نفس های به شماره افتاده بازار بانه
همشهری از شرایط بازار بانه و رکود حاکم بر آن گزارش میدهد
هیوا محمدپور| بانه- خبرنگار:
بازار بانه این روزها رونقی ندارد؛ بازاری که بهدلیل وجود آن هرساله به تعداد گردشگرانی که به کردستان میآمدند، افزوده میشد. امروز خبری از ورود مسافران به این شهر اقتصادی کردستان نیست. بازاریان معتقدند که نهتنها آنها بلکه کسانی هم که در این شهر سرمایهگذاری کردهاند و مراکز اقامتی ساختهاند ورشکست شدهاند. ازطرفی استاندار نیز معتقد است که باید مصوبه هیأت دولت اصلاح شود و با جلسات متعدد همه در تلاش هستند که راهحلی قانونی و به نفع مردم بانه ارائه شود.
بازار بی خریدار
یکی از بازاریان بانهای میگوید: بازار در حال رکود است و صدای ما را همه مسئولان شنیدهاند، اما هنوز کاری اساسی برای رفع مشکل انجام نشده است. وی که نمیخواهد نامی از او برده شود، ادامه میدهد: باز یا بسته بودن مغازهها فرقی به حال کسبه ندارد، چون مشتری نیست تا خرید کند. همچنین با گمرکی که پرداخت میشود قیمت کالاها افزایش یافته است و مشتری تمایلی ندارد برای خرید به این شهر وارد شود. این بازاری اضافه میکند: تنها چیزی که بانه را از دیگر شهرهای کردستان متمایز کرده بود قیمت اجناس مورد نیاز خانوادهها و ارزان بودن آنها نسبت به دیگر نقاط بود. به همین دلیل مجتمعها و هتلهای آنچنانی در بازار ساخته شد. وی بیان میکند: رکود بازار بر بسیاری از شغلها از جمله حمل و نقل و محلهای اقامتی تاثیر گذاشته و آنها را نیز از رونق انداخته است. به مرور سایر شغلها را هم تحت تاثیر قرار خواهد داد.
اصلاح مصوبه
یک کارشناس اقتصادی نیز میگوید: مردم بانه مرزداران غیوری هستند که در سالهای جنگ هم برای حفظ این مرز جانفشانی کردند. آنها سالهاست که از طریق همین مرز که خودشان آن را حفظ کردند نان و روزی خانوادهشان را تامین میکنند، اما امروز با طرح ساماندهی کولبری بازار رونق چندانی ندارد. «آرام سلیمی» ادامه میدهد: کولبری هم خطرات خاص خودش را داشت و باید فکری به حال آن میشد، اما نه به این صورت که به خواست محلیان در آن توجه نشود و نان آنها قطع شود. تبدیل شدن بانه به منطقه آزاد تجاری شاید نتواند به کولبران کمکی کند، اما با ایجاد اشتغال بیشتر این احتمال وجود دارد که مشکل کولبری با روندی مثبت حل و کلا حذف شود. وی میافزاید: آنطور که واردکنندگان بانهای میگویند، آنها کالاهای بسیاری را خریدهاند که به دلیل بالا بودن هزینه واردات پشت مرزها مانده است. همچنین مشکلات و تبعات دیگر تعطیلی بازارها بعداً میتواند در عرصه اقتصادی خود را نشان بدهد.
سلیمی اضافه میکند: در روند تعطیلیها نیز افرادی که مستأجر هستند باید اجاره مغازه خود را از جیب بدهند، چون درآمدی نداشتهاند. لذا اقساط مختلف انباشته میشود. مسئولان و خود بازاریان باید این نکات را در نظر بگیرند تا مشکلات آنها دوچندان نشود و اکنون که در شرف بازگشایی بازار هستند، موضوع را به شکل مدنی بررسی کنند.
این کارشناس بیان میکند: یکی از شنیدهها، پیشنهاد فروش کالای ایرانی به بازاریان است. در اینکه این مساله به اقتصاد کشور کمک میکند و باید حمایت کرد، شکی نیست، اما مسافرانی که از نقاط دور و نزدیک به بانه مراجعه میکنند، برای خرید کالای ایرانی نمیآیند، چون همین کالا را در شهر و محل خود میتوانند راحتتر خریداری کنند. وی تصریح میکند: مردم بانه همیشه، طبق تجربه سالیان گذشته، امیدوار بودهاند که رونق اقتصادی سالها در این شهر وجود خواهد داشت. ازطرفی افرادی در این شهر سرمایهگذاری کردهاند و مجتمعهای تجاری و محلهای اقامتی ساختهاند که باید سود و زیان این افراد را هم در نظر گرفت.
سلیمی میگوید: فعالیتهای تجاری مرزنشینان در سراسر کشور از دیرباز وجود داشته است. کولبری در کردستان، تهلنجی در بوشهر و بدوکی در بلوچستان ریشه تاریخی دارند و از پدیدههای چندوجهی ازنظر اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی هستند. آیا یکشبه و با بخشنامه میتوان چنین پدیدههایی را از اقتصاد ایران حذف کرد؟این کارشناس ادامه میدهد: مدیران استانی در اظهارنظرهایی که در مورد این وضعیت کردهاند منتظر اصلاح مصوبه در هیات دولت هستند. امید است هرچه زودتر این اتفاق بیفتد و این شهر تجاری کردستان جان تازهای بگیرد.
جنب و جوش بازار در گذشته
یک دستفروش بانهای هم میگوید: اقدام اخیر برای ساماندهی کولبران و بازارچههای مرزی نه تنها درآمد بیشتری برای ما نیاورد، بلکه نان افرادی را هم قطع کرد. من در کنار همین خیابان با فروختن آبمیوه در یک جعبه کوچک، روزانه 50 تا 60 هزار تومان کاسب میشدم، اما امروز بیکار و خانهنشین شدهام. «مهدی مرادیان» ادامه میدهد: در بسیاری از روزها به سختی میتوانستید از این پیادهروها عبور کنید. ازدحام مهمانانی که برای خرید میآمدند آنقدر زیاد بود که فضای این شهر را بانشاط کرده بود، اما امروز با پایین کشیدن کرکره مغازهها خبری از این شادی، نشاط و جنب و جوش نیست. وی میافزاید: مردم برای خرید یک وسیله خانگی یا پوشاک و پارچه به این شهر میآمدند و بهطور ناخواسته برای خیلی از افراد درآمد ایجاد میشد. خیلیها مانند من نانشان به این بازار گره خورده بود.
دولت در صدر ساماندهی تجارت در مرزها
استاندار میگوید: مرزهای کردستان بسته نیست، اما دولت با شرایط جدید درصدد ساماندهی آنهاست.
«بهمن مرادنیا» میافزاید: قبل از این کالاهای وارداتی از چین به عراق میآمد و از آنجا با اخذ ترانزیت و بدون حق گمرکی به وسیله کولبران وارد استانهای مرزی میشد. دولت اکنون برای اخذ حق گمرکی و جلوگیری از سوءاستفاده برخی سودجویان و نیز بهبود وضعیت معیشتی کولبران اقدام به ساماندهی مرزها کرده است. در ایام نوروز امسال تنها در ۸روز ۴۶۰کامیون جنس از مرز سیرانبند وارد کشور شده است.
استاندار ادامه میدهد: هر روز جلسات متعددی در سطوح مختلف مدیریتی تشکیل میشود و همه در تلاش هستند راهحلی قانونی به نفع مردم بانه ارائه شود. اکنون با گشایش بازار امیدواریم مصوبات جدید دولت کمک کند که مردم هم راضی باشند و کسب و کار رونق بگیرد.