دولت مصوبه کنکور را دوباره بررسی می‌کند

مصوبه کنکوری شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در تیر امسال ابلاغ و براساس آن تأثیر قطعی معدل و برگزاری کنکور 2 مرحله‌ای اجرایی شد، اما از همان زمان حواشی و انتقادات زیادی درباره این مصوبه مطرح بود. حتی احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس هیأت مدیره دیده‌بان شفافیت و عدالت هم در اوایل دی امسال با ارسال نامه‌ای به رئیس‌جمهوری، خواستار تعلیق مصوبه کنکور شد و حالا سید ابراهیم رئیسی، در پی این درخواست، به معاون حقوقی‌اش دستور پیگیری بیشتر و اعلام نتیجه را داده است. هنوز جزئیات بیشتر و احتمال لغو کنکور 2مرحله‌ای1402 که نخستین مرحله آن همین چند روز پیش برگزار شد، منتشر نشده اما به‌گفته کارشناسان کنکور، با وجود اینکه طی چند دهه اخیر هیچ دولتی نتوانسته حریف مافیای کنکور و مؤسسات کنکوری شود، در عین حال این دستور و پیگیری‌های آن می‌تواند فضای گفت‌وگو و مطرح شدن طرح‌های مناسب در این زمینه را باز کند.

دولت باید حریف مافیای کنکور شود
محمدرضا نیک‌نژاد، کارشناس آموزش و پرورش و کنکور در این‌باره به همشهری می‌گوید: «طی سال‌های اخیر چنین دستورات و پیگیری‌هایی بارها تکرار شده اما فایده نداشته، چرا که مسئله کنکور به دلایل مختلف، هم به شکل ساختاری و هم برای ذی‌نفعانی که به‌ویژه سود مادی می‌برند، خارج از دست دولت است. مافیای کنکور، مؤسسات و دروس، قدرت بالایی دارند و دولت‌ها عموماً درباره این مافیا نمی‌توانند اقدامی انجام دهند.» او در پاسخ به این سؤال که با وجود انتقادات گسترده فعلی درباره آخرین مصوبه کنکور شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، آیا نمی‌توان امیدواری بیشتری از این پیگیری داشت، بیان می‌کند: «جای امیدواری زمانی وجود دارد که نمونه‌های قبلی به نتیجه رسیده باشند. از سوی دیگر در این‌باره اشکالات ساختاری وجود دارد. ازجمله اینکه 10درصد از رشته‌های دانشگاهی و مختلف کشور برند هستند و به شکل‌های مختلف جای خود را در میان داوطلبان کنکور باز کرده اند و رقابت بسیار زیادی هم برای کسب کرسی این دانشگاه‌ها و این رشته‌های خاص وجود دارد. اگر قرار است در این‌باره تغییراتی صورت بگیرد، باید اعلام کنند که رشته و دانشگاه‌های جایگزین چه خواهد بود. البته هم ‌اکنون 85درصد دانشگاه‌ها پولی شده و به راحتی ورود دارند، اما همچنان 15درصد دانشگاه‌ها شرایطی دارند که همین مشکلات کنکور را به قوت خود نگه می‌دارد.»
به‌گفته نیک‌نژاد، به‌دلیل تعارض منافع، مافیای اقتصادی کنکور که بسیار پُر زور هم هستند، روی چنین نقاط ضعفی، دست می‌گذارند و مانع از تحقق تغییرات می‌شوند: «تجربه 25سال گذشته در زمینه کنکور نشان می‌دهد که حتی طرح‌های خوب هم که می‌توانستند در مسیر اجرا گره‌گشا باشند؛ در عبور از مراحل مختلف و در بخش‌های سیاسی و حاکمیتی متوقف شده‌اند.» البته او تأکید می‌کند: «درخواست تعلیق مصوبه کنکوری از سوی دیده‌بان شفافیت و دستور رئیس‌جمهوری برای پیگیری آن البته می‌تواند فضایی را برای ورود منتقدان کنکور باز و آنها را ترغیب به ارائه راهکارهای مؤثر کند. در این شرایط این امیدواری وجود دارد که فضای گفت‌وگو ایجاد شود و با مطرح شدن مباحث مختلف در این‌باره سبک و سنگین کنند تا این مصوبه به ‌نفع دانش‌آموزان و آحاد جامعه لغو شود.»
گفتنی است رئیس هیأت مدیره دیده‌بان شفافیت و عدالت در بخشی از نامه خود به رئیس‌جمهوری نوشته بود:«در یک سال اخیر، دیده‌بان شفافیت و عدالت از راه‌های متفاوت در مورد جریان انحرافی در آموزش کشور هشدار داده و حالا با توجه به مستندات جدید و اتفاقاتی که در این مدت رخ داده، خطرات این جریان بیشتر از میزان تصور است، آن هم درحالی‌که برخی دستورات رئیس‌جمهوری معطل مانده است.» احمد توکلی همچنین نسبت به برگزاری ناامن امتحانات نهایی هشدار داده و اینکه گزارش تقلب و تخلف در حوزه‌ها بسیار زیاد است و درصورت ادامه با اجرای مصوبه تأثیر قطعی معدل در پذیرش داوطلبان در دانشگاه‌ها، مفسده‌های جبران‌ناپذیر به بار می‌آید. او در بخشی دیگر هم اعلام کرده بود: «پیگیری‌ها و شفاف‌سازی‌های دیده‌بان درباره جرائم و تخلفات صورت گرفته در پذیرش دانشجو در رشته‌های دکتری علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی (موسوم به پرونده ۱۳۴نفر) با همراهی معاونت حقوقی جنابعالی، قوه قضاییه و شورای سنجش و پذیرش دانشجو، باعث کشف مفسده‌هایی شده است که خطرات این جریان طماع زرپرست را جدی‌تر می‌کند. الحاقیه غیرقانونی دانشگاه آزاد به مصوبه ۷۳۵ شورای‌عالی انقلاب فرهنگی درخصوص نقل و انتقال فرزندان اعضای هیأت علمی هم منجر به ورود بسیاری از افراد با «رتبه‌های بالای صد هزار» به 3رشته حساس و پرطرفدار پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی شده است. رشته‌هایی که داوطلبان عادی با رتبه‌ای بالای 6هزار امکان پذیرفته شدن در آنها را ندارند اما یکی از افرادی که از این الحاقیه غیرقانونی استفاده کرده است، با رتبه ۱۷۵هزار و۶۲۰، در رشته پزشکی دانشگاه آزاد نجف آباد پذیرفته شده است. فردی دیگر با رتبه ۱۴۷هزار و۳۴۷، در رشته پزشکی دانشگاه آزاد تنکابن قبول شده است. داوطلبی دیگر با رتبه ۱۳۶هزار و۸۲۲ در رشته دندانپزشکی دانشگاه آزاد اصفهان قبول شده و...»