زخم زیتون

بهروز قلی پور- روزنامه‌نگار

اگر بخواهیم سراغ فیلم‌های شاخص سینمای ایران در زمینه فلسطین برویم باید چند سالی به عقب بازگردیم. به اواخر دهه 60 که مسعود کیمیایی فیلم «سرب» را کارگردانی کرد. نخستین فیلم سینمای ایران که موضوعی مرتبط با فلسطین و شکل‌گیری رژیم صهیونسیتی را در قالب فیلمی که به آثار نوآر پهلو می‌زد روایت کرد. پس از سرب، دیگر فیلم مهم درباره فلسطین «بازمانده» ساخته سیف‌الله داد است. فیلمی که در نیمه اول دهه 70 ساخته شد و می‌توان گفت بعد از گذشت بیش از ربع قرن هنوز و همچنان بهترین ادای دین سینمای ایران به آرمان فلسطین و قدس شریف است. در سال‌های بعد در سینمای ایران همچنان فیلم‌هایی درباره فلسطین ساخته شد ولی می‌توان گفت در این زمینه چنان که باید کار جدی و ماندگاری صورت نگرفت. اتفاقی که آن را باید محصول کم کاری نهادها و سازمان‌هایی دانست که به هر دلیل به چنین موضوع مهمی که اتفاقا واجد بستر دراماتیکی هم هست عنایت لازم را نداشته‌اند.‌

   بیگانگان
فیلم «بیگانگان» به کارگردانی عباس رافعی نیز مصایب مردم فلسطین و جنایات رژیم اشغالگر قدس را در قالب روایتی با پس‌زمین‌های عاطفی و عاشقانه ترسیم کرده است.
جوانی به نام «حسام» عاشق دختری به نام «لیلا» می‌شود. آن دو قصد ازدواج با یکدیگر را دارند، اما حمله صهیونیست‌ها به آن کشور و به‌وجود آمدن جنگ و سپس آواره شدن ساکنان شهر، باعث می‌شود که این دختر و پسر یکدیگر را گم کنند، اما پس از گذشت بیش از نیم قرن از این حوادث و در شرایطی که حسام و لیلا هر دو در سالخوردگی به‌سرمی‌برند، اتفاقاتی رخ می‌دهد که زمینه پیوند آنها را فراهم می‌کند. به گزارش تسنیم، از نکات قابل توجه این فیلم، اشاره پررنگ آن به نقش انگلستان در شکل‌گیری رژیم صهیونیستی است.

   هیام
فیلم «هیام» به کارگردانی «محمد درمنش» ملودرام خانوادگی است که موضوع مقاومت فلسطین و تجاوز صهیونیست‌ها به حقوق مردم این سرزمین را از دریچه روابط انسانی به تماشا درآورده است.فیلم «هیام» تلاش می‌کند تا با ترسیم این واقعیت که اشغال فلسطین برهم زننده زندگی‌های عاشقانه و به هجران کشاندن وصال‌هاست، مخاطب خود را نسبت به رژیم صهیونیستی و تصرف خاک فلسطین متنفر کند. البته در پایان فیلم، آزادی قدس نوید داده می‌شود؛ خروج هیام و شوهرش از بند و بلای صهیونیست‌ها، آینده‌ای روشن و قریب‌الوقوع را برای مردم فلسطین نشان می‌دهد.

   زخم زیتون
فیلم سینمایی «زخم زیتون» به کارگردانی محمدرضا آهنج سال 1383ساخته شد. این فیلم، داستان زنی است که همسرش از مبارزان علیه اشغالگری اسرائیل است که با وجود مخالفت زن، نسبت به حضور مرد در جهاد علیه اسرائیلی‌ها، در اثر اتفاقی مجبور می‌شود خودش نیز در جریان مبارزه قرار بگیرد و در این راه آنقدر پیش می‌رود که یک تصمیم غیرمنتظره می‌گیرد، تصمیمی که باعث تحول شخصیتی او و دیگران می‌شود.

   قناری
فیلم «قناری» به کارگردانی جواد اردکانی روایتی است درباره جانفشانی کودکان و نوجوانان فلسطینی در راه مبارزه برای آزادی کشورشان.
داستان فیلم «قناری» درباره یک پسر خردسال فلسطینی است که دچار لکنت‌زبان است.یک کشیش مسیحی به نام «پدر سیمون» برای کمک به رفع این مشکل، قناری کوچکی را به او هدیه می‌دهد و از او می‌خواهد برای قناری خود محیطی آرام و کم سر و صدا ایجاد کند تا قناری بتواند برایش آواز بخواند. ‌
   شکارچی شنبه
 فیلم سینمایی «شکارچی شنبه» به کارگردانی پرویز شیخ طادی، از معدود آثار هنری درباره تعالیم یهودی و تکاپوی صهیونی در مسیر اشغال فلسطین، در ایران است. فیلمی که بازی علی نصیریان در آن یکی از ویژگی‌های جالب توجهش است‌.پرویز شیخ طادی در این فیلم ماجرای استحاله فکری و ذهنی این کودک و حرکت از فطرت پاک انسانی تا تبدیل شدن به موجودی خشن، خطرناک و خونریز را به تصویر کشیده است. این فیلم در واقع در مورد آموزش‌های ایدئولوژیک صهیونیسم به فرزندان خود است. 

مکث
بازمانده
فیلم ماندگار زنده‌یاد« سیف‌الله داد» بهترین اثری است که تا به امروز در ارتباط با فلسطین ساخته شده است. سیف‌الله داد فیلمنامه این فیلم را براساس داستانی از غسان کنفانی نویسنده فلسطینی به نام بازگشت به حیفا نوشته‌است و موضوع آن به سال ۱۹۴۸ و تشکیل کشور اسرائیل و حکومت آن بر شهر حیفا بازمی‌گردد.این فیلم در جشنواره فیلم فجر سال ۱۳۷۴ جایزه ویژه هیأت داوران را کسب کرد و کاندیدای بهترین فیلمنامه و بازیگر نقش اول زن هم شد. سلمی مصری هم به خاطر بازی در این فیلم لوح تقدیر دریافت کرد. فیلم بازمانده با حضور بهترین عوامل سینمایی در پشت و جلوی دوربین ساخته شد.