی و کلاش را گرفته‌است.‌ قاچاق کالا (پارچه و لباس) از طریق مرزهای استان و سایر استان‌های همجوار از تهدیدهای اصلی پیش روی مشاغل دوخت و دوز لباس‌های کُردی در مناطق کردنشین کشور به شمار می‌رود.
 این روند نامطلوب در سایر مناطق کردنشین کشور نیز مشاهده می‌شود و وضع در بعضی از این مناطق نامطلوب‌تر است. کاهش استفاده از لباس کُردی در استان تا جایی است که بزهای مرغُز که پشم آنها به عنوان مواد اولیه در ساخت لباس‌های اصیل کُردی استفاده می‌شد نیز در معرض نابودی قرار گرفته‌اند، در حالی که تا همین چند سال گذشته بخش زیادی از درآمد مردم بانه از این محل تامین می‌شد. 

لباس کُردی می‌تواند به نمادی برای معرفی هنر و فرهنگ هنرمندان در جشنواره‌هایی مثل جشنواره تئاتر کُردی یا جشنواره بین‌المللی تئاتر مریوان بیشتر استفاده شود. 
همچنین برگزاری نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های لباس‌های منطقه‌ای نیز می‌تواند به شناساندن بیشتر لباس کُردی کمک کند. لباس یک رسانه و عنصر ارتباطی زنده و پویاست که تاثیر بسزایی در ارتباطات اجتماعی و فردی دارد و لباس کُردی نیز بخشی از نماد هویتی و فرهنگی مردم کردستانی به حساب 
می‌آید.