دژ تسخیرناپذیر پنجشیر

احمد شاه‌مسعود با دست خالی مبارزه را آغاز کرد. شجاع‌ترین مردمان زادگاهش بود و با شوروی و ارتش سرخ و بعدها با طالبان می‌جنگید. یک هیبت خاص و منحصر به فرد داشت و کلاه معروف «پاکول» و لباس سنتی آمر صاحب (لقب احمدشاه مسعود) هم یکی از عناصر ثابت عکس‌ها و فیلم‌هایی بود که از او می‌دیدیم. شاید یک‌جورهایی بشود گفت نخستین هسته نیروهای منظم چریکی محلی را احمدشاه مسعود در افغانستان به راه انداخت؛ در دره پنجشیر.
او بارها از همه حمله‌ها و خیانت‌ها جان به‌در برد و با هوش کم‌نظیرش دره پنجشیر افغانستان را به کابوسی برای مهاجمان ارتش سرخ تبدیل کرد. وی ارتش افغانستان را سر و سامان و ماجرای مقاومت را تا شکست کامل 8تهاجم بعدی ارتش سرخ و خروج آخرین سرباز شوروی از خاک افغانستان ادامه داد و تبدیل به دژ تسخیرناپذیر پنجشیر (لقبی که افغان‌ها برای احمدشاه مسعود برگزیده بودند) شد. مرگ آمر صاحب هم یک‌جورهایی تاریخ‌ساز محسوب می‌شود. دقیقا 2روز قبل از 11سپتامبر معروف، احمدشاه مسعود 48ساله حین مصاحبه با 2خبرنگار نما (تروریست‌هایی که با لباس مبدل خبرنگاری مثلا رفته بودند برای مصاحبه) شهید می‌شود تا اسطوره بی‌شکست افغان‌ها با همه لقب‌ها و خاطره‌هایش برود توی قلب مردم افغانستان؛ آن قدر که حالا و با گذشت سال‌ها از این واقعه، هنوز هم می‌شود روی نفوذ اسم او حساب کرد. بعدها دولت افغانستان در دوره ریاست‌جمهوری حامد کرزای، به او لقب «قهرمان ملی» داد. در افغانستان، روز ترور شدن او، ۹سپتامبر، به‌عنوان یک روز ملی به‌نام روز مسعود، نامگذاری شده‌است. دوستداران مسعود نیز به وی لقب «آمر صاحب شهید» به‌معنای «فرمانده شهید ما» داده‌اند.