آسیا درایران،ایران درآفریقا
در حالی که مجلس میزبان دیپلماتهای آسیایی است، رئیسجمهور عازم کشورهای آفریقایی میشود
علیرضا احمدی-روزنامهنگار
نخستین سفر رئیسجمهور ایران به قاره آفریقا، آن هم پساز 11سال، در شرایطی انجام میشود که توجه به قابلیتها و ظرفیتهای موجود در این منطقه پس از مدتها کمتوجهی، به مدار اولویتهای سیاست خارجی دولت ایران بازگشته است. با توجه به چنین رویکردی هم هست که تهران میکوشد در کوران رقابت جهانی به منظور حضور پررنگتر در آفریقا، جایگاه مناسبی برای خود ایجاد کند .
خروج راهبرد تقویت مناسبات آفریقایی از دستورکار دستگاه دیپلماسی در دولتهای یازدهم و دوازدهم، زمینهساز غفلتهایی در این عرصه شد که دولت سیزدهم با در پیش گرفتن دیپلماسی متوازن، درصدد جبران کمتوجهیهای گذشته در این حوزه است.
در چنین شرایطی سفر سیدابراهیم رئیسی به کشورهای کنیا، اوگاندا و زیمبابوه که با همراهی جمعی از وزرا و مقامهای ارشد دولتی، میشود، اهدافی مانند ارتقای روابط با کشورهای دوست و همسو، توسعه بازار محصولات دانشبنیان، گسترش همکاریها در توسعه مراکز فناوری، افزایش بازارهای صادرات خدمات فنی، مهندسی، کشاورزی و پزشکی و به طورکلی تنوعبخشی به مقاصد صادراتی ایران را دنبال میکند.
از سوی دیگر مسولان مجالس و پارلمان 22کشور آسیایی این روزها به تهران آمده و دیدارهای مهمی را ترتیب داده اند.بدین صورت جمهوری اسلامی ایران در 2 حوزه آسیایی و آفریقایی روزهایی شلوغ و پر از مناسبات و دیدارهای دیپلماتیک را تجربه می کند و بدون شک باید منتظر اثرات مثبت آن در جامعه بود.
رقبای ایران در آفریقا چه میکنند؟
اهمیت گسترش روابط با دولتهای آفریقایی زمانی دوچندان میشود که بدانیم، براساس راهبردهای تدوین شده در اسناد بالادستی، کشورهای «همسایه»، «مسلمان»، «جهان سوم» و «کشورهایی که به نوعی یکی از نیازهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی یا نظامی ایران را رفع میکنند» در اولویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی هستند. با وجود این اما رقبای منطقهای ایران، مانند ترکیه و عربستان، سالهاست که بر توسعه مناسبات با دولتهای آفریقایی متمرکز شدهاند؛ رویکردهایی که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
عربستان
تحقق سالانه 20میلیارد دلار تجارت با آفریقا
تقویت برنامههای توسعهای در آفریقا از سال2015
تاسیس وزارت دولت در امور آفریقا در سال2017
تعیین صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان به عنوان متولی پیشبرد برنامههای اقتصادی سعودی در آفریقا
گسترش همکاریهای فرهنگی – مذهبی
برگزاری نشستها و اجلاسهای مختلف با محوریت دولتهای آفریقایی
ایجاد همگرایی با دولتهای آفریقایی در مجامع منطقهای و بینالمللی