دود شدن سالانه 104میلیارد دلار در بازار انرژی

هرسال 104میلیارد دلار از محل هدررفت انرژی بر باد می‌دهیم؛ این را محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس اعلام و تأکید کرد: برای تولید هر مترمکعب انرژی ۸دلار اما برای صرفه‌جویی همین میزان، تنها یک دلار بودجه نیاز است.
 اما اصل ماجرا چیست؟ داستان این است که کفه عرضه و تقاضای انرژی فسیلی در کشور به هم خورده و میزان مصرف‌مان و البته بخوانید به هدر دادن نفت، گاز و بنزین در کشور به قدری زیادشده که چه بخواهیم و چه نخواهیم در آینده نزدیک نیاز به واردات خواهیم داشت و شاید بنزین و گازی هم برای صادرات نداشته باشیم. البته این ماجرا در صنعت برق هم قابل مشاهده است و ناترازی آبی هم پیچیده‌تر و حساس‌تر.
همزمان با اظهارنظر صریح قالیباف، معاون وزیر نفت هم که تا پیش از این هرگونه احتمال واردات بنزین را رد می‌کرد، در اظهارنظری جدید گفته مصرف روزانه بنزین 110میلیون لیتر است و مصرف و تولید سربه‌سر شده‌اند؛ سالانه بیش از یک میلیون خودرو عرضه می‌شود و هیچ خودرویی هم اسقاط نمی‌شود، درصورت ادامه همین روند‌، ما به ناترازی بنزین خواهیم رسید و واردکننده خواهیم شد. جلیل سالاری به این واقعیت هم اذعان داردکه روند فعلی مصرف بنزین را نمی‌توان با احداث پالایشگاه و پتروپالایشگاه و افزایش تولید بنزین مدیریت کرد و درصورت ادامه همین روند‌، ما به ناترازی بنزین خواهیم رسید و واردکننده خواهیم شد.
چه باید کرد؟ مگر در کشور سازمان بهره‌وری انرژی نداریم و شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت چه کار می‌کند که به این مانع سخت برخورد کرده‌ایم؟ خطای اصلی اینجاست که کنترل مصرف انرژی را سال‌هاست به وزارتخانه‌هایی سپرده‌ایم که خودشان عرضه‌کننده انرژی هستند و دل بسته‌ایم به شورای‌عالی انرژی اما نتیجه الان پیش روی همه قرار دارد و به دردسر ناترازی انرژی گرفتار شده‌ایم. نصرت‌الله سیفی، مدیرعامل اسبق شرکت بهینه‌سازی‌ مصرف انرژی می‌گوید: بهینه‌سازی مصرف سوخت معطل ساختار ناکارآمد حکمرانی انرژی شده و باید نهادهای فعلی ادغام شوند و جایگاهی برای آنها تعریف شود که فراوزارتخانه‌ای باشد. او توضیح می‌دهد: وقتی در دهه70 خورشیدی 2سازمان بهینه‌سازی مصرف انرژی زیر نظر وزارتخانه نیرو و نفت ایجاد شدند ایرادی نداشت  زیرا 2تا بچه متولد شده است که باید یک پدر و مادری مسئولیت آنها را برعهده می‌گرفت اما الان آنها بزرگ شده و باید از وزارت نیرو و وزارت نفت جدا شوند چون این وزارتخانه اینقدر مشکلات متعدد در بخش تولید و توزیع انرژی دارد که دیگر زمانی برای بهینه‌سازی برای آنها باقی نمانده است و گذشت آن زمانی که وزارت نفت یک تا 2میلیارد دلار از منابع خودش برای بهینه‌سازی خرج می‌کرد.
به‌گفته سیفی الان هم وزارت نفت و هم وزارت نیرو از مسببان اتلاف انرژی در کشور هستند و طبیعتا این دو شرکت بهینه‌سازی در ساختار فعلی توان اصلاح آن را ندارند. آیا تحولی در راه است؟