سیزدهمین فینال

بهروز رسایلی

همانطور که از قبل هم پیش‌بینی می‌شد، سرنوشت قهرمانی در لیگ بیست‌ودوم به هفته آخر کشیده شد؛ جایی که پرسپولیس با 63امتیاز درصورت برتری در برابر نساجی جام را بالای سر خواهد برد اما سپاهان 62امتیازی باید مس کرمان را ببرد و امیدوار به لغزش سرخپوشان باشد. طبیعتا کشیده شدن سرنوشت قهرمانی به آخرین هفته، اتفاق بسیار پرهیجانی است؛ داستانی که حالا برای سیزدهمین بار در تاریخ لیگ برتر رخ می‌دهد. به همین مناسبت بد نیست نگاهی داشته باشیم به دوره‌های قبلی که قهرمان مسابقات روز آخر معرفی شده است.

لیگ اول؛ پرسپولیس
در فصل نخست لیگ حرفه‌ای فوتبال ایران، پرسپولیس و استقلال در روز پایانی شانس قهرمانی داشتند و روی کاغذ بخت آبی‌ها بسیار بیشتر به‌نظر می‌رسید. با این حال استقلال در انزلی با یک گل به ملوان باخت تا 48امتیازی بماند. پرسپولیس هم با همین نتیجه فجرسپاسی را در تهران برد و با 49امتیاز به شکلی دراماتیک قهرمان شد.

لیگ سوم؛ پاس
در سومین دوره از مسابقات لیگ برتر، پاس و استقلال با شانس قهرمانی به روز آخر رسیدند. شاگردان امیر قلعه‌نویی تا واپسین روزها بخت اول قهرمانی به‌شمار می‌آمدند اما یک شکست غیرمنتظره در برابر استقلال اهواز در هفته‌های پایانی کار آنها را سخت کرد. روز آخر اما پاس تهران با 5گل همین استقلال اهواز را شکست داد تا با 53امتیاز، بالاتر از استقلال 51امتیازی فاتح لیگ برتر شود.

لیگ پنجم؛ استقلال
در این دوره هم پاس و استقلال در کورس قهرمانی بودند و این بار سبزپوشان پایتخت از شانس بیشتری برای فتح جام سود می‌بردند. با این حال اختلاف شدید مصطفی دنیزلی، سرمربی وقت پاس با اطرافیان مصطفی آجورلو، مدیرعامل این باشگاه، باعث شد افندی برای بازی با ذوب‌آهن راهی اصفهان نشود. پاس آن بازی را به شکل عجیبی 3بر صفر باخت و ابتکار عمل دست استقلال افتاد. شاگردان امیر قلعه‌نویی هم با پیروزی 4بر یک در برابر برق شیراز در هفته پایانی، با 59امتیاز و یک امتیاز بیشتر از پاس برای نخستین بار قهرمان لیگ برتر شدند.

لیگ ششم؛ سایپا
در این فصل 3تیم سایپا، استقلال اهواز و پرسپولیس تا روز آخر شانس قهرمانی داشتند، درحالی‌که نبرد اصلی‌تر بین سایپا و استقلال اهواز بود. نهایتا هم نارنجی‌پوشان با پیروزی 2بر یک در برابر مس کرمان در هفته پایانی عنوان قهرمانی را به‌دست آوردند. سایپا که علی دایی را به‌عنوان مربی- بازیکن در اختیار داشت 56امتیازی شد و استقلال اهواز با فیروز کریمی با 53امتیاز در رده دوم قرار گرفت.

لیگ هفتم؛ پرسپولیس
یکی از مشهورترین پایان‌بندی‌های تاریخ لیگ برتر در این دوره از مسابقات رقم خورد؛ جایی که نبرد تنگاتنگ پرسپولیس و سپاهان برای کسب عنوان قهرمانی با کلی حاشیه و جار و جنجال به روز آخر کشید. روز آخر که هیچ، سرنوشت این بازی و این جام در ثانیه آخر مشخص شد؛ جایی که پرسپولیس با گل دیرهنگام سپهر حیدری 2بر یک سپاهان را برد و 65امتیازی شد. طلایی‌پوشان هم با 64امتیاز در رده دوم قرار گرفتند. این شاید واقعی‌ترین فینال تاریخ لیگ بود.

لیگ هشتم؛ استقلال
در شرایطی که استقلال و ذوب‌آهن در کورس فشرده قهرمانی بودند و شانس تیم اصفهانی بیشتر به‌نظر می‌رسید، ذوب در روز آخر شکستی عجیب و پرحرف و حدیث را مقابل فولاد متحمل شد تا استقلال به یمن پیروزی یک بر صفر بر پیام مشهد برای دومین بار قهرمان لیگ برتر شود. امیر قلعه‌نویی که سر از پا نمی‌شناخت، در پایان بازی برای تقدیر از سرمربی فولاد یکی از ماندگارترین جملات تاریخ فوتبال ایران را به زبان آورد: «به مجید جلالی بگید خیلی مرده.» هر دو تیم 66امتیازی شدند و استقلال با تفاضل گل بهتر جام را به تهران برد.

لیگ یازدهم؛ سپاهان
آخرین هفته از مسابقات این دوره پر از هیجان بود، چرا که 3تیم سپاهان، تراکتور و استقلال شانس قهرمانی داشتند. در هفته پایانی سپاهان با وجود تساوی بدون گل در برابر مس سرچشمه با 67امتیاز قهرمان شد. تراکتور با 2گل ملوان را شکست داد و با 66امتیاز در رده دوم قرار گرفت و استقلال هم با وجود برتری 3بر صفر در برابر نفت تهران، با 66امتیاز و یک تفاضل پایین‌تر نسبت به تراکتور در رده سوم قرار گرفت. این در حالی است که پرویز مظلومی آن سال یکی از بهترین تیم‌های تاریخ استقلال را در اختیار داشت.

لیگ سیزدهم؛ فولاد
در یکی از شگفت‌انگیزترین فصول فوتبال ایران، 4تیم تا روز آخر شانس قهرمانی داشتند که نهایتا فولاد با پیروزی یک بر صفر دربرابر گسترش‌فولاد 57امتیازی شد و جام را بالای سر برد. پرسپولیس، نفت تهران، سپاهان و استقلال هم با 55، 54، 54و 53امتیاز در رده‌های دوم تا پنجم قرار گرفتند.

لیگ چهاردهم؛ سپاهان
یک تراژدی محض و معمایی که هرگز حل نشد. درحالی‌که تراکتور و نفت تهران مدعیان اصلی قهرمانی در روز پایانی بودند، تساوی 3- 3 آنها باعث شد هر دو 58امتیازی شوند و سپاهان به لطف پیروزی 2بر‌صفر مقابل سایپا با 59امتیاز جام را بالای سر برد. صحنه‌های شگفت‌انگیز شادی بازیکنان تراکتور بعد از پایان بازی با نفت، ازجمله ابهامات ماندگار فوتبال ایران به‌شمار می‌رود.

لیگ پانزدهم؛ استقلال خوزستان
پرسپولیس زیبای برانکو با استقلال خوزستان وارد هفته آخر شدند تا تکلیف برنده جام روشن شود. درحالی‌که قرمزها نیاز به یک پیروزی پرگل در برابر راه‌آهن داشتند، تنها با نتیجه 2بر یک این تیم را بردند تا استقلال خوزستان به لطف برتری 2بر صفر مقابل ذوب‌آهن یحیی گل‌محمدی، قهرمان لیگ شود. هر دو تیم 57امتیازی شدند و استقلال خوزستان با تفاضل گل بهتر جام را بالای سر برد. البته استقلال خوزستان پس از این قهرمانی سرنوشت خوبی پیدا نکرد و خیلی زود از سطح اول فوتبال ایران فاصله گرفت.

لیگ هجدهم؛ پرسپولیس
پرسپولیس و سپاهان تا روز آخر شانس داشتند و البته سرخپوشان فقط با کسب یک تساوی در برابر پارس‌جنوبی جم هم می‌توانستند جام را بالای سر ببرند. پرسپولیس آن بازی را با یک گل برد تا 61امتیازی شود و بالاتر از سپاهان 58امتیازی قهرمان لیگ برتر لقب بگیرد. جالب اینکه استقلال‌خوزستانی که در هفته پایانی لیگ پانزدهم، قهرمانی را از پرسپولیس گرفته بود، در پایان لیگ هجدهم به دسته پایین‌تر سقوط کرد.

لیگ بیستم؛ پرسپولیس
باز هم پرسپولیس و سپاهان با شانس قهرمانی به روز آخر رسیدند. سرخپوشان در هفته پایانی با 2گل راه‌آهن را شکست دادند تا با 67امتیاز قهرمان شوند. سپاهان هم 2بر یک استقلال را برد و با 65امتیاز دوم شد. در این فصل اختلاف تیم‌های اول و دوم جدول با تیم سوم خیلی زیاد بود. استقلال در پایان لیگ بیستم با 56‌امتیاز روی پله سوم ایستاد . جالب اینکه تراکتور که در پایان فصل روی پله چهارم ایستاد، 45‌امتیاز از 30‌بازی کسب کرد، آن‌هم به خاطر تفاضل‌گل بهتر نسبت به گل‌گهر.