پیروزی جنبش «حق تعمیر» در مقابل اپل
برای نخستینبار اپل حاضر شده قطعات اصلی خود را همراه با راهنما و ابزار لازم برای تعمیر به کاربران ارائه کند
شرکت اپل که به اکوسیستم بسته خود در دنیا مشهور است، سرانجام اعلام کرده قطعات اصلی خود را به همراه ابزار لازم در اختیار کاربران میگذارد تا آنها بتوانند خودشان در خانه بخشهایی مثل نمایشگر و باتری را تعویض کنند.
براساس برنامه Self Service Repair قطعات، ابزارها و دفترچههای راهنمای لازم برای تعمیر محصولات منتخب اپل که از آیفون ۱۲ و آیفون ۱۳ آغاز میشود؛ در اختیار تمامی مشتریان قرار میگیرد.
اکنون، این برنامه برای آیفون ۱۲ و آیفون ۱۳ ارائه شده است و بهزودی برای کامپیوترهای مک مبتنی بر تراشههای M1 نیز منتشر میشود. پیش ازاین اپل بههیچعنوان قطعات اصلی خود ازجمله نمایشگر و باتری را به شرکتها یا افراد دیگر نمیفروخت. در واقع کاربران اپل مجبور بودند برای تعمیرات دستگاههای خود به فروشگاههای اپل بروند یا دستگاههای خود را برای تعمیر با قطعات مشابه که اکثرشان چینی هستند بهدست تعمیرکاران دیگر بسپارند.
شرکتهای فناوری بهصورت مرتب در حال ارائه گجتهای جدید هستند.خیلیها مجبور شدهاند بهخاطر مشکلات فنی بار دیگر زیربار هزینه خرید مجدد بروند.
جنبش جهانی
چند سالی است که تعمیر کردن گجتهای مختلف ازجمله موبایلها بهتدریج سختتر شده است. بسیاری از کاربران حالا اعتقاد دارند که شرکتهای فناوری تعمدا گجتهای مختلف را به شکلی میسازند که تعمیر آنها غیرممکن یا بسیار سخت شود و درصورت خرابی کاربر مجبور به خریدن گجت نو و جدیدی شود.
بسیاری از مردم، مشکلات مشابهای را تجربه کردهاند که تنها به محصولات شرکت اپل مربوط نمیشده است. بهعنوان نمونه، سطح تبلتهای مایکروسافت بهگونهای است که اگر بخواهید تعمیراتی را داخل دستگاه انجام دهید، باید آن را بشکنید.
برای بسیاری از شرکتهای تولیدی، بهتر است که شما پس از خراب شدن محصول، آن را دور بیندازید و سراغ خرید جنس نو بروید. این موضوع درخصوص دستگاهها و وسایل برقی و الکترونیکی بیشتر صدق میکند. خرید یک وسیله نو طبیعتا برای مشتریها هم میتواند بهتر باشد، البته بهشرط آنکه وسیله، عمر خودش را کرده باشد. درعینحال زمانی که محصول، هنوز قابلاستفاده است و میشود آن را با یک تعمیر ساده، وارد چرخه کار کرد، خرید یک دستگاه نو، هزینه اضافی محسوب میشود.
بههمینخاطر در دنیا جنبشی بهنام «حق تعمیر» راه افتاده است. طرفداران «حق تعمیر» در سرتاسر جهان قصد دارند، تولیدکنندگان را وادار کنند تا محصولاتشان را تعمیرپذیرتر کنند. آنها همچنین خواستار توسعه ابزار و قطعات و همچنین بهبود آموزشهای لازم برای تعمیرکاران شدهاند.
در بسیاری از کشورهای غربی، زمانی که گارانتی دستگاه به پایان میرسد و آن وسیله به تعمیر نیاز پیدا میکند، تنها امکان تعمیر توسط شرکت سازنده وجود دارد. بهعبارت سادهتر، حق تعمیر دستگاه با شرکت تولیدکننده آن است. این موضوع، دردسرهای فراوانی را برای مصرفکنندگان بهوجود آورده است. اگر قرار باشد تعمیرگاه ثالثی خودسرانه اقدام به تعمیر وسیله شما کند، این نوعی جرم محسوب و شامل جرایم سنگینی میشود.
در مورد گوشیها و لپتاپهای گران قیمت این مسئله بیشتر آزاردهنده است. بسیاری از شرکتها با توزیع نکردن قطعات اصلی نمیگذارند که کاربر برای سالهای بیشتری از دستگاه خود استفاده کند. وقتی گجت جدیدی به بازار میآید فناوری قطعات آن در اختیار شرکت تولیدکننده است و اکثر قطعات مشابه یا بهاصطلاح کپی نمیتوانند با وجود هزینه گزاف رضایت کاربر را کسب کنند. دسترسی نداشتن به فروشگاه اصلی شرکت تولیدکننده یا هزینه زیاد تعمیرات باعث میشود فرد مجبور به خرید دستگاهی جدید شود که خیلی تغییری در زندگی او ایجاد نمیکند.
جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا اوایل امسال به FTC دستور داد تا پیشنویس قوانین جدید حق تعمیر را آماده کند. احتمالا، برنامه جدید حق تعمیر اپل هم بههمینخاطر شکل گرفته است.