قدم‌هایی برای وصل‌کردن

لزوم اصلاح قوانین خانواده و کمک به کاهش پدیده طلاق امری است مبرهن که آمار و ارقام فزاینده طلاق‌های توافقی ضرورت آن را به خوبی نشان می‌دهد. اما این قوانین از مرحله وضع و تصویب تا امروز که سال‌ها از اجرای آنها می‌گذرد، مراحل مختلفی را پشت سر گذاشته‌اند و برای رفع نواقص آن قدم‌های قابل توجهی برداشته شده است. در گزارش زیر بخشی از این اقدامات شرح داده شده است.

1391
در اواخر سال ۱۳۹۱ قانون حمایت از خانواده تصویب و آیین‌نامه اجرایی آن نیز در سال ۱۳۹۳ ابلاغ شد، اما در این قانون برای کاهش اختلافات و پیشگیری از جدایی زوجین راهکارهایی عملیاتی تعریف نشده بود و این خلأ تا زمان ابلاغ دستورالعمل اجرایی این قانون احساس می‌شد.

1393
در سال ۱۳۹۳ معاونت پیشگیری از وقوع جرم براساس تبصره ماده ۱۶ نسبت به فعال بودن مراکز مشاوره در کنار دادگاه‌های خانواده اقدام کرد. ماده ۱۶ قانون حمایت از خانواده اعلام می‌کند که قوه قضاییه مکلف است در کنار دادگاه‌های خانواده مراکز مشاوره نیز ایجاد کند و تمامی پرونده‌های طلاق در ابتدا در این مراکز مشاوره بررسی شده  و نتیجه آن به دادگاه اعلام شود تا درصورت عدم‌سازش دستور طلاق صادر شود.

1394
در اوایل سال 1394قوه قضاییه تعدادی از مراکز مشاوره‌ای را که تحت نظارت سازمان بهزیستی بود، شناسایی کرد و صلاحیت این مراکز را براساس پروتکل‌های موجود مورد سنجش قرار داد. از این مراکز برای همکاری در معیت دادگاه‌ها استفاده شده، در همین راستا نیز شیوه‌نامه‌ای توسط معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه تهیه و فرایند مراجعه متقاضیان طلاق به مراکز مشاوره از این طریق اعلام شد.

1395
براساس این شیوه‌نامه افراد می‌توانند به ۴ صورت برای درخواست طلاق اقدام کنند؛ نخستین روش برای درخواست طلاق این است که به‌صورت مستقیم به دادگاه مراجعه  کنند و از طریق دادگاه به مراکز مشاوره ارجاع داده شوند. همچنین می‌توانند با مراجعه به دفاتر قضایی و ثبت درخواست طلاق به مراکز مشاوره ارجاع داده شوند. همچنین خودشان می‌توانند به مراکز مشاوره تحت نظارت بهزیستی که مورد تأیید قوه قضاییه است مراجعه کرده و خدمات مشاوره را دریافت کنند و پس از آنکه مشاوره دریافت کردند، سازش یا عدم‌سازش زوجین مشخص شده و از طریق دفاتر قضاییه به دادگاه ارجاع داده شوند.

1398
در سال 1398با همکاری سازمان بهزیستی، سامانه «تصمیم» راه‌اندازی شد. با راه‌اندازی این سامانه افراد می‌توانند با مراجعه به سایت، درخواست طلاق خود را ثبت و با دریافت کد پیگیری به مراکز مشاوره مراجعه کنند.

1400
در سال 1400شرکت زوجین خواهان متارکه در جلسات مشاوره، بیش از گذشته الزامی شد و پس از انعقاد این الزام قانونی، زوجین نمی‌توانند بدون حضور در جلسات مشاوره، سایر مراحل قانونی طلاق را پیگیری کنند.

سال 1391
تصویب و ابلاغ قانون حمایت از خانواده

سال 1393
 ابلاغ آیین‌نامه و دستورالعمل اجرایی قانون حمایت از خانواده

سال 1394
آغاز به‌ کار مراکز مشاوره پیش از طلاق
سال 1398
راه‌اندازی سامانه تصمیم برای ثبت درخواست طلاق و ارجاع به مراکز مشاوره

سال 1400
اجبار و التزام زوجین برای شرکت در جلسات مشاوره پیش از طلاق