«ناباروری» فقط مسئله زنان نیست

ناباروری ازجمله چالش‌هایی است که طبق آمارهای کشوری، حدود ۲۰درصد از زوج‌ها با آن مواجه می‌شوند. ناباروری اگرچه در نگاه نخست یک مسئله پزشکی به‌نظر می‌رسد اما ابعاد فرهنگی و اجتماعی گسترده‌ای دارد.
به گزارش ایسنا، بهرنگ آبادپور ، جراح و متخصص اورولوژی و ناباروری مردان در این خصوص، گفت: طبق آمارهای جهانی، حدود ۱۵درصد از زوج‌ها دچار مشکل ناباروری‌اند و البته طبق مطالعه کشوری‌ که از سوی پژوهشگاه ابن‌سینا انجام شد، آمار ناباروری در ایران بالاتر از متوسط جهانی و حدود ۲۰درصد است. البته درصورت درمان مناسب و به‌موقع، اغلب موارد ناباروری قابل درمان است. وی افزود: به‌طور تاریخی و سنتی این باور در عامه مردم وجود دارد که ناباروری یک مشکل زنانه است. به‌نظر می‌رسد که 2دلیل برای شکل‌گیری این باور وجود دارد؛ نخست، از آنجا که بارداری و زایمان امری زنانه است، این ذهنیت ایجاد شده که ناباروری یا اختلالات باروری هم فقط مربوط به زنان است و اصطلاح «نازایی» نیز نشان‌دهنده همین رویکرد است. دوم، پذیرش ناباروری برای مردان دشوار بوده، زیرا در فرهنگ عامه ناباروری مرد به‌معنای ضعف و نقصان او، نقض‌کننده مردانگی و عامل ننگ و شرمساری قلمداد می‌شده است. این دلایل باعث می‌شد که زنان عامل یا مقصر ناباروری انگاشته و مجبور شوند به‌تنهایی به‌دنبال علاج و درمان باشند.
عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا با اشاره به مطالعات انجام‌شده در این زمینه گفت: در یک مطالعه آماری نشان داده شد که در ۱۷ تا ۲۸درصد از زوج‌های ناباروری که مدت‌ها هم تحت درمان قرار داشتند، بررسی‌ها و مداخلات درمانی فقط روی خانم‌ها انجام شده و آقایان اصلا بررسی و درمان نشده بودند. او با تأکید بر اینکه واقعیات زیست‌شناسی تولیدمثل به‌خوبی نشان‌دهنده نقش برابر زن و مرد در لقاح و تولیدمثل است، افزود: امروزه همه ما می‌دانیم که جنین حاصل لقاح یک سلول تولید مثلی آقا یعنی اسپرماتوزوئید و یک سلول تولید مثلی خانم، یعنی تخمک است. یعنی از منظر جنین‌شناسی، سهم مرد و زن در تشکیل جنین و تداوم نسل برابر است. از منظر علم ژنتیک نیز نیمی از مواد ژنتیک لازم برای تشکیل جنین از آقا و نیمی از خانم است. یعنی از نظر ژنتیک نیز سهم مرد و زن در شکل‌گیری ژنتیک جنین و فرزند حاصل برابر است.
این متخصص اورولوژی در ادامه یادآور شد: براساس مطالعات انجام‌شده روی زوج‌های ناباروری که علت ناباروری‌شان تشخیص داده شده است، حدود ۴۰درصد از موارد ناباروری ناشی از علل زنانه، حدود ۴۰درصد ناشی از علل مردانه و حدود ۲۰درصد ناشی از علل مشترک، یعنی ترکیبی از علل زنانه و مردانه است. بنابراین تمام مستندات علمی و مطالعات آماری بر سهم یکسان زن و مرد در باروری و ناباروری دلالت دارند. اما متأسفانه هنوز هم می‌بینیم که همچنان برخی از آقایان این واقعیت‌ها را نمی‌پذیرند و حتی وقتی به مرکز ما مراجعه می‌کنند، می‌گویند «خانم را برای درمان آورده‌ایم». بنابراین اگرچه این باور نادرست تا حد زیادی در جامعه کم‌رنگ شده است، اما همچنان وجود دارد و اصلاح آن نیازمند فرهنگسازی و افزایش آگاهی عمومی است.
آبادپور در پایان تأکید کرد: در پزشکی نوین و در مراکز مدرن درمان ناباروری، وقتی زوجی برای درمان ناباروری یا کاهش توان باروری مراجعه می‌کنند، حتما باید هردو باهم و همزمان مراجعه کنند و تیم درمان نیز باید هم خانم و هم آقا را به‌ موازات هم بررسی کنند تا بتوانند با تشخیص علت یا علل ناباروری، درمان مناسبی را به زوج پیشنهاد کنند. در مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا نیز از ابتدا زن و شوهر باهم و همزمان پذیرش می‌شوند و به‌ موازات هم در کلینیک‌های تخصصی زنان و مردان بررسی می‌شوند. پس از انجام بررسی‌های تشخیصی نیز متخصصان زنان و مردان با به اشتراک گذاشتن نتایج بررسی‌های تشخیصی خود، با همفکری هم درباره مداخلات درمانی مناسب برای آن زوج تصمیم می‌گیرند. بنابراین یکی از اهداف اصلی ما در برگزاری این پویش، نهادینه کردن این باور در فرهنگ عمومی است که «ناباروری فقط مسئله زنان نیست.»