فلات مرکزی در مسیر انتقال آب دریا

محمود مولایی- روزنامه‌نگار

شدت خشکسالی در سال‌های اخیر برخی از استان‌های کشور را با مشکلات جدی روبه‌رو کرده است. در برخی از نقاط کشور کم‌آبی تبدیل به خشکسالی شده و اکنون اجرای طرح انتقال آب از خلیج‌فارس و دریای عمان به فلات مرکزی و شرق کشور بیش از هر زمان دیگری ضرورت پیدا کرده است. موضوع انتقال آب دریا به استان‌ها برای استفاده آب شرب و صنایع از اواسط دهه 90وارد فاز جدیدی شد. مجری طرح مطالعاتی انتقال آب سواحل چابهار به استان سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی معتقد است فعالیت انتقال آب دریای عمان به شرق کشور از سال 1396آغاز شده است. علی عبداللهی در این رابطه به همشهری می‌گوید: «بعد از مطالعات مفصل درخصوص نیاز آب شرب و صنایع در پهنه شرقی کشور آن موقع به جمع‌بندی رسیدیم که 850میلیون مترمکعب کسری آب شرب و صنعت در افق 1420ببینیم.» به‌گفته او، شیرین‌سازی آب هزینه هنگفتی دارد و در عین حال، یکی از مسائل مهم در شیرین‌سازی آب دریابه بحث زیست‌محیطی آن برمی‌گردد. عبداللهی یادآور می‌شود: «3سال با مطالعات بسیار دقیق و همکاری بسیار تنگاتنگ با سازمان محیط‌زیست کشور و با بهره‌گیری از بهترین مشاوران در تلاش هستیم تا کارِ آبگیری و شیرین‌سازی‌ را تقریبا بومی‌سازی‌ کنیم. البته نیاز به مجوز سازمان محیط‌زیست دارد و سال 1399توانستیم مجوز 4میلیاردمترمکعب برداشت انتقال آب از منطقه‌ای به نام رمین در 60کیلومتری شرق چابهار از محیط‌زیست بگیریم.»

7استان
7استان سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، کرمان، یزد، هرمزگان و اصفهان در مدار انتقال آب دریا قرار دارند. البته به‌دلیل خشکسالی در سیستان و بلوچستان دولت به  وزارت نیرو دستور داد تا تخصیص آب شرب به این استان را به مجلس شورای اسلامی ارائه دهد. اکنون با مصوبه مجلس بودجه آن را تخصیص داد تا در قانون بودجه تعریف شود. چنان‌که در حال حاضر استان سیستان و بلوچستان شرایط بهتری پیدا کرده است. در کریدور شرقی به غیراز سیستان و بلوچستان، استان‌های خراسان جنوبی، خراسان رضوی و شهرهای مرزی در مسیر انتقال آب قرار دارند. در فلات مرکزی اصفهان در سال‌های اخیر با چالش کم‌آبی مواجه بوده است. همچنین یزد و کرمان در فلات مرکزی قرار دارند و تامین نیاز آبی این استان‌ها نیز در دستور کار قرار گرفته است. ابتدا پیشنهاد انتقال آب خلیج‌فارس و دریای عمان به ۱۷ استان مطرح شده بود که 7استان در اولویت انتقال آب قرار گرفتند.

آب شرب و صنایع
تامین آب شرب و تامین آب صنایع و معادن کشور یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دولت‌ها در دوره‌های مختلف بوده است. تامین آب شرب به مردم استان‌هایی که بیشتر با کمبود آب آشامیدنی روبه‌رو هستند، اهمیت ویژه‌ای دارد. در عین حال، شرکت‌های معدنی و فلزی (گل‌گهر، مس سرچشمه و چادرملو) که صنایعی آب‌بر محسوب می‌شوند، به‌علت کمبود منابع آبی در داخل کشور، برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای دچار مشکل شده بودند، اما دستیابی به منابع آبی دریا، فرصت توسعه این صنایع و سرمایه‌گذاری بیشتر توسط آنها را فراهم می‌کند.