یادداشت
نگاه مسئولانه‌تر به آسیب‌های اجتماعی
زهرا شمس‌احسان-دبیر کمیته اجتماعی شورای شهر تهران
مصرف مواد‌مخدر امروزه به یک معضل جدی جهانی بدل شده که گاهی اوقات دامنه و آسیب اعتیاد از اختلالات رفتاری و اخلاقی فراتر رفته و فرد را گرفتار چنان زندگی‌ای می‌کند که حتی کمترین شباهتی به یک زندگی معمول ندارد و او را از جریان اصلی جامعه و حیات معمول اجتماعی بیرون می‌راند.
امروزه متأسفانه اصلی‌ترین مبدأ بی‌خانمانی در کشور حالات شدید مصرف مواد است که خود به‌عنوان یک آسیب اجتماعی مستقل نیازمند سیاستگذاری است که تنها بخشی از آن به ترک مصرف مربوط می‌شود و سایر جنبه‌ها اعم از زیست فرد، بازگشت به اشتغال، بازگشت به یک زندگی اخلاقی، ترمیم روابط اجتماعی، مسئولیت‌پذیری و رعایت هنجارهای اجتماعی و... هم باید در دستور کار قرار گیرد.
اعتیاد بیشترین همبستگی را با سایر جرائم دارد و مقابله با مواد‌مخدر چندبعدی است؛ از عرضه تا تقاضا؛ از پیشگیری تا درمان و کاهش آسیب. کاهش و کنترل این بلای خانمان‌سوز در ید هیچ دستگاه حاکمیتی و مردمی به‌تنهایی نیست و همه نهادهای جامعه باید در این جهاد مشارکت کنند. مدیریت شهری به‌ویژه در شهر تهران بیش از یک دهه است اقدامات قابل‌توجهی در این زمینه داشته است. راه‌اندازی گشت‌های فوریت اجتماعی برای ساماندهی افراد بی‌خانمان، راه‌اندازی مددسراها برای اسکان رایگان افراد بی‌خانمان و همکاری با حوزه درمان بخشی از این اقدامات است. مدیریت شهری در دوره ششم اما نگاه مسئولانه‌تری به کاهش آسیب‌های اجتماعی دارد و اعتبارات ویژه‌ای را برای این حوزه اختصاص داده است.
در این دوره علاوه بر فعالیت مراکز و تداوم فعالیت‌های قبلی، شهرداری تهران با میدان‌داری در قرارگاه اجتماعی برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی نقش مهمی را ایفا می‌کند. در این دوره انتظار می‌رود موانع همیشگی در ساماندهی و توانمندسازی معتادان متجاهر و بی‌خانمان رفع شود و موضوع به نگهداری موقت و یک دوره سم‌زدایی ختم نشود. انتظار اصلی شورای شهر تهران ایجاد تمهیدات مراقبت پایدار و توانمندسازی جامع است که با درنظرگرفتن نیازهای پیش‌روی این افراد بعد از دوره سم‌زدایی، سازوکارهایی برای اطمینان از عدم‌بازگشت به مصرف مواد و ماندگاری در درمان را ایجاد کند. در حوزه پیشگیری از مصرف مواد هم ضمن بازخوانی تجارب موفق داخلی و موفقیت‌های سایر کشورها باید به فکر اقدامات پیشگیرانه‌ای باشیم که مانع از شروع مصرف دخانیات و مواد‌مخدر در نوجوانان و جوانان شود. شهرداری تهران باید تمامی ظرفیت‌های فرهنگی، ورزشی، هنری و تفریحی خود را برای استفاده خانواده‌ها و به‌ویژه قشر جوان بسیج کند و در حوزه اوقات‌فراغت نیز گزینه‌های جذابی را پیش‌روی نسل جدید قرار دهد.
در همینه زمینه :
